بررسی کامل و تحلیلی درصد افزایش حقوق ۱۴۰۴؛ آیا عدالت مزدی محقق شد؟
سؤال اصلی میلیونها کارگر، کارمند، و بازنشسته در روزهای پایانی سال این است: درصد افزایش حقوق ۱۴۰۴ چقدر خواهد بود؟ این پرسش ساده، در دل خود پیچیدگیهای فراوانی دارد. زیرا تعیین میزان افزایش حقوق ۱۴۰۴ نه تنها به تصمیم شورای عالی کار یا دولت مربوط میشود، بلکه تابعی از شرایط اقتصادی کشور، نرخ رسمی تورم، کسری بودجه دولت و فشار معیشتی بر اقشار کمدرآمد نیز هست.
در این گزارش، تلاش کردهایم با استناد به منابع معتبر، درصد افزایش حقوق ۱۴۰۴ را بهصورت عددی، تحلیلی و حتی مقایسهای با سالهای قبل بررسی کنیم تا پاسخی دقیق برای مخاطب مهیا شود. اگرچه هنوز برخی ابهامات رسمی باقی ماندهاند، اما بر اساس دادههای منتشر شده، میتوان تصویری شفاف از میزان افزایش حقوق ۱۴۰۴ ارائه داد.
🔹 عدد نهایی درصد افزایش حقوق ۱۴۰۴ چقدر است؟
بر اساس تصمیم نهایی شورای عالی کار در اسفندماه، پایه حقوق کارگران در سال آینده با رشد محسوسی همراه شده است. طبق اعلام رسمی، درصد افزایش حقوق ۱۴۰۴ برای حداقلبگیران حدود ۳۰ درصد تعیین شده که نسبت به سال گذشته تغییر قابل توجهی دارد. این رقم بر اساس میانگین نرخ تورم رسمی و با هدف بهبود قدرت خرید اقشار کمدرآمد اتخاذ شده است.
اما نکته قابل تأمل آن است که میزان افزایش حقوق ۱۴۰۴ برای سایر سطوح مزدی (غیرحداقلبگیرها) بهصورت درصدی کمتر (حدود ۲۰ درصد) اعمال شده که این موضوع، بحثهای زیادی را در میان کارشناسان برانگیخته است. آیا این سیاست موجب شکاف طبقاتی بیشتر خواهد شد یا گامی در مسیر عدالت مزدی است؟
🔹 میزان افزایش حقوق ۱۴۰۴ در مقایسه با تورم
یکی از انتقادات همیشگی به سیاستهای مزدی، عقبماندگی حقوق از نرخ تورم است. طبق گزارش مرکز آمار، نرخ تورم سالانه در پایان ۱۴۰۳ حدود ۴۵ درصد اعلام شد. این در حالی است که درصد افزایش حقوق ۱۴۰۴ برای کارگران تنها ۳۰ درصد بوده و همچنان یک شکاف ۱۵ درصدی بین رشد حقوق و رشد هزینهها وجود دارد.
این وضعیت نشان میدهد که میزان افزایش حقوق ۱۴۰۴ همچنان با واقعیتهای معیشتی مردم فاصله دارد و در صورت تداوم روند تورمی، ممکن است تأثیر مثبت این افزایش حقوق در همان ماههای ابتدایی سال از بین برود. بنابراین سیاستگذاران باید همزمان با تصویب افزایش حقوق، برنامههایی برای کنترل تورم نیز اجرا کنند.
🔹 جدول کامل حقوق و مزایای کارگران در سال ۱۴۰۴
در ادامه، آخرین جدول حقوق کارگران ۱۴۰۴ که بر اساس مصوبه شورای عالی کار تدوین شده است، ارائه میشود. این جدول شامل حداقل دستمزد، حق اولاد، بن کارگری، حق مسکن و سایر مزایا بوده و بر پایه درصد افزایش حقوق ۱۴۰۴ طراحی شده است.
مجموع دریافتی یک کارگر با دو فرزند و سابقه بیش از یک سال، به حدود ۱۱ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان خواهد رسید که بر پایه میزان افزایش حقوق ۱۴۰۴ محاسبه شده است.
🔹 واکنشها به درصد افزایش حقوق ۱۴۰۴
واکنشها به درصد افزایش حقوق ۱۴۰۴ از سوی نمایندگان کارگری و کارفرمایی متفاوت بوده است. گروهی از نمایندگان کارگران معتقدند که این درصد، بههیچوجه پاسخگوی نیازهای معیشتی کارگران نیست و لازم است دولت در ماههای نخست سال با بستههای حمایتی به کمک اقشار ضعیف بیاید. در مقابل، نمایندگان کارفرمایی هشدار دادهاند که رشد دستمزدها ممکن است فشار سنگینی به صنایع کوچک وارد کرده و منجر به کاهش اشتغال شود.
این اختلاف دیدگاه نشان میدهد که تعیین میزان افزایش حقوق ۱۴۰۴ کاری پیچیده و چندوجهی است که نیازمند توازن میان واقعیتهای اقتصادی و عدالت اجتماعی میباشد.
🔹 آیا درصد افزایش حقوق ۱۴۰۴ برای کارمندان و بازنشستگان هم یکسان است؟

آیا درصد افزایش حقوق ۱۴۰۴ برای کارمندان و بازنشستگان هم یکسان است؟
یکی از پرسشهای پرتکرار این روزها آن است که آیا درصد افزایش حقوق ۱۴۰۴ برای کارمندان دولت و بازنشستگان تأمین اجتماعی نیز برابر با کارگران خواهد بود یا خیر. بر اساس اعلام دولت، افزایش حقوق کارمندان رسمی و پیمانی نیز در سال ۱۴۰۴ در حدود ۲۰ درصد در نظر گرفته شده است که با میزان افزایش حقوق ۱۴۰۴ کارگران تفاوت دارد.
در مورد بازنشستگان تأمین اجتماعی، دولت وعده داده است که متناسبسازی حقوق در سال ۱۴۰۴ ادامه یابد و درصد افزایش حقوق ۱۴۰۴ برای این گروه، بر اساس منابع موجود و نرخ تورم سالانه تعیین خواهد شد.
🔹 نقش مجلس و نهادهای نظارتی در اصلاح میزان افزایش حقوق ۱۴۰۴
در هفتههای منتهی به تصویب نهایی حقوق ۱۴۰۴، برخی نمایندگان مجلس تلاش کردند با وارد کردن اصلاحات به لایحه بودجه، درصد افزایش حقوق ۱۴۰۴ را افزایش دهند. برخی از این پیشنهادها به افزایش پلکانی حقوقها یا حمایت خاص از اقشار کمدرآمد اشاره داشت، اما در نهایت این پیشنهادها یا تصویب نشد یا بهصورت محدود اجرایی شد.
نقش مجلس در شفافسازی، نظارت و اصلاح سیاستهای مزدی بسیار مهم است و انتظار میرود در ماههای آینده نیز پیگیر اجرای صحیح میزان افزایش حقوق ۱۴۰۴ باشد.
🔹 پیشبینی اثرات اجتماعی و اقتصادی درصد افزایش حقوق ۱۴۰۴
از نگاه کارشناسان، درصد افزایش حقوق ۱۴۰۴ گرچه میتواند در کوتاهمدت بخشی از نارضایتی عمومی را کاهش دهد، اما در صورت عدم کنترل تورم، خیلی زود اثر خود را از دست خواهد داد. تجربه سالهای گذشته نشان داده که حتی افزایشهای بالای حقوق، اگر با سیاستهای پولی و مالی هماهنگ نباشد، نهتنها کمکی به بهبود معیشت نمیکند بلکه ممکن است به افزایش تورم دامن بزند.
بنابراین موفقیت سیاست میزان افزایش حقوق ۱۴۰۴ به اجرای همزمان سیاستهای ضدتورمی، اصلاح نظام مالیاتی، و حمایت هدفمند از اقشار آسیبپذیر بستگی دارد.
آیا درصد افزایش حقوق ۱۴۰۴ کافی است؟
پاسخ این سؤال در یک جمله خلاصه میشود: «نسبت به سالهای گذشته بهتر، اما همچنان ناکافی!» هرچند درصد افزایش حقوق ۱۴۰۴ در ظاهر عددی امیدوارکننده دارد، اما واقعیت این است که شکاف میان درآمد و هزینه در ایران، همچنان عمیق است. آنچه در بلندمدت اهمیت دارد، حفظ ارزش واقعی درآمد، ایجاد ثبات اقتصادی، و جلوگیری از تورم افسارگسیخته است.
در نهایت، امیدواریم تصمیمگیرندگان اقتصادی با برنامهریزی دقیقتر، شرایطی فراهم کنند که در سالهای آینده، دیگر نیازی به نگرانی درباره میزان افزایش حقوق ۱۴۰۴ و سالهای پس از آن نباشد.