بیست و دومین جشنواره بین المللی فجر؛
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، از دهه ۶۰ و ۷۰ سینمای ایران به عنوان دهه‌های طلایی سینما یاد می‌شود، دهه‌هایی که اقبال به سینما در ایران با سینمای کودک پا گرفت و بعدتر با «دونده»، «خانه دوست کجاست، «بچه‌های آسمان» و… جهان...
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، از دهه ۶۰ و ۷۰ سینمای ایران به عنوان دهه‌های طلایی سینما یاد می‌شود، دهه‌هایی که اقبال به سینما در ایران با سینمای کودک پا گرفت و بعدتر با «دونده»، «خانه دوست کجاست، «بچه‌های آسمان» و… جهانی شد. مقایسه آن روزها با سینمای امروز کمی تلخ به نظر می‌رسد. در سال‌های اخیر در حالی که بُعد تجاری سینمای کودک و نوجوان بیشتر مورد توجه قرار می گیرد، از تاثیر این مقوله بر سبک زندگی و شکل‌گیری شخصیت در بزرگسالی غفلت می شود، در حالیکه سبک زندگی در بزرگسالی و نوجوانی ناشی از روایت‌ها و بازنمایی‌هایی است که در کودکی از طریق رسانه و فیلم تولید شده است. در این سال‌ها بسیاری از آثاری که تولید شده است برای سینمای کودک و نوجوان نیست بلکه هجویاتی است که به اسم سینمای کودک و نوجوان ارائه می‌شود، آثاری که به بهانه جذب مخاطب یا به تقلیدی کورکورانه از سینمای کودک غرب و قهرمانان پوشالی آن روی می‌آورند و یا بخش اعظمی از زمان فیلم را به آهنگ های غنا و رقص و آواز اختصاص می‌دهند.
در حالیکه در سینمای کودک و نوجوان نیازمند جامعه شناسی و مطالعه و پژوهش های هدفمند برای بازتولید الگوهای اجتماعی سالم هستیم؛ برای کودک فیلم چیزی جز واقعیت نیست، از این رو او بیشترین انطباق را با شخصیت‌های محبوب فیلم بروز می‌دهد. خوشبختانه امسال در جشنواره چهل و دوم فیلم فجر سینمای کودک و نوجوان با ۳فیلم و ۴ انیمیشن حضور دارد. فیلم سینمایی «باغ کیانوش» به کارگردانی رضا کشاورز حداد و تهیه کنندگی محمدجواد موحد به عنوان اولین محصول مشترک باشگاه فیلم سوره و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان یکی از همین فیلم‌هاست.رضا کشاورز حداد که نخستین تجربه کارگردانی سینمایی خود را پشت سر می‌گذارد، پیش از این چندین فیلم کوتاه ازجمله «تریبون»، «تعمیرکار»، «ناهارترین»، «ترسناک نیست»، «هیئت همراه»، «مداد رنگی»، «تکیه‌گاه»، «هدیه»، «آخرشه» و… را تولید کرده که عمدتا در ژانر کودک نوجوان بوده‌اند و همچنین کارگردانی یکی از اپیزود‌های سریال تلویزیونی «تازه وارد» به تهیه‌کنندگی محمدجواد موحد را برعهده داشته است. این کارگردان جوان چهارمین هنرمند فیلم اولی است که توسط باشگاه فیلم سوره به سینمای ایران معرفی می‌شود.
” باغ کیانوش” فیلمی بر اساس کتابی با همین عنوان به قلم علی‌اصغر عزتی‌پاک محصول انتشارات کانون پرورش فکری و از مجموعه «رمان نوجوان امروز» می‌باشد که در سال ۸۸ چاپ شد و در ابتدای دهه ۹۰ به اوج خود با بیش از ۵۰ عنوان کتاب رسید. «باغ کیانوش» داستانی از جنگ است؛ اما در میدان نبرد اتفاق نمی‌افتد، قهرمانان آن آدم‌هایی هستند که جنگ سرزده به خانه و کاشانه‌شان سرک کشیده است.«باغ کیانوش» ماجرای تجاوز غریبه‌ها و دشمن به آب و خاک و حریم شخصی قهرمانان داستان و واکنش آنها در مقابل این تجاوز است. خط اصلی فیلم همانند رمان در زمان جنگ تحمیلی ایران و عراق در روستایی از توابع شهر همدان اتفاق می‌افتد. علی و سینا تصمیم می‌گیرند در یک رقابت و کل کل بچه‌گانه در روز جشن ازدواج پسر عموی کیانوش بدنبال پیدا کردن درخت موز و چشیدن مزه‌ی این میوه‌ی نایاب به باغ او بروند. این ماجرا با سقوط یک هواپیمای بمب‌افکن عراقی در نزدیکی باغ همزمان می‌شود. سقوط هواپیما و ورود خلبان آن به باغ کیانوش ماجراهای جالبی می‌آفریند. خط دوم داستان که اصلی‌ترین خط داستانی اثر است، با سقوط بمب‌افکن عراقی به خط نخست پیوند می‌خورد. تلاش مشترک علی و سینا با دوستانشان همراه با کیانوش برای مقابله با خلبان عراقی و جلوگیری از فرار او، تقابل و رقابت میان بچه‌ها را از بین برده و همگی به تیم متحدی در برابر دشمن خارجی تبدیل می‌شوند.
فیلم تا حد زیادی به رمان اقتباسی خود پایبند است و این امر با توجه به محبوب بودن داستان کتاب موجب جذابیت فیلم شده است. «باغ کیانوش» پر از کشمکش است. هنوز نخستین بحرانی که شخصیت‌های اصلی با آن مواجه شده‌اند به پایان نرسیده که بحران دیگری آغاز می‌شود و این چالش‌ها مخاطب را تا لحظه آخربا فیلم همراه می‌سازد. “باغ کیانوش” نه فیلمی درباره کودکان و نوجوانان بلکه فیلمی برای آنهاست. تک تک بچه‌های روستا برای نجات مردم و دستگیری دشمن به قهرمانانی باورپذیر و دوست داشتنی تبدیل می شوند. بچه‌هایی که با هوشمندی درمی یابند تنها راه پیروزی وحدت است و این درس بزرگی برای آینده سازان جامعه می‌باشد. فیلمساز با ظرافت هرچه تمام‌تر در لابه لای داستان خود و در میان کل کل های بچه‌ها و رقص و شادی اهالی روستا با گنجاندن داستان خلبان دوم بطور غیرمستقیم مخاطب کودک و نوجوان امروزی را که هیچ درکی از جنگ ندارد با گوشه‌ای از قساوت قلب و جنایات دشمن بعثی آشنا می‌سازد. روایت داستان رفاقت کیانوش با مصطفی_ پدر علی_ و استفاده از موشن گرافی برای به تصویر کشیدن خاطرات کیانوش و ملموس کردن آن برای مخاطب، تلاش دیگر فیلمساز در روایت ایثار و ازخودگذشتگی رزمندگان می‌باشد. شخصیت پردازی کیانوش با آن قیافه عبوس و مرموز و روند شکل‌گیری دوستی او با بچه‌ها از نکات جذابیت داستان است.
کاراکتر بانمک نادر، استفاده از دوقلوهای بامزه و تپلی_حمید و سعید_ دختران جسور و ناز چون صبا و حتی پسربچه‌ای که روی ویلچر می‌نشیند، همراه با تعاملات زیبا میان آنها، گره‌های داستانی غافل گیرانه؛ یادمان بیاید زمانیکه مخاطب می‌پندارند فیلم تمام شده است داستان سینا از خلبان دوم رو می‌شود، موسیقی دلهره‌آور فیلم، سبب شده تا ” باغ کیانوش” به اثری قابل دفاع تبدیل شود، فیلمی که بدور از زرق و برق های الکی و آهنگ های بزن و بکوب در یک فضای ساده و محروم روستایی، می‌تواند به مدد داستان جذاب خود، مخاطب هدف یعنی نوجوانان را با خود همراه سازد و مفاهیم والایی چون همدلی، اتحاد، دوستی و مردانگی را به او نشان دهد. داستان همانگونه که با تصویر دست بیرون مانده و قفل شده علی از مرداب آغاز می‌شود با همان دست به پایان خوش خود می‌رسد. فیلمساز با تأکید بر روی پیشینه علی و شکل‌گیری مشکل او یعنی قفل شدن دست راستش در مواقع حساس و استرس زا و نمایش پیروزی علی بر این مشکل با بهره گیری از قدرت ایمان و اراده، به زیبایی هرچه تمام‌تر نقش باور قلبی و ایمان را در حل مشکلات به مخاطب کم سن و سال خود نشان می‌دهد.
در پایان باید گفت بی‌شک موفقیت فیلم” باغ کیانوش” مترادف با سربلندی و اعتلای ژانر کودک و نوجوان در سینمای ایران خواهد بود و انتظار می‌رود مسئولان با فراهم کردن شرایط مناسب برای اکران این فیلم در آینده همراه با تبلیغات مناسب موجب دلگرمی فیلمسازان دغدغه‌مند و کاربلدی همچون کشاورز حداد شوند.
پایان/*
اندیشه معاصر را در ایتا، روبیکا، پیام رسان بله و تلگرام دنبال کنید.
نویسنده : نفیسه ترابنده
