به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر،جواد آل حبیب- والدگری فانوس دریایی چیست؟ در دنیای امروز، دیگر والدگری مفهومی ساده و یکدست نیست. امروزه روانشناسان انواع مختلفی از سبکهای فرزندپروری را تعریف و نامگذاری کردهاند، از «والدگری فرماندهمحور» گرفته تا «والدگری رها» و «FAFO parenting». یکی از اصطلاحات جدیدی که بهتازگی بر سر زبانها افتاده، «والدگری فانوس دریایی» است.
این روزها، سبکهایی مانند والدگری ملایم، شیوههای دلبستگی، و اشتباهات رایج والدین بیشترین توجه را جلب کردهاند—از جمله عباراتی که باید از گفتن آنها پرهیز کرد یا عاداتی که بهتر است کنار گذاشته شوند. اما در کنار آن، توصیههایی هم برای ایجاد رفتارهای مفید وجود دارد؛ از جمله همین سبک والدگری فانوس دریایی.
در ادامه، به گفتهی یک روانشناس کودک، با ابعاد این شیوه فرزندپروری آشنا میشویم:
والدگری فانوس دریایی چیست؟
این سبک، نخستینبار توسط دکتر «کنت گینزبرگ» معرفی شد. والدگری فانوس دریایی، نوعی فرزندپروری متعادل است که در آن والدین همدلی و گرما نشان میدهند، اما همزمان ساختاری فراهم میکنند که به گفته دکتر «کارولین داندا»، کودک را از آسیبها محافظت کرده و رشد استقلال او را حمایت میکند.
در این سبک، والدین بهطور پیوسته در کنار کودک حاضرند. استعاره فانوس دریایی یعنی پدر و مادر مانند نوری هدایتگر بر ساحل صخرهای هستند—کودک میتواند به دل جهان بزند و دوباره به پایگاه امن خود یعنی والدین بازگردد.
به گفته دکتر داندا، والدگری فانوس دریایی نوع تازهای از فرزندپروری نیست، بلکه بازگشتی به اصول والدگری مقتدرانه است—سبکی که «دایانا بامرایند» در دهه ۱۹۶۰ معرفی کرد. این سبک بر ایجاد پیوندهای امن، ارتباط باز، و تعیین انتظاراتی متناسب با رشد و نیاز کودک تمرکز دارد.
این سبک بهجای تمرکز وسواسگونه بر شاد و موفق بودن کودک، ویژگیهایی را پرورش میدهد که منجر به رشد و تابآوری میشوند، و واقعیت چالشبرانگیز زندگی را به رسمیت میشناسند.

والدگری فانوس دریایی چیست؟ / سبک فرزند پروری والدگری فرماننده محور چیست؟ /۷ویژگی کلیدی والدگری فانوس دریایی / فواید والدگری فانوس دریایی + چگونه والد فانوس دریایی باشیم؟
۷ ویژگی کلیدی والدگری فانوس دریایی:
-
ثبات:
والد باید تکیهگاه ثابت کودک باشد—کسی که مراقب نیازهای خود نیز هست و با شفقت به خود رفتار میکند.
-
الگو بودن:
این سبک بهدنبال والدِ کامل نیست، بلکه پذیرش نقاط ضعف و قوت و الگوسازی برای داشتن ذهن رشدگرا را مهم میداند.
-
ارتباط مؤثر:
ارتباط، بهویژه گوشدادن فعال به کودک، یکی از ارکان اصلی این سبک است—فرزندان باید احساس دیدهشدن و شنیدهشدن داشته باشند.
-
ایجاد امنیت:
والدین مرزهای روشنی برای امنیت میگذارند، اما همزمان اجازه میدهند کودک بهتدریج خطر کند و از تجربه بیاموزد.
-
پرورش تابآوری:
کودک میآموزد که عدمقطعیت بخشی از زندگی است و والد بهعنوان پشتیبان، او را در مسیر دشواریها همراهی میکند.
-
آمادگی برای محافظت:
والد اجازه میدهد کودک در مسائل کوچک شکست بخورد تا مهارت یاد بگیرد. در عین حال، والد «چراغ امید و امنیت» باقی میماند.
-
قابلاعتماد بودن:
والد در همه مراحل رشد، منبع قابلاتکایی است که توانمندیها و خوبیهای ذاتی کودک را میبیند، حتی در هنگام چالشها.
فواید والدگری فانوس دریایی
از دیدگاه دکتر داندا، این سبک به بهبود عملکرد تحصیلی، مهارتهای اجتماعی، و عزتنفس بالاتر در کودکان منجر میشود.
چون تمرکز آن بر شادی مفرط نیست، والدین از کنترلگری زیاد پرهیز میکنند—بر خلاف والدین «بالگردی» یا «برفروب» که با حذف چالشها، ناخواسته اعتمادبهنفس کودک را تضعیف میکنند.
چگونه والد فانوس دریایی باشیم؟
نکات کلیدی دکتر داندا برای بهکارگیری این سبک:
-
بازگویی و تأیید احساسات کودک: این مهارتها گفتوگو را کند میکنند، به کودک حس دیدهشدن میدهند و به والد فرصت پاسخ آگاهانه میدهند.
-
گوشدادن فعال: هنگام بیان مشکلات توسط کودک، زود قضاوت نکنید یا راهحل ندهید—فقط گوش کنید.
-
حل مسئله با صدای بلند: نحوه برخوردتان با مشکلات را برای کودک روایت کنید تا الگویی از تابآوری ارائه دهید.
-
مراقبت از خود: با خود مهربان باشید و ویژگیهایی را در خود پرورش دهید که انتظار دارید کودکتان داشته باشد.
-
تأمل آگاهانه: در شلوغی روزمره، برای تأمل و بازاندیشی زمان بگذارید تا واکنشتان آگاهانه باشد، نه واکنشی.
-
تمرکز بر نقاط قوت کودک: بهجای تمرکز بر ایرادها، نکات مثبت و تلاش کودک را ببینید و تقویت کنید.
-
تحسین تلاش، نه فقط نتیجه: این سبک به پشتکار و صفاتی توجه میکند که منجر به موفقیت میشوند.
-
وقتگذرانی خانوادگی: از وعدههای غذایی گرفته تا بازی و کارهای خانه، بودن با کودک پایهگذار گفتوگوهای مهم است.
-
جلسات خانوادگی: این زمانها باعث حس تعلق و مشارکت کودک در تصمیمگیریهای خانواده میشود.
-
زمانهای بدون تکنولوژی: ایجاد فضاهایی بدون تلفن یا تبلت، مثل وقت غذا، فرصتی برای ارتباط واقعی است.
پایان/*
اندیشه معاصر را در ایتا، روبیکا، پیام رسان بله و تلگرام دنبال کنید.