۰۰:۲۷ - ۱۴۰۱/۰۹/۰۹

ویژگی های مبلغ در تبلیغ / مهم ترین خصوصیات تبلیغ کننده و پیام رسان در تبلیغات

به گزارش تحریریه پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، یکی از ارکان تبلیغ و پیام رسانی خود مبلّغ، پیام رسان و تبلیغ کننده است. اینگه این مبلغ دارای ویژگی های منحصر بفرد در کیفیت ارسال پیام به مخاطب خود باشد. برای موفقیت یک مبلغ و پیام رسان در ...

ویژگی های مبلغ در تبلیغ

به گزارش تحریریه پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، یکی از ارکان تبلیغ و پیام رسانی خود مبلّغ، پیام رسان و تبلیغ کننده است. اینگه این مبلغ دارای ویژگی های منحصر بفرد در کیفیت ارسال پیام به مخاطب خود باشد.

برای موفقیت یک مبلغ و پیام رسان در تبلیغاتش ۵ عامل مهم باید در نظر گرفته شود:

  • انگیزه مبلغ
  • ویژگی مبلغ
  • محتوای مبلغ
  • ابزارهای تبلیغ
  • شیوه تبلیغ

ویژگی مبلّغ:

هر مبلّغی برای موفقیت در پیام رسانی نیازمند ۲ ویژگی عملی و دین شناسی قرآن است. دین شناس یعنی آگاه نسبت به دین، استناد به کلام اهل بیت بدهد و همچنین مردم شناس باشد. این ویژگی ها برخی درونی شده اند؛ این ویژگی هایی هستند که بخشی از وجود او هستند، به صورت ناهشیار در پیام اوتاثیر می گذارند و نیاز به دقت ندارند. ماننده اعتماد به نفس، انتقادپذیری، خلاقیت، اجتماعی بودن، کم رو نبودن، آرامش درونی و امابرخی دیگر از ویژگی ها، خصوصیاتی هستد که قابل آموزش و اکتسابی هستند که مبلغ باید متصف به آنها شود. این ویژگی ها با مطالعه و شرکت در دوره های آموزشی حاصل می شوند و اوصاف کلی هستند. مانند: تربیت الگویی، توجه به جایگاه هوش، عاطفی، مهارت های اجتماعی، کیفیت اسناد.

ارکان پیام

یکی از ارکان پیام، پیام دهنده یا مبلغ است.

در اینجا ۳ نوع بحث در ارتباط مبلغ و پیام دهنده مطرح است:

برخی از ویژگی ها برای مبلغ و پیام دهنده درونی شده اند و بخشی از شخصیت و وجود او هستند.

روی آورد ذهنی مبلغ: ۲ گونه است: اول اینکه از مقوله شناخت است: با آموزش و مطالعه ایجاد می شود و دوم: اینکه جهت گیری کلان مبلغ است. این مورد کلی است و به جزئیات کاری ندارد.

اموری که به صورت جزئی و در موقعیت های شخصی اجرا می شود. قانون تکرار و تدریج، تعلق پذیری، مواجهه و…

ویژگی های روانشناختی مبلغ

انگیزه

سلسله مراتب مازلو

آبراهام مازلو روانشناس، یک هرمی از سلسله نیازهای برای ایجاد انگیزش مطرح می‌کند که به ۵ قسمت تقسیم می گردد از پایین ترین نیازها تا بالاترین نیازهای انسانی. نکته مهم این است که مبلغ بداند انگیزه و نیاز به هم وابسته هستند.

هرم سلسه نیازهای مازلو

آبراهام مازلو در نظریه اش هرمی از نیازها را ارائه داد که شامل سلسله مراتب نیازهای انسانها بود و به ترتیب عبارتند از:

نیازهای بسیار سطح پایین مانند نیازهای فیزیولوژیک یا جسمانی (مانند نیاز به غذا – آب و نیاز جنسی) ،

در طبقه دوم نیازها ، نیاز به امنیت (مانند امنیت شغلی ، اقتصادی ، اجتماعی و خانوادگی ) ،

در طبقه سوم نیاز به عشق و تعلق پذیری (که شامل روابط دوستانه ، عاشقانه و وابستگی های عاطفی میباشد )،

دسته چهارم نیازهای احترامی می باشد (که شامل خودارزشمندی و احترام به دیگران است)،

در نهایت در طبقه آخر که شامل راس هرم نیازهای مازلو میباشد ، نیاز به خودشکوفایی میدرخشد.

هرم سلسه مراتب نیازهای مازلو

هرم سلسه مراتب نیازهای مازلو

برای درک هرم مازلو باید داستانی را در نظر بگیریم. اگر در جنگلی تنهای تنها باشیم اولین کاری که آن را انجام می دهیم نیازهایی مانند رفع تشنگی و گشنگی و .. است و برای این موضوع امنیت خود را نیز به خطر می اندازیم. چون حیات ما بدان وابسته است.

سپس به فکر سرما و گرما و سیل و طوفان و حیوانات درنده می افتیم، یعنی تامین امنیت و به دنیال غاری خواهیم گشت.

بعد از این موضوع، حل مشکل تنهایی است. طولانی شدن تنهایی رنج به همراه دارد و این تعلق و عشق به هم نوع است

پس از رفع نیاز تعلق و عشق، موضوع عزت نفس جلوه می کند. شما نیاز دارید در روابط با همراهان و هم نوعان خود، مورد احترام واقع شوید؛ عزیز باشید؛ سخن تان مورد توجه قرار گیرد

پس از آنگاه نیاز به عزت نفس، احترام و دوست داشتن شما تامین گردید، لازم دارید به ظرفیت های درونی خود توجه کنید و آنها را شکوفا سازید و انی خودشکوفایی است.

نکته مهم:

برای دست یابی به نیازهای بالا باید نیازهای پایین تامین شوند. نیازهای بالا به خودی خود مستقل هستند و نیازمند نیازهای پایین نیستند. مثل بزرگان، شهدا و ..


عزت نفس

ارزیابی ما از خودپنداره خویش بر حسب ارزش کلی، عزت نفس نامیده می شود.

عزت نفس یعنی میزان ارزشی که ما برای خود قائل هستیم.

عزت نفس انسان را از اقدام به امور نامطلوب باز میدارد( ماهیت بازدارندگی)

عزت نفس حالت شکست ناپذیری، نیرومندی، و توان مقاومت را افزایش و از ذلت جلوگیری می کند

عزت نفس عدم پذیرش ذلت  در موقعیت های دشوار زندگی است.

مولفه های عزت نفس

  • شکست ناپذیری و توان مقاومت در برابر سختی ها
  • بی نیازی از دیگران
  • تسلیم و اطاعت در برابر خدا
  • احساس ارزشمندی
  • دوری از ذلت و خواری

راه های تقویت عزت نفس

  • طریقه صحیت کردن در مورد خود را تغییر دهید
  • از جسم خود مواظبت کنید
  • به احساسات خود احترام بگذارید
  • ابراز وجود کنید و روی پای خود بایستید
  • روابط حسنه خود را تقویت کنید
  • توانایی در انتقاد و پذیرش انتقاد را بالا ببرید
  • برای تغییر در زندگی برنامه داشته باشید
  • در زندگی خصوصی خود محکم و مستدل، منضبط و مواظب باشید
  • از سلامت جسم و روان خود مراقبت کنید

اعتماد به نفس

اعتماد به نفس با عزت نفس ارتباط مستقیم دارد. زیاد شدن یکی موجب زیاد شدن دیگری می شود. مترادف یکدیگر نیستند.

اعتماد به نفس یعنی شخصا احساس کند دارای توانایی و کفایت است

اعتماد به نفس به خودکارآمدی نزدیک است

آموزش اعتماد به نفس از کودکی است

کاربرد اعتماد به نفس

برای تاثیر ریشه ای ترین و اساسی ترین مسائل مخاطب به کار می رود

موجب جلوگیری از یاس و ناامیدی در امور و کارها می گردد

درجات اعتماد به نفس

اعتماد به نفس در ۵ درجه قابلیت طرح دارد:

بالای واقعی : بسیار اندک و ایده آل است

بالای کاذب: فریبنده است

متوسط و نرمال: نشانه سلامت روانی

پایین واقعی: بیمارگونه

پایین کاذب: بیمارگونه

ویژگی افراد دارای اعتماد به نفس بالا

  • به موقعیت خود شاد هستند
  • مستقل
  • مسئولیت پذیر
  • تحمل ناکامی
  • اهل شوخی
  • هدفمند
  • درخواست کمک در صورت نیاز
  • فعال پر تحرک
  • آرام

کم رو نبودن

کم رو نبودن یعنی پرو نباشد؛ پرویی نوعی حماقت است

شخص کم رو خود را از منافع و سرمایه هایش محروم می کند

کم رویی درمان فوری ندارد

کم رویی نوعی نابهنجاری است

عوامل کم رویی

  • فکر غلط
  • پخمگی خیالی
  • ترس بی دلیل
  • اعتماد نداشتن پس از شکست
  • مبالغه در یک عیب

درمان کم رویی

  • تلقین
  • تکرار
  • حساسیت زدایی منظم
  • غرقه سازی

آرامش روانی

آرامش یا آرمیدگی در مقابل استرس

برای آرامش دو حالت متصور است: 

تمام موقعیت ها به نفع آدمی باشد

شخص خود را برای موقعیت ها هماهنگ کند

انواع آرامش:

عضلانی

تنفسی

مغزی

متعالی

کاربردی


انتقاد پذیری و خلاقیت

هرچه مخاطب بیشتر و متنوع تر، تصمیم گیری بزرگ بیشتر و بزرگ تر

در این صورت:

نیاز به همفکری دیگران بیشتر و بالطبع انتقادپذیری بیشتر

روش های آرام سازی فضای انتقادی

  • اوضاع را آرام کنید
  • خون سرد باشید
  • به نظرات دیگران توجه کنید
  • در صورت اشتباه عذرخواهی کنید
  • به دیگران بفهمانید آن ها را درک میکنید

ویژگی افرادی که تفکر انتقادی دارند

  • در برابرر پاسخ دریافت شده دقیق می اندیشند
  • مدارک و شواهد را ارزیابی می کنند
  • درست فکر می کنند
  • مفاهیم و قضایا را تحلیل می کنند
  • خلاقیت دارند
  • ادعای خود را مستدل و مستند می گردانند

انواع تفکر

تفکر انسان زیربنای تصمیم گیری اوست و خود مبتنی بر تصورات اولیه انسان است

  • روزمرّه
  • خلاق
  • علمی و منطقی
  • هوشمندانه

توانایی فکری

توانایی فکری در ما به چهار صورت شکل می گیرد:

جذب: توانایی مشاهده و به کاربردن تجربه

ضبط: توانایی حفظ کردن و به خاطر آوردن تجریه

استدلال: توانایی تجزیه و ترکیب و تحلیل و قضاوت

خلاقیت: توانایی تجسم، پیش بینی و ایجاد ایده

۳ مورد اول توسط رایانه هم انجام می شود اما مورد چهارم فقط توسط انسان قابل انجام است

خلاقیت

خلاقیت یعنی: توانایی تجسم، پیش بینی و ایجاد ایده ها: این مساله از کلیت وجود روانی انسان شامل می شود و برگرفته از احساسات، عواطف، شناخت ها، آرزوها و توانمندی ها حاصل می شود. خلاقیت امر خلق الساعه نیست

ویژگی افرادخلاق

  • پر انرژی اما ساکت
  • زرنگ و هوشیار اما ساده
  • شوخ طبع و منضبط
  • صریح و حساس
  • استقامت در کار
  • راه های غیر عادی را می یابند
  • لذت از انجام کار
  • عدم ترس از تناقض
  • قدردان
  • خوش بین
  • طفره نمی روند
  • در حال خستگی هم هیجان ایجاد می کنند
  • پرسش
  • فرضیه ساز
  • از اشتباه نمی ترسند

ارتباط قوی

منظور ارتباط قوی میان خود و مخاطب است. لازمه توجه مخاطب به مبلغ و پیام رسان، احساس ارتباط میان ایندو است و الا مخاطب به پیام دهنده توجهی نمی کند.


نگرش به تربیت الگویی

در اینجا منظور یادگیری از طریق مشاهده است

نظریه یادگیری آلبرت بندورا مطرح می شود

یادگیری مشاهده ای مهم ترین نوع یادگیری انسان است

با تقلید مترادف نیست

تفکر درونی است و نگرش های فردی است

فرایند یادگیری مشاهده ای

  • توجه : تا بفهمد
  • یاداری: به یادداشته باشد
  • بازآفرینی حرکتی: در موقع لزوم به حرکت ها و فعالیت ها تبدیل کند
  • انگیزش: تبدیل به رفتار کند

فرایند یادگیری مشاهده ای به صورت خودکار است

شیوه های فرعی تربیت الگویی

الگو دهی: خودش الگو می شود یا دیگران را الگو می کند

الگو پردازی: از قوه خیال و الگوی فرضی استفاده می کند(مومنان کسانی هستند که در نماز خشوع می کنند)

الگو زدایی: شخص منفی را به گونه ای ترسیم کند که دل زدگی و نگرش منفی در مخاطب ایجاد کند


توجه به جایگاه عواطف

عاطفی بودن محدود به سن خاصی نیست

در ساختار انسان، عاطفه نقش مهم و اساسی دارد

در عزای امام حسین علیه السلام از دریچه عواطف وارد می شود

در عواطف استدلال کاربردی ندارد

بنای روابط مبلغ با مخاطب بر پایه حرکت آفرین و جهت دهنده عواطف باشد


شناخت ویژگی های مخاطب

لازمه تبلیغ شاخت مخاطب از سوی مبلغ است

هرچه شناخت قوی تر، تبلیغ قوی تر( فرق بین جوان و پیر در احقاق حقوق)

ویژگی های روانشناختی مخاطب شناسی

چه کسانی مخاطب ما هستند

ویژگی مخاطبان:

  • پذیرش پیام به صورت دسته جمعی یا انفرادی
  • آگاهی
  • جلب توجه و علاقمندی
  • ارزیابی پیام
  • آزمایش و تجربه
  • پذیرش و پیگیری

نگاه مخاطب به مطالب دینی از جایگاه برون دینی

آشنایی با سوابق، تاریخچه فردی و گروهی از جهت فرهنگی، سیاسی و نظامی

بهرمندی از ظرفیت های علمی مخاطب

طبقه سنی

ظرفیت های عاطفی و رفتاری


کلی نگری مبلّغ

کلی نگر بودن مبلغ

یکی دیگر از ویژگی هایی که مبلغ باید بدان متصف باشد، کلی نگری مبلغ است. یعنی مبلغ کلیت بینی نسبت به موضوعات و مسائل و افراد داشته باشد. این نگاه در اصطلاح روانشناسی، گشتالت نگری است. بر اساس گشتالت نگری مکتب گشتالت درمانی مطرح می شود که خارج از بحث ماست.

در این رویکرد که یکی از مهمترین ویژگی های مبلغ محسوب می شود مسائل ذیل مطرح می گردد:

با گذشته فرد کاری ندارد

در ابتدا یک نظریه ادراک و سپس نظریه یادگیری است

ضرورت کنارهم گذاشتن عناصر فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و نگاه کلی به موضوعات را دارد

دیدن عناصر منفرد ما را به نتیجه گیری لازم نمی رساند

اگر ۳ نقطه کنار هم قرار دهیم آن را یک مثلث ادراک می کنیم در حالی که واقعا یک مثلث نداریم

به ادراک و قوانین ادراک توجه میکند

اگر می خواهیم شخصی را یا گروهی را ارزیابی کنیم؛ باید همه ابعاد او را ملاحظه کنیم و از ترمیم و امتداد خوب ها استفاده کنیم

قانون ترمیم(سادگی) چیست؟

افراد پیرامون ادراکی خود را به شکل های ساده و منظم میبینند و تمایل داری که آن را در جهت یک گشتالت خوب ترمیم می کنند. مثل سه نقطه به مثلث


مهارت های اجتماعی

در مهارت اجتماعی، مبلغ و پیام رسان باید به گونه ای با دیگران ارتباط برقرار کند تا بتواند حقوق، الزامات، رضایت خاطر و انجام وظائف خود در حدّ معقولی دست یابد.

مهارت های اجتماعی شامل تقویت کلامی و غیر کلامی مخاطب از سوی مبلغ است

مهارت کلامی

مهارت های کلامی در ۳ قالب تصدیق، تحسین و توسعه پاسخ توسط مبلغ صورت می پذیرد:

در مقام تصدیق: می فهمم، متشکرم

در مقام تحسین: بسیار عالی، حمایت می کنم

در مقام توسعه پاسخ: بسط پاسخ طرف مقابل

مهارت غیر کلامی

مهارت های غیر کلامی ژست و مجاورت مطرح می شود

منظور از ژست: لبخند و سر تکان دادن

منظور از مجاورت: وضعیت بدن، لمس بدن

راه های ارتباط غیر کلامی

  • حالات چهره: گاهی نشانگر درد و رنج، گاهی نیاز ، گاهی نگاه خیره نشانگر از امیال شهوانی است و …
  • تماس چشمی
  • تن صدا
  • زبان بدن
  • تماس بدنی
  • نوسان گفتاری: علائم فرازبانی است

فرازبان چیست؟

فرازبان: یعنی هر آنچه که از کنار گذاشتن محتوای کلامی در گفتار باقی بماند. فشار روی یک کلمه در گفتار

در متون دینی به همه ابعاد ارتباط کلامی و به ویژه  ارتباط غیر کلامی اهمیت داده شده است

انواع ارتباط کلامی

  • بعضی از حالات بدنی نشانگر:
  • تواضع : رابطه ب والدین
  • نفاق: کسالت در نماز
  • شرم و حیا ک ارتباط با نامحرم
  • عفت و حیا
  • حسرت و ندامت
  • عاطفه
  • تسلط
  • توجه
  • جاذبه جنسی
  • مراقبت
  • پرخاشگری

 

کارکردهای ارتباط غیر کلامی

  • حالات عاطفی
  • مکمل ارتباطی
  • توصیف و ترمیم محتوای پیام
  • تأکید بر بخشی از کلام
  • تاثیر بر دیگران
  • کمک به تصمیم گیری در موقعیت های اجتماعی( تغییر رفتار)

 

معانی مختلف ژست

  • اضطراب: با این پا و آن پا کردن
  • التماس: با دراز کردن دست
  • خداحافظی
  • بی اطلاعی: بالا بردن شانه
  • مشت: عصبانیت

 

یک مبلع خوب:

ادراک اجتماعی قوی داشته باشد

مهارت های اجتماعی را خوب بشناسد

با مهاارتهای اجتماعی در عمل خو گرفته باشد تا بتواند آن را اجرا کند

این مهارت های اجتماعی را در رفتار دیگران به سرعت شناسایی، تفسیر و بهره برداری کند


برداشت

یکی دیگر از ویژگی های مبلغ در امر تبلیغ توجه به مساله برداشت مخاطب است. در مساله برداشت عدم سوگیری از سوی مخاطب و بی طرف بودن مبلغ در قضاوت هایش مطرح می شود

در برداشت چند وجه مطرح است:

برداشت مخاطب از مبلغ

برداشت مبلغ از مخاطب

برداشت اولیه:

بسیار حائز اهمیت است

علت استمرا یا قطع بسیاری از روابط است

تاثیر ماندگاری بر ادراک اجتماعی دارد

 

برداشت اولیه از چه راهی بدست می آید؟

  • قیافه ظاهری:

حالات چهره، لباس پوشیدن، آرایش موی سر و عینک

عینک در برداشت اولیه دو معنا دارد:

عینک معمولی: باهوش، کوشا، قابل اعتمادتر

عینک آفتابی: نظر خلاف بالا

 

  • ریخت بدنی:

افراد کوتاه قد و چاق: خوش مشرب، مهربان و خون گرم

افراد اندام عضلانی: نترس و شجاع

افراد لاغر و استخوانی: درونگرا

 

برای برداشت صحیح ازمبلغ:

  • چهره مبلغ بشاش باشد
  • ناراحتی هایش را در اجتماع بروز ندهد
  • با وقار و آرام راه برود
  • حرکاتش همراه با تواضع باشد
  • مصاحفه
  • لحن قاطع و صدایش آرام
  • صدایش در هنگام خنده گوش را نیازارد
  • خنده مومن تبسم اوست

اسناد

اسناد دادن، فرایندی است که افراد به کار می برند تا رویدادها، رفتارها را به عوامل زیربنایی آن را پیوند دهد

مانند: قبول شدن به خوب درس خواندن

در ارتباط مسائل فرهنگی:

اسناد درست و اسنادغلط در کنار هم قرار می گیرد

اسناد گاهی درونی و گاهی بیرونی است

در تهاجم فرهنگی مثلا: اسناد بیرونی: بیگانگان، اسناد درونی کم کارکردی، بی برنامگی

 

اسناد در جامعه توحیدی

چگونگی اسناد دادن رویدادها به عوامل مادی یا معنوی؟

اسلام در این موضوع ۳ رویکرد را دخالت می دهد

واقع گرایی، ارزش مداری و مصلحت گرایی مثبت

واقع گرایی: هرکاری که ما انجام می دهیم: ما انجام نداده ایم، بلکه به حول و مشیت الهی انجام شده و از باب علل و اسباب، ما یکی از علل و اسباب برای انجام آن بوده ایم، پس اینجا غرور منتفی می شود

اگر فعل ما مثبت بود، سهم داشتن ما ارزش محسوب می شود

اگر فعل ما منفی بود اقتضا واقع گرایی نسبت دادن آن به خودمان است

مصلحت گرایی مثبت: تاجایی که مقدور است کارهای دیگران را بر وجه صحیح حمل کنیم


یادگیری

اصول یادگیری:

  • پویایی شخص
  • هدفمند بودن
  • خلاق
  • فهمیدن و درک کردن
  • انتقادپذیر بودن

 

اصول روان شناختی در یادگیری

  • مخاطب فعال باشد
  • اصل مشارکت باشد نه رقابت
  • به کشف معنا توجه شود
  • تبلیغ جمعی در برنامه مبلغ قرار گیرد
  • ساختن گرایش های مطلوب مد نظر باشد
  • حس کنجکاوی مخاطب توسط مبلغ مبلغ برانگیخته شود
  • کشف شیوه های تبلیغ
  • ارباب روش تبلیغ بودن

 

مراحل فعالیت های تبلیغی

  • برنامه ریزی: موضوع، هدف، روش و راهبردها، ابزار و روش های اررشیابی و پیشرفت
  • اجرا
  • ارزش یابی نتیجه بدست آمده

جواد آل حبیب کارشناس ارشد روان‌شناس بالینی

اندیشه معاصر را در روبیکا دنبال کنید.

برای عضویت در کانال بله اندیشه معاصر کلیک کنید.

برای عضویت در کانال تلگرامی اندیشه معاصر کلیک کنید.

انتهای پیام/*

مطالب مرتبط

آخرین اخبار