به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر و به نقل از اندیشه برتر،تفکر نقادانه، نیاز امروز. درباره اهمیت در دنیای امروز گفته‌اند: این روزها تفکر انتقادی به طور فزاینده‌ای مورد توجه قرار گرفته است؛ زیرا ما همواره با مقدار زیادی اطلاعات گمر...
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر و به نقل از اندیشه برتر،تفکر نقادانه، نیاز امروز. درباره اهمیت در دنیای امروز گفته‌اند: این روزها تفکر انتقادی به طور فزاینده‌ای مورد توجه قرار گرفته است؛ زیرا ما همواره با مقدار زیادی اطلاعات گمراه‌کننده، تبلیغات تجاری و سایر انواع تبلیغات روبه‌رو می‌شویم که باید آنها را سبک و سنگین کنیم و سره را از ناسره جدا سازیم.[۱]
تفکر انتقادی یعنی داوری درباره صحت، اعتبار و ارزش اطلاعات و استدلال‌های ارائه‌شده؛[۲] مثلاً وقتی لباسی در تن یک فرد مشهور، زیبا و سالم تبلیغ می‌شود، فردی که دارای تفکر انتقادی است می‌فهمد که طراح آن تبلیغ تجاری برای فروش کالاهای مورد نظرش از امتیاز شهرت، سلامتی و زیبایی استفاده کرده است.
قرآن کریم به دفعات پیرامون تفکر نقادانه آیاتی بیان کرده است: گاهی مؤمنان را بشارت بهشت داده که به سخنان درباره دین اسلام نقادانه گوش می‌دهند، بهترین آن را انتخاب، و از آن پیروی می‌کنند: «فَبَشِّر عِبَادِ ٱلَّذِینَ یَستَمِعُونَ ٱلقَولَ فَیَتَّبِعُونَ أَحسَنَهُ»[۳] و گاهی کافران را به خاطر سخنان و عمل بدون علم و تفکر روشن، وعده عذاب الیم داده است: «وَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن یُجَدِلُ فِی ٱللَّهِ بِغَیرِ عِلم وَلَا هُدى وَلَا کِتَب مُّنِیر».[۴]
با توجه به توضیحات بالا، تفکر انتقادی مستلزم فرایندهای عالی ذهنی و داوری بر اساس شواهد و مدارک است که به آموزش نیاز دارد.
چند نکته ویژه درباره آموزش تفکر انتقادی:
۱. فرصت‌های متعدد و متفاوتی به کودکان و نوجوانان بدهید تا اندیشه‌ها را تحلیل و ارزیابی کنند و تصمیم‌های منطقی بگیرند.؛ خصوصاً در انتخاب‌های نوجوانتان مثل خرید کفش و لباس و… دخالت نکنید؛ حتی اگر او از انتخاب فرار می‌کند با رفتارتان به او آموزش بدهید که فقط خودت هستی که باید انتخاب کنی.
۲. در مقابل سؤال‌هایی که کودکان و نوجوانان از شما می‌پرسند، علاوه بر جواب سؤال، دلایل آن را نیز بگویید.
۳. چگونگی و چرایی اتفاقات را از کودکان و نوجوانان سؤال کنید.
پی‌نوشت:
[۱]. علی‌اکبر سیف، روانشناسی پرورشی نوین، ص۴۰۴.
[۲]. همان.
[۳]. «پس بشارت ده به آن بندگان من که به سخن گوش فرامى‌دهند و بهترین آن را پیروى مى‌کنند». (زمر، ۱۷-۱۸)
[۴]. «و از میان مردم کسى است که دربارۀ خدا بدون هیچ دانش و بى‌هیچ رهنمود و کتاب روشنى به مجادله مى‌پردازد». (حج، ۸)
برای عضویت در کانال اندیشه معاصر کلیک کنید.
