به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، پریسا کربلایی حسنی آموزگار و کارشناس ارشد روانشناسی بالینی در یادداشتی در ارتباط اختلال بادی‌دیسمورفیک یا بدریخت و زشت انگاری بدن نوشتند:

این روانشناس بالینی اینگونه مطلب را آغاز کردند: آیا به طور دایم نگران ظاهر فیزیکی خود هستید و فکر می‌کنید یک یا چند نقص در ظاهر خود دارید؟! مثلاً، ناراحت هستید که اجزای صورتتان زشت است؟! یا جوش‌های صورت، چین و چروک، جای زخم، رنگ غیر عادی پوست، یا موهای زیادی روی صورتتان است و آن را زشت کرده است؟!
آیا به طور دایم خود را در آینه برانداز می‌کنید؟! جوش صورت، سفید شدن مو و… برایتان فاجعه شده؟! آیا به طور افراطی موهایتان را شانه می‌کنید؟! یا به طور افراطی آرایش می‌کنید؟!

آیا به طور دایم از دیگران درباره ظاهر خود سوال می‌پرسید و قوت قلب می‌گیرید؟!
آیا ظاهر خود را دیگران مقایسه می‌کنید؟!
آیا از نگاه کردن به بدن خود اجتناب می‌کنید یا نقص‌های (خیالی) خود را در مکان‌های عمومی با لباس می‌پوشانید؟! آیا بطور افراطی به خود می‌رسید؟! و یا تلاش برای دلگرمی و و اطمینان خاطر گرفتن از دیگران دارید؟! و…

از نظر روان‌شناسی افرادی با این نشانه‌ها دارای اختلال روانی بادی دیسمورفیک ( معادل‌های فارسی: بدشکلی بدن، بدریختی بدن، بدریخت انگاری بدن، خود زشت انگاری، خود بدشکل‌پنداری) هستند.

حال مطلب را برایتان شرح می‌دهم:
در این نوع اختلال روانی، فرد به شدت نگران یک نقص خیالی یا بسیار کوچک در بدن خود می‌شود و دایما به آن فکر می‌کند. این نقص معمولاً خیالی است، اما اگر نقص فیزیکی واقعاً وجود داشته باشد، افراد مبتلا به اختلال بادی‌دیسمورفیک آن را به شدت بزرگ خواهند کرد.
برداشتی که این افراد از بدن خود دارند، غیر واقع بینانه است. افراد مبتلا به این اختلال از نقص‌های ظاهری خود خجالت می‌کشند و ممکن است همیشه از خود با عنوان “زشت” یاد کنند. همچنین این افراد ممکن است نسبت به نقص‌های خود وسواسی شوند و ساعت‌ها در مقابل آینه بایستند و ظاهرشان را مرتب کنند. همچنین ممکن است رژیم غذایی بگیرند تا لاغر شوند یا لاغر بمانند. اینگونه فعالیت‌ها معمولاً به رنج فرد می‌افزاید.

افراد مبتلا به اختلال بادی‌دیسمورفیک درباره ظاهر خود باورهای غلط ایجاد می‌کنند و کاملاً معتقد هستند که افکار آن‌ها صحیح و درست است. در نتیجه دایما به جراحی زیبایی می‌اندیشند تا “عیب و نقص” خود را برطرف کنند. مطالعه‌ی افرادی که جراحی پلاستیک می‌کنند نشان می‌دهد که ۹.۱ درصد آن‌ها به اختلال بادی‌دیسمورفیک مبتلا هستند. ۴۰ درصد متقاضیان جراحی زیبایی که هیچ نقصی ندارند یا نقص آن‌ها بسیار کوچک است، به اختلال بادی‌دیسمورفیک مبتلا هستند.
برخی از مردان مبتلا به این اختلال فکر می‌کنند که بدنشان بیش از حد کوچک است یا جثه‌ی ضعیفی دارند. در نتیجه رژیم‌های مخصوص می‌گیرند یا به طور افراطی به بدن سازی می‌پردازند. همچنین، به مصرف ناصحیح استروئیدهای آنابولیک یا سایر داروها اقدام می‌کنند.

اشتغال ذهنی دائمی درباره‌ی نقص‌های فیزیکی ظاهری، اغلب به “فاجعه‌انگاری” آن ویژگی منجر می‌شود (فاجعه‌انگاری، یکی از تحریف‌های شناختی است). فرد، برای مثال، به خودش می‌گوید: “من چاق هستم”، “من زشت هستم”، و…
و دائم از این موضوع ناراحت است، اما در نظر نمی‌گیرد که حتی اگر چاق یا زشت هم باشد، آسمان به زمین نمی‌افتد، چاقی و زشتی دو مفهوم نسبی هستند و بیشتر از ۹۷ درصد مردم، متوسط و حتی کمتر از متوسط هستند، ولی تقریباً همه‌ی آن‌ها زندگی عادی دارند.

برخی از عوامل جرقه‌زننده اختلال بادی دیسمورفیک در افراد مستعد عبارتند از: متلک‌های دیگران، شوخی‌های بی‌مورد اطرافیان درباره‌ی یک عیب کوچک، حرف‌های غیرمرتبط با فرد که فرد آن‌ها را به خود می‌گیرد، رویدادهای استرس‌آمیز زندگی، یادگیری مشاهده‌ای (مثلاً، اینکه اکثر دوستان فرد بینی خود را عمل کرده‌اند). تحویل گرفته نشدن (طرد شدن) از سوی گروه های مختلف نیز می‌تواند تاثیرگذار باشد. برای مثال، یک گروه از همکلاسی‌ها زیاد به فرد محل نمی‌گذارند و او دلیلش را به عیب‌های جسمی خود نسبت می‌دهد.

اکنون که این مطلب را مطالعه کردید، شاید این نشانه‌ها را در خودتان یا اطرافیانتان دیده باشید، اما نگران نباشید، رفتارها و شناخت‌های نامطلوب اختلال بادی‌دیسمورفیک قابل درمان است. می‌توان به روان‌شناس مراجعه کرد و از درمان‌های رفتاری و شناختی که روان‌درمانگر شما توصیه می‌کند، بهره گرفت.

پریسا کربلایی حسنی روانشناس بالینی

انتهای پیام/*