۱۷:۵۰ - ۱۴۰۰/۱۰/۳۰

BMI چیست و نحوه اندازه گیری آن چگونه است؟

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر،شاخص حجم بدن (Body Mass Index = BMI) فرمولی است که توسط آماردان بلژیکی، آدولف کتلت (Adolphe Quetelet) توسعه یافت. BMI در واقع مرجعی برای نشان دادن میزان حجم بدن می باشد و دقیق ترین معیار جهانی چاقی...

BMI چیست و نحوه اندازه گیری آن چگونه است؟

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر،شاخص حجم بدن (Body Mass Index = BMI) فرمولی است که توسط آماردان بلژیکی، آدولف کتلت (Adolphe Quetelet) توسعه یافت. BMI در واقع مرجعی برای نشان دادن میزان حجم بدن می باشد و دقیق ترین معیار جهانی چاقی است. با استفاده از این مقیاس می توانید متوجه شوید که آیا دچار کمبود وزن هستید، اضافه وزن دارید و یا اینکه طبیعی هستید!

نحوه اندازه گیری BMI

اگر میخواهید میزان شاخص یا عدد توده بدنی خود را به صورت دستی اندازه گیری کنید فرمولی وجود دارد که می توانید برحسب آن این کار را انجام دهید. این مقیاس تقریبا دقیق می باشد و تنها به دو متغیر وزن و قد شما بستگی دارد. البته برای دقت بیشتر می توانیم سن و جنسیت را نیز در محاسبات لحاظ کنیم ولی با توجه به اینکه همین فرمول نیز دقت بالایی دارد، میتوانیم از دو متغیر سن و جنسیت چشم پوشی کنیم.

اگر وزنتان (بر حسب کیلوگرم) را بر مجذور قدتان (بر حسب متر) تقسیم کنید عدد حاصل را BMI گویند. (مجذور قد / وزن =BMI)

مثال: قد من: ۱.۷۹(متر) ، وزنم: ۷۷ (کیلوگرم). پس >> BMI=۷۷/(۱.۷۹X1.79)=۲۴

BMI به دو فاکتور اساسی وزن و قد بستگی دارد . با افزایش وزن BMI نیز افزایش میابد ولی با افزایش قد BMI به مقدار زیادی (مقسوم مجذور) کاهش میابد. حال چون امکان افزایش قد نیست ، پس برای رسیدن به BMI مطلوب باید وزن را کاهش داد. همانتور که در بخشهای دیگر توضح داده شد وزن با سن رابطه مستقیم دارد. با بالا رفتن سن در افرادی سالم ، عموما حجم توده های چربی زیاد شده و وزن افزایش میابد که با توجه به فرمول ، BMI مطلوب نیز باید تاثیر داده شود.

بی ام آی به ما چه چیزی را نشان میدهد؟

همانطور که پیشتر اشاره کردیم٬ bmi نشان دهنده میزان چربی بدن است. افراد با دانستن بی ام آی بدنشان میتوانند ذهنیتی نسبی از وضعیت جسمی شان بدست آوردند و در صورت نیاز به درمان و حفظ سلامتی تصمیم بگیرند.

اگر BMI:

  1. زیر ۱۸.۵ باشد، شخص دچار کاهش وزن است
  2. بین ۱۸.۵ و ۲۴.۹ باشد، شخص در بازه وزن سالم قرار دارد و وزن ایده آل است
  3. بین ۲۵ و ۲۹.۹ باشد، شخص دچار اضافه وزن است
  4. بین ۳۰ و ۳۴.۹ باشد، شخص چاق است
  5. بالای ۳۵ باشد٬ شخص از چاقی مفرط رنج می برد

۱- چنانچه BMI زیر ۱۸/۵ باشد٬ فرد باید با مراجعه به پزشک در مورد پایین بودن وزن خود صحبت کند و در صورتی که مشکل خاصی وجود ندارد به کمک یک متخصص تغذیه وزن خود را تا حد بازه ایده آل افزایش دهد.

۲- چنانچه BMI فرد در محدوده ایده آل یعنی عددی بین ۱۸/۵ تا ۲۴/۹ باشد٬ نه تنها جای نگرانی نیست بلکه نقطه ایده آل همینجاست. این فرد میتواند با حفظ رژیم غذایی و سبک زندگی سالم و ورزش٬ وزن خود را در این محدوده حفظ کند و سلامتی نسبی خود را داشته باشد.

۳- چنانچه BMI بین ۲۵ تا ۲۹/۹ باشد٬ باید به پزشک متخصص مراجعه کرده و در مورد اضافه وزن خود٬ درمانی را به شکل دارویی٬ رژیم و … آغاز کند.
در این محدوده٬ فرد میتواند با رعایت مواردی که پزشک توصیه میکند٬ وزن خود را خیلی راحت تر از دو مرحله بعدی کاهش دهد بدون اینکه نیاز به جراحی لاغری داشته باشد.

۴- چنانچه BMI فرد بین ۳۰ و ۳۴.۹ باشد٬ این فرد٬ چاق محسوب میشود و باید به پزشک مراجعه کرده و درمان خود را به شیوه ای که پزشک تجویز میکند شروع کند.
از این محدوده BMI به بعد٬ نگرانی ها از بابت به خطر افتادن سلامتی شروع میشود و جای بررسی دارد.

۵- چنانچه BMI فرد بالای ۳۵ باشد٬ این فرد دچار چاقی مفرط است و در مرحله خطرناک قرار دارد. این فرد احتمالا کسی است که با کمک رژیم٬ دارو و ورزش پیش از این نتوانسته است وزن خود را کاهش دهد. معمولا درمان این بیماران به شکل جراحی های لاغری است.علت اینکه در BMI ی بالا٬ فرد در مرحله خطرناک است این است که در این محدوده٬ بیمار علاوه بر مشکلات عدیده (روحی٬ محدودیت جسمی و …) که چاقی برایش ایجاد کرده است٬ به شدت نیز در معرض ابتلا به بیماری های چون موارد زیر قرار میگیرد:

  • کلسترول خون بالا یا سایر اختلالات چربی
  • دیابت نوع ۲
  • بیماری قلبی
  • سکته
  • فشار خون بالا
  • سرطان های خاص
  • بیماری کیسه صفرا
  • آپنه خواب و خروپف
  • مرگ زودرس
  • آرتروز و بیماری مفاصل

گفتن این نکته در این قسمت ضروری است که بی ام آی یک معیار برای محاسبه میزان سلامتی و خطر بیماری است اما کافی نیست٬ فاکتورهای دیگری مانند فشار خون، سطح کلسترول، سطح قند خون، سابقه خانوادگی بیماری قلبی، سن، جنس، اندازه دور کمر، سطح فعالیت بدنی، وضعیت یائسگی، وضعیت سیگار کشیدن و غیره نیز در ارزیابی خطر سلامت مورد توجه هستند.

آیا BMI برای همه قابل استفاده است؟

برای اکثر افراد٬ بی ام آی یک شاخص مناسب اندازه گیری چاقی است اما کامل و بی نقص نیست زیرا بی ام آی نمیتواند اطلاعات واقعی از ترکیب بدن مانند میزان عضله٬ استخوان٬ چربی و سایر بافت ها ارائه دهد. بعبارتی BMI نمیتواند بین ماهیچه و چربی تفاوت قائل شود.

BMI یک ورزشکار

بی ام آی یک فرد ورزشکار٬ ممکن است در بازه شخص دارای اضافه وزن قرار بگیرد در حالیکه این افراد کاملا فیت و ایده آل هستند. یعنی با وجود چربی کم و تیپی عضلانی٬ با کسی که اضافه وزن دارد در یک بازه قرار بگیرند.

BMI افراد مسن

افراد مسن٬ کمتر عضلانی هستند و بیشتر چربی دارند و با این حال ممکن است که در بازه وزن طبیعی قرار بگیرند.

BMI کودکان و نوجوانان

در این قشر نوجوانان در حال رشد٬ قد و وزن به یک عدد ثابتی نرسیده است و معمول است که در دوران بلوغ به سرعت افزایش وزن پیدا کنند که کاملا طبیعی است.
بنابرین میتوانند BMI بالایی داشته باشند در حالیکه هیکل عضلانی دارند و نه چربی اضافه.

BMI زنان باردار

در زنان باردار بی ام آی شاخص دقیق نیست زیرا طبق فرمول٬ قد این افراد ثابت است اما وزن آنها در حالت بارداری بیشتر است. در نتیجه فرمول٬ بی ام آی بالاتری را نشان میدهد که سنجش درستی نیست.

تغییرات بین المللی بی ام آی چیست؟

شاخص نرمال بی ام آی ممکن است از زمان به زمان و کشور به کشور دیگر متفاوت باشد ، و این نظرسنجی های طولی جهانی را مشکل ساز کند.افراد از گروه ها ، جمعیت ها و تبارهای مختلف ارتباط متفاوتی بین BMI ، درصد چربی بدن و خطرات سلامتی دارند ، با خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ و بیماری قلبی عروقی آترواسکلروتیک در مقدار شاخص توده بدنی BMI کمتر از نقطه قطع WHO برای اضافه وزن ، ۲۵ کیلوگرم در مترمربع ، اگرچه میزان قطع خطر در بین جمعیت های مختلف متفاوت است.قطع خطر مشاهده شده براساس جمعیت و زیر جمعیت در اروپا ، آسیا و آفریقا متفاوت است.

چرا باید BMI مناسبی داشته باشیم؟

اگر فردی سالم باشد در قسمت های ماهیچه ای و مفاصل دردی را احساس نمیکند زیرا وزن مطلوب فشاری به پاها و زانو ها وارد نمیکند.فردی که دارای مقدار شاخص توده بدنی BMI مناسب است سرعت بالاتری در انجام کار های خود دارد و دیرتر خسته می شود.وقتی دارای بی ام آی مناسبی باشیم در واقع دارای بدن سالم تری هستیم.از این طریق کمتر به بیماری های گوناگون دچار می شویم.

  • افرادی که مقدار شاخص توده بدنی BMI مناسب دارند فشار خون آنها نرمال می باشد.
  • افرادی که مقدار شاخص توده بدنی BMI مناسبی دارند کمتر دچار بیماری های قلبی و عروقی می شوند.
  • افرادی که مقدار شاخص توده بدنی BMI مناسبی دارند به طور کلی راحت تر نسبت به بقیه هستند و مشکلی در خواب ندارند.
  • افرادی که مقدار شاخص توده بدنی BMI مناسب دارند کمتر درگیر بیماری هایی مثل سرطان می شوند.
  • البته لازم به ذکر است اگر فردی دارای بی ام آی کمتر از حد نرمال با توجه به اندام خود داشته باشد خطراتی او را تهدید میکند که بهتر است با یک پزشک متخصص آنرا درمیان بگذارد.

معایب شاخص توده بدنی BMI

البته اگر شاخص توده بدنی BMI شما نشان دهد که مبتلا به چاقی یا اضافه وزن هستید، لزوما به معنای چاق بودنتان نیست. به عنوان مثال، BMI نمی تواند تشخیص دهد که شما به علت عادات غیر صحیح مثل رژیم های غذایی غیر استاندارد یا مصرف مواد غیر قانونی لاغر هستید.علاوه بر این BMI قادر به تفکیک فرد عضله ای، که تمام مدت در باشگاه عضله سازی می کند با فردی که وزنش به علت پرخوری و کم فعالیتی بالا است، نخواهد بود. BMI ممکن است هر دو نفر آنها را به علت یکی بودن وزن و قدشان در دسته چاق قرار دهد. از این رو BMI میلیون ها نفر را در گروه چاق طبقه بندی می کند، در حالی که ممکن است اکثر آنها چاق نباشند.از آنجایی که BMI شاخصی بر اساس قد و وزن است و قادر به پیش بینی ترکیب بدنی فرد که شامل مواردی مانند استخوان بندی می باشد، نمی توان به طور قطع به آن استناد کرد.

انتهای پیام/*

مطالب مرتبط

آخرین اخبار