به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر،دعای بعد از نماز ماه رمضان / نماز آخرین جمعه ماه مبارک رمضان / متن دعای روز سی ام ماه رمضان/ آخر ماه رمضان می خوانند / آخر ماه رمضان می خوانند. با ما در اندیشه معاصر همراه باشید.

دعای بعد از نماز ماه رمضان/  دعاهای بعد از نمازهای واجب در ماه مبارک رمضان

نماز آخرین جمعه ماه مبارک رمضان

نماز آخرین جمعه ماه رمضان ۴ رکعت است (دو نماز دو رکعتی) که بر اساس روایت ثواب آن برابر ۲۰۰ تا ۶۰۰ سال نماز قضای خود فرد و پدر و مادر و نزدیکانش خواهد بود. بعد از سلام نماز دعای کوتاهی باید خوانده شود. با شرح نماز جمعه آخر ماه رمضان همراه ما باشید.

در آخرین جمعه ماه رمضان نمازی از پیامبر (ص) آموزش داده شده است که می‌تواند ثواب چند صد سال نماز قضا را داشته باشد. البته باید دقت داشته باشید که قرار نیست این نماز مستحبی جایگزین نماز‌های قضای شما شود، بلکه ثواب آن به اندازه چند صد سال نماز قضای شما خواهد بود.

متن دعای روز سی ام ماه رمضان

دعای روز سی‌ام ماه مبارک رمضان
بسم الله الرحمن الرحیم

اَللّـهُمَّ اجْعَلْ صِیامى فیهِ بِالشُّکْرِ وَالْقَبُولِ، عَلى ما تَرْضاهُ وَیَرْضاهُ الرَّسُولُ، مُحْکَمَهً فُرُوعُهُ بِالاُْصُولِ،بِحَقِّ سَیِّدِنا مُحَمَّد وَ آلِهِ الطّاهِرینَ، وَالْحَمْدُ للهِِ رَبِّ الْعالَمیـنَ.

خدایا چنان کن روزه ام را در این ماه که مورد قدردانى و پذیرش بوده و بر طبق خشنودى تو و خشنودى رسولت باشد و محکم باشد فروع آن بوسیله اصول به حق آقاى ما محمّد و آل پاکش و ستایش خاص پروردگار جهانیان است.

احکام جنابت در ماه رمضان

محتلم شدن چیست ؟
گاهی در خواب افراد خوابی می بینند که محرک شهوت است و در پی آن منی از آنها خارج می شود. شخص در این حالت جنب می شود و به شخصی که در خواب جنب می شود محتلم گویند و باید برای خواندن نماز و گرفتن روزه و انجام دیگر عباداتی که طهارت برای آن شرط است؛ غسل جنابت کند.
جنب شدن و احتلام در خواب همان ارگاسم و رسیدن به اوج شهوت و لذت جنسی است با این تفاوت که اگر در خواب و به صورت غیر اختیاری اتفاق بیافتد، به آن احتلام می گویند.

این اتفاق حالت فیزیکی خاصی است که همراه با نوعی هیجان و ارتعاش نسبتا شدید در ناحیه تناسلی بدن است که کاملا محسوس می باشد و فرد اگر خواب باشد، معمولا بیدار می شود و متوجه آن می گردد.

خروج منى در مرد داراى دو نشانه است:
۱- همراه با شهوت باشد.

۲- با جستن بیرون آید.
اگر هیچ یک از دو نشانه یا یکى از آن دو را نداشت، حکم به منى نمى‏شود؛ مگر آنکه از راه دیگرى یقین کند که منى است.

(آیت‏الله بهجت، توضیح‏المسائل مراجع، م ۳۴۶.)
در صورتی که انسان یقین به احتلام پیدا کند لباسها و بدن که آلوده به منی شده نجس است و برای نماز باید غسل جنابت نماید و قبل از غسل قسمتی از بدن که آلوده به منی شده را می بایست تطهیر کند.

احکام محتلم شدن در ماه رمضان
پرسش:   اگر انسان در بین روز در ماه رمضان جنب شود باید همان موقع غسل کند؟

پاسخ: کسى که در روز ماه رمضان محتلم شود از جهت روزه دار بودن لازم نیست غسل کند، بنابراین که اگر نماز ظهر و عصر را خوانده و بعد از ظهر محتلم شده است، لازم نیست تا قبل از مغرب غسل کند، ولى اگر نماز ظهر و عصر را نخوانده باشد باید براى نماز غسل کند.

پرسش:  اگر کسی بعد از نماز صبح در خواب محتلم شود چه باید کند؟

پاسخ:  اگر برای روزه‏ دار چنین اتفاقی بیتفد روزه‏ اش صحیح است ولی باید برای نماز غسل یا تیمم کند  (رساله امام(ره) مسأله ۱۵۹۰ و ۱۶۱۹)

پرسش:  اگر کسی بداند اگر بخوابد چه شک داشته باشد چه یقین که محتلم می شود حکم روزه اش چیست.؟

پاسخ: خوابیدن اشکال ندارد و فرضا اگر محتلم شد باید به وظیفه خود عمل نماید یعنی اگر قبل از اذان صبح است باید غسل کند و اگر وقت تنگ است بدل از غسل تیمم نماید و اما اگر در روز محتلم شود لازم نیست فورا غسل کند بلکه می تواند تا وقتی که برای نماز وقت تنگ نشده است غسل را تأخیر بیندازد

پرسش:  اگر مکلف در شب ماه مبارک رمضان قبل از اذان صبح از خواب بیدار شود و ببیند که محتلم گردیده است و به سبب مشکلاتی از قبیل سرد بودن آب یا حیا یا تنگی وقت غسل و تیمم نکرد، روزه ‏اش چگونه است؟ اگر روزه ‏اش صحیح نیست، آیا باید کفاره بدهد؟ مقدار کفاره را ذکر کنید.

پاسخ:  اگر جنب عمداً و بدون عذر شرعی تا اذان صبح غسل نکند یا اگر وظیفه او تیمم است، عمداً تیمم ننماید، روزه ‏اش باطل است و باید کفاره بدهد.

مقدار کفاره او این است که یا باید دو ماه روزه بگیرد که‏ لااقل ۳۱ روز آن پی در پی باشد و یا شصت مسکین را اطعام کند؛ یعنی به شصت مسکین حداقل ۷۵۰ گرم گندم یا جو یا برنج یا خرما بدهد.

اگر برای تیمم وقت ندارد، مثلاً موقع اذان صبح است و اذان شروع شده است، روزه‏ اش بدون غسل و تیمم صحیح است، در صورتی که در غسل یا تیمم کوتاهی نکرده باش

پرسش:  در یکی از شب‏های ماه مبارک رمضان نزدیک اذان صبح بیدار شدم، در حالی که جنب شده بودم و شدیداً تحت فشار ادرار بودم. به دست شویی رفتم.

در آن اذان صبح شروع شد. این در صورتی بود که نه فرصت غسل کردن داشتم و نه فرصت تیمم. در هر صورت آن روز را روزه گرفتم. آیا روزه من صحیح است؟

پاسخ: با توجه به این که فرصت غسل و فرصت تیمم نداشته ‏اید، روزه آن روز صحیح است و قضا و کفاره ندارد.

پرسش:  به علت کم رویی شبی نتوانستم غسل جنابت بکنم , لذا عمدا یک روز ماه رمضان را روزه نگرفتم , قضای آن و کفاره آن چگونه است ؟

پاسخ: وظیفه شرعی شما انجام غسل جنابت بود ولی میتوانستید صبر کنید تا وقت تنگ شود و برای غسل وقت کافی نباشد و در آنصورت تیمم بدل از غسل جنابت می‏کردید و بعدا غسل  به جای می ‏آوردید و هر چند که بخاطر تاخیر در غسل کردن مرتکب گناه شده اید ولی روزه شما هم صحیح بود.

ولی اگر عمدا غسل نکرده ‏اید و یا تیمم نکرده ‏اید باید قضای آن روزه را بگیرید و کفاره آن را بدهید.

کفاره آن عبارت است از شصت روز روزه گرفتن که ۳۱ روز آن باید پشت سرهم باشد و یا شصت مسکین طعام بدهید که به هرمسکین یک مد طعام (۷۵۰ گرم گندم یا آرد و …) داده شود.

اگر هم ‏اکنون توان ادای کفاره را ندارید هرگاه توانستید و لو تدریجا آن را بپردازید.

احکام بقای بر «جنابت» در ایام روزه‎داری از جمله مسائل بسیار رایج در ماه مبارک رمضان است که در ادامه بر اساس فتوای مقام معظم رهبری به برخی سؤالات پاسخ داده می‌شود.

س ۷۷۲: اگر فردی به سبب برخی از مشکلات تا اذان صبح بر جنابت باقی بماند آیا روزه گرفتن در آن روز برای او جایز است؟
ج: در غیر ماه رمضان و قضای آن اشکال ندارد، ولی نسبت به روزه ماه رمضان و قضای آن، اگر معذور از غسل است، تیمم کردن بر او واجب است و اگر تیمم هم نکند، روزه‌‏اش صحیح نیست.

س ۷۷۳: اگر شخصی در حال جنابت چند روز روزه بگیرد و نداند که طهارت از جنابت شرط صحّت‏ روزه است، آیا کفّاره روزه‌‏هایی که در حال جنابت گرفته بر او واجب است یا اینکه قضای آنها کافی است؟

ج: در فرض مرقوم قضا کفایت می‏‌کند.

س ۷۷۴: آیا جایز است شخص جنب بعد از طلوع آفتاب غسل جنابت نماید و روزه قضا یا مستحب بگیرد؟

ج: اگر عمداً تا طلوع فجر بر جنابت باقی بماند، روزه ماه رمضان و قضای آن از او صحیح نیست، ولی اقوی صحت‏ روزه‏‌های دیگر به‌خصوص روزه مستحبی است.

س ۷۷۵: شخصی در ماه رمضان در جایی مهمان شد و شب را در آن منزل خوابید و در نیمه‌‏های شب محتلم شد و چون مهمان بود و با خود لباسی نداشت، برای فرار از روزه، تصمیم گرفت بعد از طلوع فجر مسافرت نماید، لذا بعد از طلوع فجر بدون اینکه چیزی بخورد به قصد مسافرت، حرکت نمود. سؤال این است که آیا قصد سفر توسط او موجب سقوط کفّاره هست یا خیر؟

ج: اگر با حالت جنابت از خواب بیدار شود و علم به جنب بودن خود داشته باشد و قبل از فجر اقدام به غسل یا تیمم نکند، مجرد قصد سفر در شب و یا مسافرت در روز برای سقوط کفّاره از او کافی نیست.

س ۷۷۶: کسی که آب در اختیار ندارد و یا به دلیل عذرهای دیگر غیر از تنگی وقت نمی‏تواند غسل جنابت بکند، آیا جایز است عمداً خود را در شب‌های ماه مبارک رمضان جنب کند؟

ج: اگر وظیفه او تیمم باشد و بعد از اینکه خود را جنب کرده، وقت کافی برای تیمم داشته باشد، این کار برای وی جایز است.

س ۷۷۷: شخصی در ماه مبارک رمضان قبل از اذان صبح بیدار شده و متوجه محتلم شدن خود نشده و دوباره خوابیده و در اثنای اذان صبح بیدار شده و علم به جنابت خود پیدا می‌‏کند و یقین دارد که احتلامش قبل از اذان صبح بوده است، روزه او چه حکمی دارد؟

ج: اگر پیش از اذان صبح متوجه احتلام خود نشده است، روزه‌‏اش صحیح است.

س ۷۷۸: اگر مکلّف در شب ماه رمضان قبل از اذان صبح بیدار شود و ببیند که محتلم شده است و دوباره پیش از اذان صبح به امید اینکه برای غسل کردن بیدار می‏‌شود بخوابد و تا بعد از طلوع آفتاب در خواب بماند و غسل خود را تا اذان ظهر به تأخیر بیندازد و بعد از اذان ظهر غسل کرده و نماز ظهر و عصر بخواند، روزه آن روز او چه حکمی دارد؟

ج: در فرض سؤال که خوابِ اول است روزه‌اش صحیح است ولی اگر دوباره خوابید و تا صبح بیدار نشد باید قضای آن روز را بجا آورد.

س ۷۷۹: اگر مکلّف در شب ماه رمضان قبل از فجر شک کند که محتلم شده یا نه، ولی به شک خود اعتنا نکند و دوباره بخوابد و بعد از اذان صبح بیدار شود و متوجه گردد که قبل از طلوع فجر محتلم شده است، چه حکمی دارد؟

ج: اگر بعد از بیداری اول اثری از احتلام در خود مشاهده نکند، بلکه فقط احتمال آن را بدهد و چیزی بر او کشف نشود و تا بعد از اذان بخوابد، روزه‏اش صحیح است، هرچند بعد از آن معلوم شود که احتلام او مربوط به قبل از اذان صبح است.

س ۷۸۰: اگر شخصی در ماه مبارک رمضان با آب نجس غسل کند و بعد از یک هفته متوجه شود که آن آب نجس بوده است، نماز و روزه او در این مدت چه حکمی دارد؟

نمازش باطل و قضای آن واجب است، ولی روزه‌‏های او محکوم به صحّت‏ است.

س ۷۸۱: شخصی مبتلا به بیماری بیرون آمدن مستمر قطرات بول به‌صورت موقت است، یعنی بعد از بول کردن، به مدت یک ساعت یا بیشتر قطرات آن از او خارج می‌شود. با توجه به اینکه وی در بعضی از شب‌ها جنب شده و گاهی یک ساعت قبل از اذان بیدار می‏‌شود و احتمال می‌‏دهد که بعد از آن منی با قطرات بول خارج شود، نسبت به روزه‌‏اش چه تکلیفی دارد؟ وظیفه او برای اینکه با طهارت داخل وقت شود، چیست؟

ج: اگر قبل از اذان صبح، غسل جنابت و یا تیمم بدل از آن انجام داده، روزه او صحیح است، هرچند بعد از آن بدون اختیار از او منی خارج شود.

س ۷۸۲: اگر شخصی قبل از اذان صبح یا بعد از آن بخوابد و در خواب جنب شده و بعد از اذان بیدار شود، چه مدتی برای غسل کردن وقت دارد؟

ج: در فرض سؤال، جنابت به روزه آن روز او ضرر نمی‏زند، ولی واجب است که برای نماز غسل کند و می‏تواند غسل را تا وقت نماز به تأخیر بیندازد.

س ۷۸۳: اگر غسل جنابت برای روزه ماه رمضان یا روزه‏‌های دیگر فراموش شود و در اثناء روز به یاد انسان بیفتد، چه حکمی دارد؟

ج: اگر در روزه ماه رمضان غسل جنابت را در شب تا طلوع فجر فراموش کند و با حالت جنابت صبح نماید، روزه‏‌اش باطل است و احوط این است که قضای روزه ماه رمضان هم در این حکم به آن ملحق شود. ولی در سایر روزه‌‏ها، روزه بر اثر آن باطل نمی‏‌شود.

آخر ماه رمضان می خوانند / اعمال آخرین شب ماه مبارک رمضان

آخرین شب ماه رمضان شب بسیار مبارکی است، برخی از اعمال توصیه در کتاب مفاتیح الجنان مرحوم شیخ عباس قمی برای این شب را آورده ایم:

اوّل :غسل.
دوم: زیارت امام حسین علیه السّلام.
سوم: خواندن سوره های «انعام» و «کهف» و «یس» و گفتن صد مرتبه:

أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ

از خدا آمرزش می جویم و به سوی او می پویم.

چهارم: این دعا را که شیخ کلینی از امام صادق علیه السّلام روایت کرده بخواند:

للَّهُمَّ هَذَا شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أَنْزَلْتَ فِیهِ الْقُرْآنَ وَ قَدْ تَصَرَّمَ وَ أَعُوذُ بِوَجْهِکَ الْکَرِیمِ یَا رَبِّ أَنْ یَطْلُعَ الْفَجْرُ مِنْ لَیْلَتِی هَذِهِ أَوْ یَتَصَرَّمَ شَهْرُ رَمَضَانَ وَ لَکَ قِبَلِی تَبِعَهٌ أَوْ ذَنْبٌ تُرِیدُ أَنْ تُعَذِّبَنِی بِهِ یَوْمَ أَلْقَاکَ
خدایا این است ماه رمضان، که قرآن را در آن نازل کردی، اینک در حال گذشتن است، و من به ذات کریمانه ات پناه میآورم از اینکه سپیده این شب طلوع کند، یا ماه رمضان بگذرد، و نزد تو برایم نتیجه کار ناشایست یا گناهی باشد که بخواهی مرا به سبب آن روزی که ملاقاتت کنم عذاب نمایی.

پنجم: بخواند دعای «یا مدبّر الامور» را که بیان آن در اعمال شب بیست وسوم گذشت.

ششم: ماه رمضان را با دعاهای وداع، وداع گوید:دعاهایی که شیخ کلینی و شیخ صدوق و شیخ مفید و شیخ طوسی، و سیّد ابن طاووس (رضوان اللّه علیه) نقل کرده اند و شاید بهترین آنها دعای چهل و پنجم صحیفه کامله باشد.

سیّد ابن طاووس از امام صادق علیه السّلام روایت کرده که هرکه در شب آخر ماه رمضان، آن ماه شریف را وداع گفته و بگوید:

اللَّهُمَّ لا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ صِیَامِی لِشَهْرِ رَمَضَانَ وَ أَعُوذُ بِکَ أَنْ یَطْلُعَ فَجْرُ هَذِهِ اللَّیْلَهِ إِلا وَ قَدْ غَفَرْتَ لِی

خدایا این ماه را آخرین بار روزه ام در ماه رمضان قرار مده، و به تو پناه می آورم از اینکه سپیده این شب سر زند، مگر اینکه مرا آمرزیده باشی.

پیش از آنکه سپیده بر آید، حق تعالی او را بیامرزد، و توبه و بازگشت نصیب وی کند.

سیّد و شیخ صدوق از جابر بن عبد عبد اللّه انصاری روایت کرده اند که در جمعه آخر ماه رمضان خدمت رسول خدا صلی اللّه علیه و آله رسیدم، چون نظر آن حضرت بر من افتاد، فرمود:

ای جابر این آخرین جمعه از ماه رمضان است، پس آن را وداع کن و بگو:

اللَّهُمَّ لا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ صِیَامِنَا إِیَّاهُ فَإِنْ جَعَلْتَهُ فَاجْعَلْنِی مَرْحُوما وَ لا تَجْعَلْنِی مَحْرُوما

خدایا این ماه را آخرین بار روزه ما در ماه رمضان قرار مده، اگر قرار داده ای پس مرا رحمت شده بدار، نه محروم از رحمت.

به راستی هرکه این دعا را در این روز بخواند به یکی از دو خصلت نیکو ظفر یابد:یا رسیدن به ماه رمضان آینده، یا آمرزش خدا و رحمت بی انتهای او.

سیّد ابن طاووس و کفعمی از حضرت رسول صلی اللّه علیه و آله روایت کرده اند که فرمود:

هرکه در شب آخر ماه رمضان، ده رکعت نماز به صورت دو رکعت بخواند، در هر رکعت سوره «حمد» را یک بار، و «قل هو اللّه احد» را ده بار، و در هر یک از رکوع و سجود ده مرتبه بگوید:

سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ

پاک است خدا و ستایش شایسته اوست و معبودی جز او نیست و خدا بزرگتر است.

و هنگامی که از ده رکعت فراغت یافت هزار مرتبه استغفار کند.

و پس از استغفار سر به سجده گذارد و در حال سجده بگوید:

یَا حَیُّ یَا قَیُّومُ یَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِکْرَامِ یَا رَحْمَانَ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهِ وَ رَحِیمَهُمَا یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ یَا إِلَهَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ اغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَ تَقَبَّلْ مِنَّا صَلاتَنَا وَ صِیَامَنَا وَ قِیَامَنَا

ای زنده به خود پاینده! ای دارای بزرگی و بزرگواری، ای بخشنده دنیا و آخرت و ای مهربان دنیا و آخرت، ای مهربان ترین مهربانان، ای معبود گذشتگان و آیندگان، گناهانمان را بیامرز، و نماز و روزه و شب بیداریمان را قبول کن.

سوگند به کسی که مرا به راستی به پیامبری مبعوث کرد، که جبرئیل مرا از اسرافیل خبر داد و اسرافیل از پروردگار خود، که سر از سجده برنداشته، خدا او را بیامرزد، و ماه رمضان را از او قبول کند، و از او درگذرد تا آخر خبر.

و این نماز شب عید فطر هم روایت شده است، ولی در این روایت آمده است که تسبیحات اربعه را در رکوع و سجود به جای ذکر رکوع و سجود بخواند، و به جای «اغفر لنا ذنوبنا» تا آخر بگوید:

اغْفِرْ لِی ذُنُوبِی وَ تَقَبَّلْ صَوْمِی وَ صَلاتِی وَ قِیَامِی

گناهم را بیامرز، و روزه و نماز وشب زنده داری ام را بپذیر. ( مفاتیح الجنان )

پایان*/

اندیشه معاصر را در روبیکا دنبال کنید.

برای عضویت در کانال بله اندیشه معاصر کلیک کنید.

برای عضویت در کانال تلگرامی اندیشه معاصر کلیک کنید.