به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، فرآیند متناسب سازی «حقوق بازنشستگان» در ماه های دی، بهمن و اسفند در اندیشه معاصر شرح داده شده است با آنکه سخنان مسئولین ذیربط درباره حقوق بازنشستگان در دی ماه و اعمال متناسب سازی حقوق بازنشستگان را بیان کرده ایم اما از ابلاغ بخشنامه ای برای دستکاری فیش حقوق دی ماه بازنشستگان چشم پوشی نکرده و متن این بخشنامه را که بی شک موجبات خوشی در فیش حقوقی بازنشستگان بهمراه خواهد داشت را ارائه داده ایم.
فرآیند متناسب سازی «حقوق بازنشستگان» در ماه های دی، بهمن و اسفند ۱۴۰۳
بازنشستگان یکی از اقشار مهم هر جامعهای محسوب میشوند و بنابراین دولتها هر ساله برنامههای خود را برای ارتقای وضع معاش آنها اعلام میکنند. در ایران، بازنشستگان، همسانسازی حقوق را یکی از مطالبات جدی و مهم خود میدانند که سالها به دلایل مختلف از جمله کمبود منابع اجرای آن به تعویق انداخته شده است. دولت رئیسی هم وعده داده بود که این مهم را از ابتدای امسال عملیاتی خواهد کرد اما در طول مدت فعالیت این دولت خبری از همسانسازی نشد.
حال، حمید پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه دولت پزشکیان گفته است که «تکلیف شده تا متناسبسازی حقوق بازنشستگان طی سه سال به ۹۰ درصد برسد و در سال جاری باید ۴۰ درصد انجام میشد اما تامین منابع آن کافی نبود و نهایتا اینگونه توافق شد که از این ماه متناسبسازی به اندازه ۴۰ درصد انجام دهیم و کسری آن بهعنوان طلب بازنشسته سال آینده پرداخت میشود.»
احمد میدری، وزیر کار نیز فرآیند اجرای متناسبسازی حقوق بازنشستگان را تشریح کرده و در این باره اعلام کرده است که «حقوق حداقلبگیران بر اساس مقررات موجود مشابه شاغلان پرداخت میشود، بنابراین ۱۰ درصد به پرداختی آنان هم اضافه میشود.»
رضا فیضینژاد، معاون فنی و امور بیمهای صندوق بازنشستگی کشوری، تأکید کرد تا «پایان امسال»، حقوق بازنشستگان کشوری با اعمال متناسبسازی به حساب آنها واریز خواهد شد.
پرونده متناسبسازی حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۳ همچنان باز است. پس از پرداخت مبالغ علیالحساب متناسبسازی و اعمال این تعدیل در ماههای آبان و آذر، این پرسش مطرح است که آیا در ماههای باقیمانده سال نیز شاهد درج مبلغ متناسبسازی در فیش حقوقی بازنشستگان خواهیم بود یا خیر؟
حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی، کشوری و لشکری در سال ۱۴۰۳ شاهد اعمال ۴۰ درصد متناسبسازی بود، اما این ماجرا با پرسشها و ابهاماتی همراه شده است. از جمله، کاهش مبلغ متناسبسازی حقوق بازنشستگان در ماه آذر نسبت به آبان که باعث اعتراض بازنشستگان شده است.
متناسب سازی «حقوق بازنشستگان» در ماه های دی، بهمن و اسفند ۱۴۰۳
فرآیند متناسب سازی حقوق بازنشستگان در ماه های دی، بهمن و اسفند
محسن زنگنه، نایب رئیس کمیسیون تلفیق بودجه مجلس، تأیید کرده که از آذرماه ۴۰ درصد متناسبسازی برای تمام بازنشستگان اجرایی شده و این روند در ماههای دی، بهمن و اسفند نیز ادامه خواهد داشت. از سوی دیگر، رضا فیضینژاد، معاون صندوق بازنشستگی کشوری، وعده داده که حقوق بازنشستگان تا پایان سال با اعمال کامل متناسبسازی واریز خواهد شد.
ابهام در کاهش مبلغ متناسبسازی
در حالی که برخی بازنشستگان از کاهش مبلغ متناسبسازی در ماه آذر خبر دادهاند، هنوز توضیح روشنی از سوی سازمان تأمین اجتماعی یا صندوق بازنشستگی کشوری ارائه نشده است. کاهش ۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومانی در فیش حقوقی برخی بازنشستگان این نگرانی را ایجاد کرده که این تغییرات به صورت موقت باشد.
همسانسازی حقوق بازنشستگان به چه معناست؟
همسانسازی حقوق بازنشستگان به این معناست که متناسبسازی با ۹۰ درصد و فوقالعادههای مشمول کسور شاغلان مشابه و همتراز انجام شود. افزایش حقوق در سال اول (۱۴۰۳) به میزان ۴۰ درصد و در سالهای دوم و سوم هر کدام ۳۰ درصد مابهالتفاوت تا ۹۰ درصد یادشده خواهد بود.
قواعد و شرایط همسانسازی حقوق بازنشستگان اعم از تامین اجتماعی، لشکری و کشوری در برنامه پنج ساله هفتم آمده است. تبصرههای یک تا سه بند «ر» ماده ۲۸ قانون برنامه هفتم به این مهم اختصاص دارد که در ادامه مشروح سه تبصره یاد شده آمده است.
تبصره یک: «به منظور برقراری عدالت در پرداخت حقوق شاغلان و بازنشستگان و نیز متناسبسازی حقوق بازنشستگان با نود درصد حقوق و فوقالعادههای مشمول کسور شاغلان مشابه و همتراز، دولت مکلف است تا پایان سال سوم برنامه، اقدام لازم را به عمل آورد. این افزایش از سال ۱۴۰۳، در سال اول، معادل چهل درصد و در سالهای دوم و سوم، هر کدام ۳۰ درصد مابهالتفاوت تا نود درصد یاد شده خواهد بود.».
تبصره دو: در راستای اجرای ماده (۹۶) قانون تامین اجتماعی مصوب ۳۰/۰۴/۱۳۵۴ با اصلاحات و الحاقات بعدی، سازمان تامین اجتماعی مکلف است، در طول سه سال اول برنامه، نسبت به متناسبسازی مستمری بازنشستگان غیرحداقلبگیر، اقدام کند.».
تبصره ۳: «وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مکلف است تا پایان سال دوم برنامه، نسبت به متناسبسازی پرداختی مستمری بازنشستگی صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر، بر اساس محاسبات بیمهای و در چارچوب بندهای (۳) و (۴) سیاستهای کلی تامین اجتماعی، متناسب با اعتبار دریافتی در بودجههای سنواتی، اقدام قانونی به عمل آورد..».
حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی، کشوری و لشکری در ماه آذر همراه با اعمال متناسبسازی پرداخت شد اما کاهش مبلغ متناسبسازی در ماه آذر به نسبت ماه قبل از آن باعث انتقاد بازنشستگان شد.
در روزهای گذشته برخی از بازنشستگان به ویژه بازنشستگان تامین اجتماعی خبر دادهاند که مبلغ متناسبسازی در فیش حقوقی آنها ۵۰، ۱۰۰ یا ۲۰۰ هزار تومان بوده است، در حالی که آنها در ماه آبان مبلغ بیشتری با عنوان متناسبسازی دریافت کردند.
هنوز مشخص نیست کاهش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی و کشوری در ماه آذر نسبت به ماه آبان چیست و سازمان تامین اجتماعی و صندوق بازنشستگی کشوری در این خصوص توضیحی ارائه نکردهاند.
این در حالی است که در روز یکشنبه ۲ دی ۱۴۰۳ محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی خبر داد که مجلس منابع لازم برای اعمال متناسبسازی حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۴ را در نظر گرفته است.
بر اساس برنامه هفتم توسعه، ۴۰ درصد متناسبسازی حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۳، ۳۰ درصد از آن در سال ۱۴۰۴ و ۳۰ درصد دیگر در سال ۱۴۰۵ اجرا خواهد شد.
بهگفته معاون بیمه سازمان تامین اجتماعی، به فیش مستمری حداقلی بگیران تامین اجتماعی ۷۱۶ هزار تومان اضافه شده است؛ اما برخی بازنشستگان اعلام کردهاند که با وجود ۳۰ سال سابقه بیمهای صرفاً ۲۰۰ هزار تومان در قالب متناسبسازی به دریافتی آنها افزوده شده!
اسدی در این باره گفت: بازنشستگان سایر سطوح با پرداخت ۹۰ درصد افت ضریب، شاهد افزایش حقوق خود خواهند بود که ۴۰ درصد آن امسال و مابقی در دو سال آینده (هر سال ۳۰ درصد) افزوده میشود همچنین حداقلبگیران، مشمول افزایش ۷۱۶ هزار تومانی در حقوق خواهند شد. به این ترتیب، فردی که حقوق پایهاش ۷ میلیون و ۱۶۰ هزار تومان باشد، این مبلغ به حقوق او اضافه خواهد شد. افرادی که افت ضریب بیشتری داشتهاند نیز ممکن است تا ۲ یا ۳ میلیون تومان افزایش حقوق دریافت کنند.
محمدی، معاون بیمهای سازمان تأمین اجتماعی نیز گفت: بازنشستگان میتوانند از روز گذشته با مراجعه به سایت سازمان، احکام جدید خود را مشاهده کنند. این احکام بر اساس نسبت مستمری سال بازنشستگی افراد و حداقل دستمزد همان سال محاسبه شده است.
متناسب سازی «حقوق بازنشستگان» در ماه های دی، بهمن و اسفند ۱۴۰۳
بهعنوان نمونه، اگر فردی در سال ۱۳۹۰ با حقوق بازنشستگی یک میلیون و ۳۲۰ هزار تومان بازنشسته شده باشد، اما حداقل دستمزد مصوب همان سال ۳۳۰ هزار تومان بوده، مستمری بازنشستگی این فرد در زمان بازنشستگی ۴ برابر حداقل دستمزد محسوب میشده است. حالا اگر امسال این فرد ۱۴ میلیون و ۳۳۲ هزار تومان مستمری دریافت کند، نسبت به حداقل حقوق سال جاری (۷ میلیون و ۱۶۶ هزار تومان)، دو برابر حداقل دستمزد را دریافت میکند. اختلاف این دو عدد نشان میدهد که این بازنشسته در طول ۱۳ سال بازنشستگی حدود دو پایه حقوق خود را از دست داده است.
محمدی همچنین توضیح داد که ۴۰ درصد از متناسبسازی در سال جاری پرداخت خواهد شد و مابقی آن به میزان ۳۰ درصد در سالهای ۱۴۰۴ و ۱۴۰۵ انجام میشود تا متناسبسازی کامل شود. حداقلبگیران نیز، طبق محاسبات، افزایش کمتری خواهند داشت چرا که حقوق آنها طی سالهای گذشته بیشتر از نرخ تورم افزایش یافته است. به همین دلیل و با موافقت سران قوا، ۷۱۶ هزار تومان به فیش حقوقی حداقلبگیران اضافه شده است.
بخشنامه ای برای دستکاری فیش حقوقی دی ماه بازنشستگان
اندیشه معاصر نوشت: بخشنامه متناسب سازی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی و لیست های پرداخت و صدور احکام به همراه درج متناسب سازی حقوق بازنشستگان در فیش حقوقی دی ماه؛ عناوین مهمی است که در اندیشه معاصر به آن می پردازیم و ضمن بیان جزئیات متناسب سازی حقوق در دی ماه ۱۴۰۳ به جدول پرداخت و صدور احکام اشاره خواهیم کرد.
بخشنامه متناسب سازی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی در قانون برنامه هفتم پیشرفت (بخشنامه شماره ۸۲ مستمریها) (ابلاغی شماره ۱۰۰۰/۱۴۳/۷۹۲۳ مورخ ۱۴۰۳/۹/۲۱ سازمان تأمین اجتماعی) را در زیر مطالعه کنید.
در راستای پیاده سازی و تحقق اهداف جزء (۲) بند (ر) ماده (۲۸) قانون برنامه هفتم پیشرفت مصوب ۱۴۰۳/۰۳/۰۱ مجلس محترم شورای اسلامی و با عنایت به بند (۱) دو هزار و دویست و هفدهمین جلسه مورخ ۱۴۰۳/۸/۲۳ مصوبه هیات محترم مدیره به شماره ۱۱۰۰/۱۴۰۳/۲۰۶۱ مورخ ۱۴۰۳/۰۸/۲۶ و بند (۱) یکصد و هفتاد و هفتمین جلسه مورخ ۱۴۰۳/۹/۳ مصوبه هیات محترم امنای سازمان به شماره ۳۴۶۸ مورخ ۱۴۰۳/۰۹/۰۵. به منظور اعمال متناسب سازی و نیز حفظ قدرت خرید مستمری بگیران در سال ۱۴۰۳ موضوع بند (د) تبصره (۱۵) قانون بودجه سال جاری کشور مراتب به شرح زیر جهت اقدام لازم اعلام میگردد:
بخشنامه متناسب سازی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی
الف) قوانین و مقررات مبنای عمل
۱- جزء (۲) بند (ر) ماده (۲۸) قانون برنامه هفتم پیشرفت:
«سازمان تامین اجتماعی مکلف است در طول سه سال اول برنامه نسبت به متناسب سازی مستمری بازنشستگان غیر حداقل بگیر اقدام نماید به نحوی که در پایان سال سوم ،برنامه نسبت مستمری بازنشسته به حداقل دستمزد همان سال با نود درصد (۹۰) نسبت اولین مستمری بازنشستگی به حداقل دستمزد سال برقراری مستمری، متناسب گردد این متناسب سازی در سال اول به میزان چهل درصد (%۴۰) و در سالهای دوم و سوم هرکدام سی درصد (۳۰%) مابه التفاوت تا نود درصد (۹۰٪) یادشده خواهد بود. این حکم ناقی حقوق حداقل بگیران مطابق قوانین مربوط از جمله ماده (۱۱۱) قانون تامین اجتماعی نخواهد بود.
۲- حفظ قدرت خرید مستمری بگیران در سال ۱۴۰۳ وفق بند (۲) مصوبه صدرالاشاره هیات محترم امنا: «سازمان مجاز است از محل منابع مندرج در بند (د) تبصره (۱۵) قانون بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور، در مورد مستمری بگیران حداقل بگیر سازمان تامین اجتماعی، مبلغی معادل حداکثر ۱۰ درصد حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار در سال ۱۴۰۳ و متناسب با سنوات بیمه پردازی به عنوان «حفظ قدرت خرید» را تا پایان سال ۱۴۰۳ پرداخت نماید. همچنین سازمان مجاز است در مورد مستمری بگیران غیر حداقل بگیر نیز در صورتی که مبلغ دریافتی آنان از محل متناسب سازی کمتر از ۱۰ درصد حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار در سال ۱۴۰۳ باشد؛ مابقی آن را متناسب با سنوات بیمه پردازی تا سقف یاد شده به عنوان «حفظ قدرت خرید» از محل منابع مورد اشاره و تا پایان سال ۱۴۰۳ پرداخت نماید.
ب) مشمولین
کلیه مستمری بگیران بازنشسته، از کارافتاده کلی و بازماندگان که مستمری آنان تا پایان سال ۱۴۰۲ برقرار گردیده است.
ج) نحوه محاسبه و تاریخ اجرا:
۱- مبلغ «متناسب سازی سال ۱۴۰۳» بر اساس فرمول ذیل محاسبه و با تاریخ اجرای ۱۴۰۳/۰۱/۰۱ با کد (۰۰۰۴۴) در جداول پرداخت و کسور سامانه متمرکز مستمری ایجاد می گردد:
– حداقل دستمزد در سال ۱۴۰۳ برابر یا مبلغ ۷۱.۶۶۱,۸۴۰ ریال میباشد.
نکته: مبلغ «متناسب سازی سال ۱۴۰۳» در سنوات آتی مشمول افزایشات موضوع ماده (۹۶) قانون خواهد بود. بدیهی است این آیتم مشمول کسر ۳ درصد ماده (۸۹) قانون میباشد.
۲- در صورتی که مبلغ متناسب سازی سال ۱۴۰۳ کمتر از ۱۰ درصد حداقل دستمزد سال ۱۴۰۳ (۷,۱۶۶,۱۸۴ریال) باشد؛ تا این مبلغ ترمیم شده و مابه التفاوت مربوطه در قالب «حفظ قدرت خرید سال ۱۴۰۳» همزمان با واریز مستمری ماهانه به مشمولین پرداخت و با کد (۰۰۰۴۶) در جداول پرداخت و کسور سامانه متمرکز مستمری ایجاد می گردد.
۳- در خصوص گروههای ذیل مبلغ «حفظ قدرت خرید سال ۱۴۰۳» متناسب با مدت سابقه پرداخت حق بیمه آنان محاسبه خواهد شد.
۳-۱- مشمولین بندهای (ل) و (و) تبصره (۱۴) قانون بودجه سال ۱۳۸۶، بند (۴۷) قانون بودجه سال ۱۳۸۸، یند (۱۷) قانون بودجه سال ۱۳۸۹، بند (۹۱) قانون بودجه سال ۱۳۹۰ و بند (۶۶) قانون بودجه سال ۱۳۹۱ کل کشور
۳-۲- مشمولین قانون تعیین تکلیف تامین اجتماعی اشخاصی که ۱۰ سال و کمتر حق بیمه پرداخت کرده اند.
۳-۳- مشمولین بند (ج) ماده (۳۹) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
۳-۴- مشمولین جزء (۱) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (۳) بند (۳) ماده (۸۰) قانون تامین اجتماعی
۳-۵ مشمولین قانون بیمه بازنشستگی فوت و از کار افتادگی بافندگان قالی، قالیچه، گلیم و زیلو (مصوب ۱۳۷۶)
د) نحوه نگهداری حساب ها
به منظور نگهداری حسابهای مربوطه، کدهای ذیل در سیستمهای مالی تخصیص داده شده است:
کد حساب
عنوان حساب
۷۲۶۱۰۰۰۰۲۴
متناسب سازی حقوق بازنشستگان غیر حداقل بگیر بند ۲ جزء ( ر) ماده ۲۸ قانون برنامه هفتم پیشرفت
۷۲۶۱۰۰۰۰۲۵
متناسب سازی حقوق بازماندگان غیر حداقل بگیر بند ۲ جز (ر) ماده ۲۸ قانون برنامه هفتم پیشرفت
۷۲۶۱۰۰۰۰۲۶
متناسب سازی حقوق از کار افتادگان غیر حداقل بگیر بند ۲ جزء ( ر) ماده ۲۸ قانون برنامه هفتم پیشرفت