۲۲:۱۰ - ۱۴۰۳/۰۱/۰۸

سیاسی

انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۴ | شرایط رییس جمهور شدن

سیزدهمین انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ همزمان با انتخابات ششمین دورهٔ شورا‌های اسلامی شهر و روستا برگزار خواهد شد. در این انتخابات، هشتمین رئیس‌جمهور ایران با آرا انتخاب خواهد شد. طبق قانون اساسی ایران، حسن روحانی با توجه ...

انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۴ | شرایط رییس جمهور شدن

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، انتخابات ریاست جمهوری هر چهار سال یکبار توسط مردم برگزار میشود و فرد منتخب به ریاست جمهوری کشور منتصب میشود. رییس جمهور کشور دومین فرد جامعه بعد از رهبر است برای با خبر شدن از جزئیات بیشتر درباره ریاست جمهوری اندیشه معاصر را تا انتها دنبال کنید.

نقشه تندروهای مجلس دوازدهم برای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۴

با اینکه اختلاف تندروهای جریان راست درباره انتخابات مجلس در جریان بود، اما آنها در یک موضوع مهم وحدت دارند. وحدت در این حوزه در «حمایت همه‌جانبه از دولت سیزدهم» خلاصه شده است.

سال ۱۳۹۰، پس از خانه ‏نشینی ۱۱روزه محمود احمدی ‏نژاد، رئیس دولت وقت، از دل همان دولت، گروهی به نام جبهه پایداری اعلام موجودیت می‏ کند که در ابتدای کار محمدتقی مصباح ‏یزدی را به ‏عنوان پدر معنوی خود معرفی کرده و با در پیش گرفتن مسیری، سعی می‏ کند از بدنه اصول‏گرایان سنتی جدا شده و خود را به‏ عنوان قطبی جدید در سیاست ایران معرفی ‏کند. اگر پیش از این در صحنه سیاست ایران اصلاح‏ طلب و اصول‏گرا به رقابت می ‏پرداختند؛ جبهه پایداری با اعلام موجودیت و عملکرد خود سعی کرد این دوقطبی را بر هم زده و با ویژگی‏ های رفتاری و ادبیاتی خاص خود ضلع سومی را با هدف «تشکیل جامعه اسلامی و تمدن‏سازی اسلامی» تشکیل دهد.

زمان برای آنها سپری شد تا اینکه جریانی که خودش از دل جریان اصول‏گرا جوانه زده بود، دچار انشعاب شده و از اسفند ۱۴۰۱، با حضور برخی چهره‏ های جنجالی سابق جبهه پایداری، جریان جدیدی به نام «شریان» اعلام موجودیت کند تا از آن تاریخ آنها در دو جبهه به تلاش خود ادامه دهند. حالا آنها در اولین دهه از عمر خود توانسته‏ اند سنگر بزرگتری را فتح کرده تا یک گام دیگر به رویای خود مبنی بر تشکیل حکومت اسلامی (نه جمهوری اسلامی) نزدیک شوند. در دور اول انتخابات مجلس، از لیست مورد تایید جبهه پایداری ۵۸ نفر و از لیست مورد تایید شریان ۸۳ نفر به مجلس دوازدهم رسیده‏اند. (ذکر این نکته ضروری است که انتخاب جبهه پایداری و شریان به‏عنوان تندروهای جناح راست به این علت است که در فضای سیاسی سال‏های اخیر ایران، از این دو گروه به‏عنوان گروه‏های سازمان‏ یافته تندرو جناح راست یاد می‏شود.)

ایا جلیلی در مقابل رئیسی می ماند

فاصله تا انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۴ زیاد است اما زمزمه ها برای سکاندار دولت چهاردهم کلید خورده است. زمزمه هایی که معمولا در پی نقد عملکرد دولت فعلی جدی تر هم می شوند اما فعلا تعارفات سیاسی و برخی ملاحظات سیاسی سیاسیونی که نیم نگاهی به پاستور دارند را برآن داشته که نه آمدنشان را تایید کنند نه نیامدنشان را تکذیب.

اما در میان اسامی که گاه و بیگاه از آنها به عنوان رقبای احتمالی ابراهیم رئیسی در ۱۴۰۴ نام برده می شود از سعید جلیلی که دوبار به نفع او کنار کشیده است دیده می شود تا قالیباف که دلخور از کنار رفتن ها به نفع رئیسی است و البته لاریجانی، عارف، همتی و …

گویا اصولگرایان که منتقد و یا حتی حامی دولت فعلی هستند هم آنقدر عملکرد دولت را پرنقد دیده اند که بعید نیست به فکر یک دوره ای کردن دولت رئیسی باشند و بخواهند گزینه هایی دیگر را روانه میدان کنند اما کدام چهره های اصولگرا؟

ریاست جمهوری

ریاست جمهوری

بی میلی نمایندگان

اکنون این سوال مطرح است که چرا قالیباف به رغم بی‌انگیزه بودن نمایندگان مجلس، موضوع حضور نماینده از ایرانیان خارج کشور در مجلس سخن گفته است؟ برخی این گمانه را مطرح کردند که او از هم اکنون در اندیشه جذب رای برای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۴ است و ایرانیان خارج کشور برخلاف انتخابات مجلس، از حق رای دادن در آن انتخابات برخوردار هستند.

قالیباف پیش از این هم برای تحقق این هدف تلاش کرده بود و به نحوی با توجه به ایرانیان خارج کشور سعی کرد نظر مثبت آنها نسبت به خود را جلب کند چنانکه سایت فرارو در خرداد سال ۹۲ نوشت: «جمع کثیری از هموطنان ایرانی مقیم خارج از کشور با صدور بیانیه مشترکی حمایت خود را از کاندیداتوری دکتر محمدباقر قالیباف در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اعلام کردند.»

در این بیانیه آمده بود: «از منظرشهروندان ایرانی مقیم خارج از کشور ـ که نسبت به آینده کشور و عزت و سربلندی نام ایران در جهان دغدغه‌مند هستیم ـ با احترام به همه داوطلبان محترم، آقای دکتر محمدباقر قالیباف را دارای ویژگی‌های یاد شده برای ریاست قوه مجریه می‌بینیم و از هموطنان عزیز در داخل و خارج استدعا داریم ضمن حضور حماسی و مشارکت حداکثری در پای صندوق‌های رای، با انتخاب ایشان گامی بلند در مسیر اعتلای ایران اسلامی و گره‌گشایی از مشکلات کشور بردارند.»

پس از انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ محمدباقر قالیباف هم در محیط شخصی خودش در در فضای مجازی نوشت: «بسیاری از هموطنان عزیزمان در سراسر دنیا با وجود توهین‌های بی‌شرمانه، رفتار‌های غیر انسانی و حتی تهاجم فیزیکی برخی افراد وطن‌فروش در انتخابات شرکت کردند. به شجاعت و غیرت و حمیت شما برای دفاع از ایران سرافراز و سر خم نکردن شما در برابر تهدید‌ها و دشمنی‌ها افتخار می‌کنیم.»

حواشی خارج از مرزها

نباید فراموش کرد که حواشی زیادی برای قالیباف در موضوعات خارج ایجاد شده بود. به عنوان نمونه در تابستان سال ۱۳۹۴ نیز شایعاتی درباره اختلاس ۸ هزار میلیاردی الیاس قالیباف و فرار وی به لندن منتشر شده بود که همان زمان هم مشخص شد پسر شهردار وقت تهران نه بازداشت و نه احضار شده بود و نه اصلا به لندن فرار کرده بود.

یا بار دیگر با انتشار تصویری ادعایی را درباره اسحاق قالیباف مطرح کرده و نوشتند: او با ۸۰۰میلیون دلار به ملبورن رفته است! صراط نیوز هم در مقطعی نوشت: «آنچه قابل تامل است اینکه یکی از فرزندان قالیباف در خارج از کشور تحصیل‌ کرده است. اسحاق قالیباف، پسر دوم شهردار تهران در استرالیا تحصیل‌کرده است.» تحصیل فرزند قالیباف در خارج کشور هم از سوی برخی رسانه‌ها مطرح شد: « یکی از فرزندان قالیباف در خارج از کشور تحصیل‌کرده است. اسحاق قالیباف پسر دوم شهردار تهران در استرالیا تحصیل‌کرده است. به نظر می‌رسد قالیباف پیش از آنکه دست پیش را گرفته و خواستار انتشار لیست اموال شود، بهتر است مشخص کند از نظر خود او، پسرش که در استرالیا تحصیل‌کرده در گروه ۹۶درصدی‌هاست یا ۴ درصدی‌ها؟»

اما بیش از همه خرید سیسمونی برای نوه قالیباف از کشوری دیگر بود. فروردین سال گذشته خبرآنلاین نوشت: «وحید اشتری از چهره‌های جریان عدالتخواه با انتشار چند تصویر نوشت «خانواده آقای قالیباف برای خرید سیسمونی به استانبول رفته‌اند. چند تا از مسافران استانبول یک سری فیلم و عکس از یک خانواده چادری (در پروازهای ترکیه خیلی مرسوم نیست) فرستاده‌اند که امروز به‌خاطر حجم بالای بار با متصدی کانتر به مشکل خورده‌اند و بعد با رفتار عوامل هواپیمایی معلوم شده از خانواده مسئولین‌اند. ظاهرا خانواده آقای قالیباف بوده‌اند. همسر ایشان سرکار خانم زهرا مشیر را شناخته‌اند. یک زوج جوان هم با ایشان بوده که یا پسر و عروس‌شان یا دختر و دامادشان بوده‌اند. ظاهر حجم بالای باری که از ترکیه می‌آورده‌اند، کالسکه و کیف نوزاد و تخت تاشوی کودک و امثالهم بوده است. یعنی برای خرید سیسمونی به ترکیه رفته بودند.»

عصر جدید تندروها

زمستان ۱۳۹۸ و خرداد ۱۴۰۰ را می‌توان مرحله‌ای مهم برای آغاز عصر جدید تندروهای جریان راست تلقی کرد. آنها با استفاده از یکدست‌سازی صورت‌گرفته در قوه‌های مقننه و مجریه، توانستند یک گام دیگر در راستای آرزوهای دیرینه خود بردارند. البته درحالی‌که به نظر می‌رسید تندروهای جناح راست زیر پرچم جبهه پایداری به فعالیت خود در راستای آرزوهای‌شان ادامه دهند، اما یازدهم اسفندماه سال ۱۴۰۱، یک جریان دیگر از دل جبهه پایداری اعلام موجودیت کرد و شریان با حضور برخی از چهره‌هایی که از جبهه پایداری جدا شده بودند، به جامعه سیاسی کشور معرفی شد.

آنها در مرام‌نامه خود هدف از تشکیل این جریان را اینگونه معرفی می‌کنند: «تحول در نظام حکمرانی کشور از طریق شبکه‌سازی اثرگذار، آینده‌نگر، پویا، کارآمد و ارزش‌مدار جهت نیل به پیاده‌سازی تمدن نوین اسلامی و حکمرانی متعالی» راهبرد این تشکل جدید اصول‌گرایی، در یادداشتی که میثم نادی، عضو شورای مرکزی شریان چند روز پیش نوشت، مشخص‌تر است. او در بخشی از یادداشت خود نوشته است: «روز پنجشنبه ۲۵ آبان ۱۴۰۲ در دیدار اعضای شورای مرکزی با یکی از بزرگواران عضو شورای فقهی در قم، دو راهبرد اصلی انتخابات مورد جمع‌بندی قرار گرفت: رقابت درون جبهه انقلاب به جای رقابت با اپوزیسیون غربگرا و رقابت درون‌جبهه‌ای به شکلی که مورد سوءاستفاده اپوزیسیون غربگرا قرار نگیرد.» به هر ترتیب، جبهه پایداری و شریان پیش‌روی کرده تا در آستانه انتخابات مجلس دوازدهم قرار گرفتیم. البته نباید این موضوع را فراموش کرد که ضلع سوم جبهه پایداری و شریان هم در آستانه انتخابات با نام «جبهه صبح ایران» و با دبیرکلی علی‌اکبر رائفی‌پور اعلام موجودیت کرده است.

تندروها و دولت رئیسی

با اینکه اختلاف تندروهای جریان راست درباره انتخابات مجلس در جریان بود، اما آنها در یک موضوع مهم وحدت دارند. وحدت در این حوزه در «حمایت همه‌جانبه از دولت سیزدهم» خلاصه شده است. نهم اسفند، دو روز مانده به انتخابات شریان همایشی را در تهران برگزار می‌کند که یکی از حرف‌های محوری سیدابراهیم رئیسی طی چند وقت اخیر عنوان این همایش می‌شود. عنوان «قله نزدیک است» برگرفته از حرف‌هایی است که چند وقت است رئیس دولت سیزدهم آن را تکرار می‌کند و از نزدیک بودن به فتح قله حرف می‎زند. در همان روز صادق محصولی، دبیرکل جبهه پایداری اقدام به برگزاری نشست خبری می‌کند و در بخشی از آن می‌گوید: «کسانی که در کشور سیاه‌نمایی می‌کنند و خدماتی که دولت و شخص رئیس‌جمهوری انجام داده یا پیشرفت‌های عمده و قدرتی که در تاریخ بی‌نظیر بوده را نمی‌بینند، یا کسانی که دنبال تضعیف نظام هستند و آنان که دنبال گرایش به غرب و دیکته‌های اعمال‌شده از کاپیتالیسم هستند، رقیب ما محسوب می‌شوند… جبهه پایداری تضعیف هر کدام از قوا را گناه نابخشودنی و تضعیف دولت را تضعیف نظام می‌داند.»

پس از برگزاری انتخابات هم، هفته‌نامه ۹دی که به شریان نزدیک است، در گزارش تیتر یک خود در واکنش به کسب کرسی‌ توسط افراد نزدیک به این جریان در انتخابات مجلس دوازدهم می‌نویسد: «جریان مستقل مردمی رای‌آورده در تهران، جریانی همسو با دولت مردمی و عدالت‌خواه آیت‌الله رئیسی است. بنابراین هم‌افزایی مجلس عدالتخواه ضدفساد با دولت مردمی در دو سال آینده می‌تواند تضمین تداوم دولت در دوره بعد برای تکمیل گام‌های برداشته‌شده در حل معضلات به جامانده از دهه نود در اقتصاد و معیشت مردم باشد.»

تندروها و آینده

به‌رغم اینکه تندروهای جریان راست پیرامون انتخابات اختلاف‌نظر داشتند و در برنامه کوتاه‌مدت خود دو مسیر متفاوت را رفتند، اما در برنامه بلندمدت اتحادنظر دارند. آنها در مرامنامه خود اهدافی را کاملاً شبیه به هم اعلام کرده‌اند. جبهه پایداری «تشکیل جامعه اسلامی و تمدن‌سازی اسلامی» را محور خود قرار داده و شریان «پیاده‌سازی تمدن نوین اسلامی و حکمرانی متعالی» را به‌عنوان هدف خود معرفی کرده است؛ محورهایی که نشان می‌دهد آنها هدفی یکسان را در بلندمدت دارند. در این زمینه بیانیه شریان پس از برگزاری انتخابات می‌نویسد: «در پاسخ به این غیرت ملی، شبکه‌سازی به‌عنوان محور فعالیت شریان جهت توسعه ظرفیت نخبگانی به‌منظور حل مشکلات و مسائل مردم از سر گرفته خواهد شد.»

در کنار برنامه بلندمدت، آنها در برنامه میان‌مدت خود می‌خواهند دولت ابراهیم رئیسی را برای دوره دوم تمدید کنند. با این اوصاف و این روند اگرچه شاید اختلاف جریان‎ تندرو دارای تشکل، جبهه و حزب در داخل با انشعاب و اختلاف روبه‌رو شود اما در نهایت در تعامل با یکدیگر در صورت حرکت نکردن کشور به انتخابات آزاد و رقابتی که همه جریان‎ها بتوانند در آن حضور داشته باشند و شرکت کنند به مرور بر همه نهادها سایه افکنده و قطعاً نگاه این نوع تندروی اگر در همه ارکان ریشه بدواند، جامعه و فضای سیاسی هر چه بیشتر از جمهوریت مطرح در حکومت مدنظر رهبران انقلاب دور خواهد شد.
اکنون این سوال مطرح است که چرا قالیباف به رغم بی‌انگیزه بودن نمایندگان مجلس، موضوع حضور نماینده از ایرانیان خارج کشور در مجلس سخن گفته است؟ برخی این گمانه را مطرح کردند که او از هم اکنون در اندیشه جذب رای برای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۴ است و ایرانیان خارج کشور برخلاف انتخابات مجلس، از حق رای دادن در آن انتخابات برخوردار هستند.

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از روزنامه آرمان ملی، «وقتی توقع داریم در هر شرایطی ایرانیان مقیم خارج از کشور تبادل اقتصادی داشته باشند، لازمه آن این است که نماینده آنها در مجلس حضور داشته باشد و موضوعات مربوط به آن‌ها را دنبال و حل کند.»

این جملات محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس است. وظایف نمایندگان مجلس در قانون فعلی به نحوی است که جایگاهی برای حل و فصل مشکل ایرانیان خارج کشور تعیین نشده است و امور آنها از طریق سفارتخانه‌های کشورمان و نهادهایی مانند شورای ایرانیان خارج از کشور بررسی می‌شود.

فراکسیون ایرانیان خارج کشور هم در مجلس دهم تشکیل شد که بر اساس اطلاعات مندرج در سایت مجلس یازدهم ۴۵ نماینده عضو آن هستند اما علیرضا سلیمی، نماینده مجلس دهم در زمان فعالیت این مجلس خبر داده بود که ۱۰۰ نماینده به عضویت این فراکسیون درآمده‌اند. بنابراین در مجلس یازدهم تعداد اعضای فراکسیون به کمتر از نصف اعضای عضو در مجلس دهم کاهش پیدا کرده که شاید نشان از بی‌انگیزگی بهارستان‌نشینان به مشکلات ایرانیان خارج کشور باشد

 

پایان/*

اندیشه معاصر را در ایتا، روبیکا، پیام رسان بله و تلگرام دنبال کنید.

 

مطالب مرتبط