به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر  و به نقل از ترابر نیوز، اگر دو شرکت هواپیمایی امارات و شرکت هواپیمایی قطر توقف کنند، ۲۰ سال دیگر به وضعیت فعلی آنها میرسیم.

غیر قابل باور است، هواپیمایی ملی ایران (هما) که نیم قرن پیش در جمع برترین شرکت های هواپیمایی جهان قرار داشت، اکنون در آرزوی دریافت قطعات هواپیما آن هم برای پرنده هایی با عمر چند ده سال به سر می برد.

شکی نیست که قیاس آماری صنعت هوانوردی کشور با شرکت های پنج ستاره ای همچون امارات و قطر موجب سر خوردگی و مایوس شدن دلسوزان این صنعت می شود، اما به ناچار و برای آنکه بدانیم کجای کار ایستاده ایم باید با واقعیت های روز روبرو شویم.

هواپیمایی قطر (Qatar Airways)

هواپیمایی قطر به عنوان شرکت حامل پرچم در تاریخ ۲۲ نوامبر ۱۹۹۳ در دوحه افتتاح شد.

این شرکت هم اکنون به بیش از ۱۵۰ مقصد در پنج قاره برنامه منظم پروازی دارد.

در سال های اخیر هواپیمایی قطر همواره در جمع ده شرکت هوایی برتر جهان قرار داشته است، تا جایی که در سال های ۲۰۱۱، ۲۰۱۲، ۲۰۱۵، ۲۰۱۷ و ۲۰۱۹ با رای اسکای ترکس (Skytrax) عنوان خط برتر هوایی سال را کسب کرده است.

ناوگان

میانگین سنی ناوگان قطر ایرویز حدودا پنج سال است که از این حیث یکی از جوان ترین ناوگان های هوایی در جهان به حساب می آید.

هواپیمایی قطر ۲۰۵ فروند هواپیما در اختیار دارد که شامل مدل های مختلف هواپیماهای برد متوسط و برد بلند ایرباس و بوئینگ می شود.

بوئینگ ۷۷۷ (Boeing 777-300ER) بیشترین تعداد هواپیمای فعال قطر ایرویز (۵۲ فروند) را شامل می شود و تنها یک فروند ایرباس ۳۲۱ (Airbus A321-200) در ناوگان این شرکت مورد استفاده قرار دارد.

فرودگاه بین المللی حمد واقع شده بر یک جزیره مصنوعی در شرق دوحه، هاب(مرکز فعالیت) اصلی قطر ایرویز است. فرودگاه دوحه به طور کامل با سرمایه خصوصی قطر ایرویز احداث شده است.

هواپیمایی امارات (Fly Emirates)

شرکت هواپیمایی امارات با مالکیت ۲۶۴ فروند هواپیمای مسافری، بزرگترین ناوگان هوایی خاورمیانه را در اختیار دارد. این شرکت در تاریخ ۲۵ مارس ۱۹۸۵ در شهر دبی تاسیس شد.

در حال حاضر هواپیمایی امارات به ۱۵۸ مقصد پروازی در سرتاسر دنیا پرواز دارد.

هواپیمایی امارات نیز یکی دیگر از شرکت های پنج ستاره هواپیمایی در همسایگی ایران است.

ناوگان

میانگین سنی ناوگان امارات ۹ سال است.

ناوگان امارات شامل دو مدل ایرباس ۳۸۰ و بوئینگ ۷۷۷ است، به گونه ای که این شرکت بزرگترین بهره بردار این دو مدل هواپیما در جهان محسوب می شود.

لازم به ذکر است این شرکت تعداد ۱۹۵ فروند هواپیما از مدل های بوئینگ ۷۷۷x، بوئینگ ۷۸۷ دریم لاینر و ایرباس ۳۵۰ را در دست سفارش دارد که تحویل آن ها از سال ۲۰۲۴ آغاز خواهد شد.

هواپیمایی ملی ایران (هما) – Iran Air

شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران که قبل از انقلاب با نام هواپیمایی ملی ایران شناخته می شد، با سابقه ترین شرکت هواپیمایی کشور است.

ایران ایر روز ۵ اسفند سال ۱۳۴۰ شمسی با ادغام دو شرکت ایرانیان ایرویز و پرشین ایر سرویس تاسیس شد.

در سال های منتهی به انقلاب، این شرکت با بهره گیری از ناوگانی بسیار مجهز به مقاصد متعددی در سرتاسر دنیا پرواز داشت، به گونه ای که از فرودگاه مهرآباد (مقر اصلی هما) به آمریکای شمالی، اروپا و شرق آسیا پرواز های منظم روزانه برقرار بود.

اما در طول دهه های گذشته؛ تحریم های گسترده آمریکا و اتحادیه اروپا علیه صنعت هوانوردی کشور باعث تضعیف هر چه بیشتر ایران ایر شده، تا جایی که امروزه این شرکت نه تنها جایگاه و اعتبار جهانی خود را از دست داده، بلکه با کمی ارفاق به سختی می توانیم ایران ایر را در جمع شرکت های هواپیمایی درجه دو خاورمیانه قرار دهیم.

ناوگان

عصر طلایی ایران ایر در دهه ۷۰ میلادی با پرواز بوئینگ ۷۴۷ رقم خورد و فرودگاه مهرآباد تهران مبدا پروازی ملکه آسمان ها (بوئینگ ۷۴۷) به آمریکای شمالی بود.

اما امروزه دیگر خبری از پرواز پرنده های مدرن هما نیست، به نحوی که هما برای پرواز هواپیماهای با عمر بالا در جستجوی دور زدن تحریم ها و تهیه قطعات است.

عمده ناوگان هما در حال حاضر هواپیماهای قدیمی ایرباس هستند، پس از امضای برجام، ایران ایر توانست دو فروند جت ایرباس برد بلند A330 و یک فروند ایرباس برد متوسط A321 خریداری کند.

همچنین در سال های اخیر، هما توانسته است تعدادی هواپیمای برد کوتاه ای تی آر (ATR) را خریداری کند که البته در حال حاضر اکثر این شاپرک ها به علت نبود قطعات زمینگیر هستند.

در ضمن پروازهای معدود هفتگی به چند شهر اروپایی (لندن و پاریس) برقرار می شود که متاسفانه به علت تحریم بنزین از سوی اتحادیه اروپا، هواپیما در ایستگاه پروازی ارومیه بنزین زده، سپس راهی اروپا می شود. پرواز های اروپایی هما بعضا با ایرباس قدیمی A310 انجام می گیرد.

هواپیمایی ماهان – Mahan Air

هواپیمایی ماهان به عنوان اولین شرکت خصوصی در صنعت حمل و نقل در سال ۱۳۷۱ در کرمان تاسیس شد. این شرکت در حال حاضر مجهز ترین ناوگان هوایی کشور را در اختیار دارد.

این شرکت به مقاصد متعدد داخلی و بین المللی پرواز دارد. البته به علت تحریم های گسترده بین المللی علیه این شرکت، هم اکنون پروازهای خارجی ماهان محدود به روسیه، چین، تایلند و چند کشور همسایه می شود.

ناوگان

ناوگان هواپیمایی ماهان شامل جت های برد بلند، برد متوسط و پرنده های کوتاه برد ساخت انگلستان است.

این شرکت در سال های اخیر توانسته است چندین فروند جت های مدرن ایرباس A340 را وارد ناوگان پروازی کند.

در مقاطعی از سال هواپیمایی ماهان از بوئینگ ۷۴۷ در مسیر های پر مسافر مانند تهران – مشهد استفاده می کند.

در حالی صنعت هوانوردی کشور با بحران های متعدد روبرو است که در پنج سال گذشته ۲ شرکت هواپیمایی جدید فعالیت خود را آغاز کرده اند و در حال حاضر ۱۹ شرکت هواپیمایی فعال در کشور وجود دارد.

شرکت هایی که بدون پشتوانه مالی مطمئن و با لابی گری تاسیس می شوند تا هواپیماهای ما قبل تاریخ را وارد ناوگان هوایی کشور کنند.

ما در حالی دوران پسا کووید را پشت سر می گذاریم که نسل جدید جت های ما فوق صوت به زودی بر فراز قاره ها پرواز خواهند کرد. پرنده هایی که سرعت آنها دو برابر جت های مسافری امروزی است و در کمترین حد ممکن کربن تولید می کنند.

هوانوردی جهان در حال ورود به عصر جدید است و ما مفتخریم به وارد کردن هواپیما با عمر بیش از ۳۰ سال.

از طرفی دیگر طرح های توسعه فرودگاهی (توسعه سطوح پروازی و ساخت ترمینال های جدید) در کشور بدون اسناد بالادستی به مرحله اجرا در می آیند، در حالی که هواپیمایی برای پرواز به این فرودگاه ها وجود ندارد و ظرفیت های ایجاد شده عملا بلا استفاده مانده اند.

در طول سال های اخیر، اخبار متناقضی از تعداد هواپیمای مورد نیاز کشور برای تجهیز ناوگان هوایی به گوش می رسد. از ۳۶۰ فروند گرفته تا بیش از ۵۰۰ فروند، آمار در هم و ناهمگونی است که در مورد نیاز صنعت هوانوردی کشور در دهه های آتی ذکر شده است.

در خوشبینانه ترین حالت اگر سالانه ۲۵ فروند هواپیما (برد بلند، برد متوسط و برد کوتاه) تحویل بگیریم، حداقل ۱۵ سال طول می کشد که به وضعیت فعلی رقبا برسیم، این در حالی است که کشورهای منطقه ده ها فروند هواپیما سفارش داده اند و به خاطر گل روی ما توقف نمی کنند.

متاسفانه عقب ماندگی صنعت هوانوردی به حدی رسیده است که با فرض برداشته شدن تحریم ها و گشایش های مالی برای خرید هواپیما، می بایست از کشورهای همسایه (امارت و قطر) درخواست کنیم تا دست از خرید هواپیما بکشند تا ما حدودا ۲۰ سال دیگر به وضعیت فعلی آنها برسیم.

امید است که مسئولان عالی رتبه و دلسوزان صنعت هوانوردی کشور بدون در نظر گرفتن مسایل حزبی و سیاسی، چاره ای بی اندیشند تا هوانوردی ایران از فروپاشی مطلق نجات پیدا کند.

 پایان/*

اندیشه معاصر را در روبیکا دنبال کنید.

برای عضویت در کانال بله اندیشه معاصر کلیک کنید.

برای عضویت در کانال تلگرامی اندیشه معاصر کلیک کنید.