اعلام حداقل دستمزد کارگران در سال ۱۴۰۴| زمان آغاز فرآیند تعیین الگوی حقوق کارگران+ جدول حقوق کارگران (+آپدیت آذر)
کارگران ایران، همچون سالهای گذشته، ممکن است تا اواخر اسفند ماه از میزان حقوق خود مطمئن نشوند با این حال جزئیاتی در اندیشه معاصر در این باره شرح داده ایم.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، اعلام حداقل دستمزد کارگران در سال ۱۴۰۴ و زمان آغاز فرآیند تعیین الگوی حقوق کارگران عنوان مطالبی است که در اندیشه معاصر به آن می پردازیم و در ادامه جدول حقوق کارگران (+آپدیت آذر) را شرح خواهیم داد؛ ضمن اینکه یادآور می شویم کارگران ایران، همچون سالهای گذشته، ممکن است تا اواخر اسفند ماه از میزان حقوق خود مطمئن نشوند؛ این عدم قطعیت دوباره دغدغههای معیشتی کارگران را در کانون توجه قرار داده و نگرانیهایی را در خصوص تأثیرات آن بر زندگی روزمره آنها به وجود میآورد. با توجه به سوابق چند سال اخیر، انتظار میرود که مذاکرات با حساسیت و توجه ویژهای دنبال شود.
اعلام حداقل دستمزد کارگران در سال ۱۴۰۴
اعلام حداقل دستمزد کارگران در سال ۱۴۰۴
احمد میدری وزیر کار و رفاه اجتماعی، در پاسخ به سوالی در مورد زمان آغاز فرآیند تعیین دستمزد کارگران برای سال ۱۴۰۴، گفت: از حدود دو هفته آینده کار کارشناسی تعیین الگوی حداقل حقوق و دستمزد انجام خواهد شد.
طی هفتههای آینده، فرآیند چانه زنی برای تعیین دستمزد کارگران در سال ۱۴۰۴ به طور جدی آغاز خواهد شد. این پروسه، که هر ساله با دلهره و نگرانی همراه است، در پشت درهای بسته شورای عالی کار انجام میشود. تا امروز، اعداد متفاوتی از سوی فعالان جامعه کارگری مطرح شده است.
اما کارگران این سرزمین، همانند سالهای گذشته، ممکن است تا اواخر اسفند ماه ۱۴۰۳ از میزان حقوق خود مطمئن نشوند. این عدم قطعیت، بار دیگر دغدغههای معیشتی کارگران را در کانون توجه قرار داده و نگرانیهایی را در خصوص تأثیرات آن بر زندگی روزمره آنها ایجاد میکند.
با توجه به سوابق چندین سال اخیر، انتظار میرود که مذاکرات بهطور ویژه و با حساسیتهای زیادی دنبال شود. در این راستا، انتظار میرود که نمایندگان کارگران و کارفرمایان تلاش کنند تا به توافقی منصفانه دست یابند که هم به نیازهای معیشتی کارگران پاسخ دهد و هم شرایط اقتصادی کارفرمایان را در نظر بگیرد.
تعریف سازمان بین المللی کار از حداقل دستمزد
“حداقل دستمزد، مبلغی است که به ازای انجام کار یا خدمات در مدت معین به کارگر پرداخت میشود و هیچ فرد یا قرارداد جمعی نمیتواند آن را کاهش دهد. پرداخت آن بهوسیله قانون تضمین شده و باید کفاف معاش کارگر و خانوادهاش را با توجه به شرایط اقتصادی آن کشور بدهد. “
با توجه به این تعریف، مشخص است که حداقل حقوق باید بر اساس شرایط اقتصادی تعیین شود تا کارگر بتواند هزینههای خود و خانوادهاش را تأمین کند. طبیعی است که با تغییر مداوم شرایط اقتصادی، لازم است حداقل حقوق نیز بهطور منظم بازنگری و تجدید نظر شود. سال ۱۴۰۳ نیز از این قاعده مستثنی نبوده و شورای عالی کار به تعیین حداقل دستمزد کارگران در این سال پرداخته است.
روشهای تعیین حداقل حقوق
یکی از جنبههای حمایتی قانون کار، تعیین حداقل دستمزد برای کارگران است. قانونگذار با اتخاذ تدابیری مانند مشخص کردن حداقل دستمزد کارگران، تعیین ساعات کار و مرخصیها، بهویژه مرخصیهای استحقاقی و استعلاجی، در تلاش است تا از کارگران، بهعنوان قشری که همیشه در موقعیت برابر با کارفرما نیستند، حمایت کند.
روشهای تعیین حداقل حقوق
دولتها تلاش میکنند تا در راستای اهداف اجتماعی خود و به منظور کاهش نابرابری، با توجه به وضعیت اقتصادی و سیاسی موجود، حداقل دستمزد کارگران و همچنین حداقل حقوق و مزایای ماهانه آنها را تعیین کنند. این روند در تمام کشورها وجود دارد. بهطور کلی، سه مکانیسم اساسی برای تنظیم و تعیین حداقل دستمزد کارگران در کشورها وجود دارد که عبارتند از:
۱. حداقل دستمزد قانونی که توسط دولت تعیین میشود.
۲. حداقل دستمزد قانونی که ناشی از توافقات بین اتحادیههای کارگری و کارفرمایی است.
۳. حداقل دستمزد قانونی که ناشی از توافقات جمعی و سهجانبهگرایانه میباشد.
اهداف تعیین حداقل دستمزد کارگران شامل جلوگیری از سوءاستفاده کارفرمایان از کارگران، افزایش سایر سطوح مزدی و از بین بردن رقابت غیرقانونی میان کارفرمایان است. حداقل دستمزد به عنوان ابزاری برای اجرای سیاستهایی عمل میکند که موجب رشد سریع و توزیع عادلانه درآمد میشود و همچنین در پیگیریهای قانونی نظم و وحدت ایجاد میکند.
ماده ۴۱ قانون کار به تعیین حداقل دستمزد کارگران اختصاص دارد و مقرر میدارد: “شورای عالی کار، هر سال موظف است میزان حداقل مزد کارگران را برای مناطق مختلف کشور و یا صنایع گوناگون تعیین کند. ” بر اساس این ماده، تعیین میزان مزد کارگران به عهده شورای عالی کار است. همچنین، برای تعیین حداقل دستمزد کارگران در سال ۱۴۰۴، باید معیارهایی مد نظر قرار گیرد که عبارتند از:
درصد تورم اعلام شده از سوی بانک مرکزی باید در تعیین حداقل مزد کارگران لحاظ گردد.
ویژگیهای کارگران
ویژگیهای جسمی و روحی کارگران و همچنین مشخصات کار محوله باید مورد توجه قرار گیرد.
میزان مزد تعیین شده باید به گونهای باشد که نیازهای یک خانواده با جمعیت متوسط را برطرف کند.
با توجه به اینکه دولت جدید میزان حقوق کارمندان خود را تنها ۲۰ درصد افزایش داده است و تصمیمات شورای عالی کار تحت تأثیر همین اقدام دولت قرار میگیرد، نباید انتظار داشت که اختلاف افزایش حقوق کارگران در سال ۱۴۰۴ با کارکنان دولت زیاد باشد. در خوشبینانهترین حالت، حقوق کارگران حدود ۳۰ درصد افزایش مییابد تا مجموع دریافتی آنها به ۱۰ میلیون تومان نزدیک شود. هرچند امیدواری وجود دارد که با توجه به ورود مجلس شورای اسلامی به موضوع تعیین دستمزد و تلاش نمایندگان برای نزدیک کردن میزان دستمزد به نرخ واقعی تورم، دستمزدها در سال ۱۴۰۴ بیشتر از ۳۰ درصد باشد.
زمان آغاز فرآیند تعیین الگوی حقوق کارگران
وزیر کار با بیان این که از دو هفته دیگر کار کارشناسی تعیین الگو حداقل حقوق و دستمزد آغار خواهد شد، گفت: پس از این مرحله جلسات تعیین حقوق و دستمزد کارگران آغاز خواهد شد.
احمد میدری وزیر کار و رفاه اجتماعی در پاسخ به سوالی در مورد زمان آغاز فرآیند تعیین دستمزد کارگران برای سال ۱۴۰۴، گفت: از حدود دو هفته آینده کار کارشناسی تعیین الگوی حداقل حقوق و دستمزد انجام خواهد شد.
وی افزود: پس از این مرحله شاهد آغاز جلسات تعیین حقوق و دستمزد خواهیم بود.
جدول حقوق کارگران (+آپدیت آذر)
شرح
سال ۱۴۰۲
سال ۱۴۰۳
میزان افزایش
دستمزد روزانه
۱/۷۶۹/۴۲۸
۲/۳۸۸/۷۲۸
۳۵%
حقوق ماهانه
۵۳/۰۸۲/۸۴۰
۷۱/۶۶۱/۸۴۰
۳۵%
حق مسکن
۹/۰۰۰/۰۰۰
۹/۰۰۰/۰۰۰
۰%
بن خوار و بار
۱۱/۰۰۰/۰۰۰
۱۴/۰۰۰/۰۰۰
۲۷.۲۷%
پایه سنوات
۲/۱۰۰/۰۰۰
۲/۱۰۰/۰۰۰
۰%
حق اولاد ( برای هر فرزند )
۵/۳۰۸/۲۸۴
۷/۱۶۶/۱۸۴
۳۵%
حق تاهل ( عائله مندی )
–
۵/۰۰۰/۰۰۰
–
حقوق فرد مجرد بدون سابقه و فرزند
۷۳/۰۸۲/۸۴۰
۹۴/۶۶۱/۸۴۰
۲۹.۵۳%
حقوق فرد مجرد با یک سال سابقه
۷۵/۱۸۲/۸۴۰
۹۶/۷۶۱/۸۴۰
۲۸.۷۰%
حقوق فرد متاهل بدون سابقه و فرزند
۷۳/۰۸۲/۸۴۰
۹۹/۶۶۱/۸۴۰
۳۶.۳۷%
حقوق فرد متاهل بدون سابقه و یک فرزند
۷۸/۳۹۱/۱۲۴
۱۰۶/۸۲۸/۰۲۴
۳۶.۲۸%
حقوق فرد متاهل با یک سال سابقه و بدون فرزند
۷۵/۱۸۲/۸۴۰
۱۰۱/۷۶۱/۸۴۰
۳۵.۳۵%
حقوق فرد متاهل با یک سال سابقه و یک فرزند
۸۰/۴۹۱/۱۲۴
۱۰۸/۹۲۸/۰۲۴
۳۵.۳۳%
حقوق اداره کار ۱۴۰۳
مطابق مصوبه شورای عالی کار، حداقل دستمزد کارگران ۱۴۰۳ در نشست ۳۲۹ شورای عالی کار با ۳۵.۳ درصد افزایش نسبت به سال ۱۴۰۲ تعیین شد. میزان افزایش دستمزد برای کارگران سایر سطوح مزدی نیز ۲۲ درصد به اضافه رقم ثابت ماهانه ۶,۹۰۰,۷۸۰ ریال بدین ترتیب تعیین شد.
با این حساب حقوق ماهانه از ۵۳,۰۸۲,۸۴۰ ریال به ۷۱,۶۶۱,۸۴۰ ریال افزایش یافت و حداقل دستمزد روزانه ۲,۳۸۸,۷۲۸ ریال مقرر شد.
شورای عالی کار در خصوص کمک هزینه مسکن مصوبه ای نداشت و همچنان مبلغ حق مسکن ۹,۰۰۰,۰۰۰ ریال باقی ماند.
حق تاهل برای اولین بار در دریافتی کارگران منظور شد که مبلغ آن ۵,۰۰۰,۰۰۰ ریال برای همه کارگران متاهل اعم از کارگران زن و کارگران مرد اعطا خواهد شد. مبلغ بن کارگری یا کمک هزینه اقلام مصرفی نیز به ۱۴,۰۰۰,۰۰۰ ریال و حق اولاد برای هر فرزند نیز به مبلغ ۷,۱۶۶,۱۸۴ ریال افزایش یافت.
قانون کار ۱۴۰۳
به طور کلی در قانون کار ۱۴۰۳ پایه حقوق کارگران ۳۵.۳ درصد افزایش است. از آنجایی که این افزایش حقوق تقریبا برای تمامی مشاغل و حوزههای کاری اعمال شده، میتوان گفت شرایط از نظر رفاه و بیمه برای کارگران و کارمندان کمی بهبود داشته است. ساعت کاری قانون کار ۱۴۰۳ هم به صورت هفتگی برای مشاغل عادی ۴۴ ساعت، برای مشاغل سخت و زیانآور ۳۶ ساعت، نوجوانان ۴۱ ساعت و نوبت کاری ماهانه ۱۷۶ ساعت است.
تکلیف حداقل «حقوق کارگران» در سال ۱۴۰۴ چه می شود؟
به گزارش اندیشه معاصر، بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۴ میزان افزایش حقوق کارمندان در سال آتی، ۲۰ درصد اعلام شده و با توجه به رویه سنوات گذشته میتوان انتظار داشت که حقوق کارگران نیز بین ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش یابد
حقوق کارگران از جمله مباحثی است که در طول سال همواره در خصوص آن صحبت میشود. در نیمه دوم هر سال، کارگران چشم به جلسات شورای عالی کار میدوزند و وقتی میزان حقوق آنها در روزهای پایانی سال مشخص میشود، در نیمه اول سال بعد به خاطر تورم موجود درخواست ترمیم و افزایش خود را ارائه میدهند اما این خواسته به سرانجام نمیرسد و از نیمه دوم سال دوباره این چرخه تکرار میشود.
سهشنبه ۱ آبان ۱۴۰۳، مسعود پزشکیان با حضور در مجلس شورای اسلامی، لایحه بودجه ۱۴۰۴ را به نمایندگان مجلس تقدیم کرد و ساعتی بعد مشخص شد که بر اساس این لایحه، حقوق بازنشستگان و کارمندان دولت در سال آتی ۲۰ درصد افزایش پیدا خواهد کرد. با این وجود در این لایحه توضیحی در خصوص میزان افزایش حقوق کارگران داده نشده است.
چرا حقوق کارگران در لایحه بودجه دیده نمیشود؟
در حالیکه دولت بزرگترین کارفرما در کشور است، اما تعیین تکلیف میزان حقوق کارگران که بخش قابل توجهی از آنها برای بخش خصوصی کار میکنند را به جلسات شورای عالی کار محول میکند و به همین خاطر عدد سبد معیشت و حداقل دستمزد جامعه کارگری در بودجه اثر خودش را نمیگذارد.
غلامرضا تاجگردون، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در این ارتباط گفته است: ضمن اینکه این موضوع یک مساله ۳ بعدی بین کارگران، کارفرمایان بخش خصوصی و دولت است.
نمیتوان فقط مسئله یک بخش مثلاً کارگران را دید. برخی اعداد ممکن است فشار مضاعف به سایر بخشها وارد کند. در این مسئله اگر عدد بزرگ باشد به سایر بخشها فشار وارد میشود.
تاجگردون تأکید کرده است که تأثیر افزایش عدد بخش مشاغل دولتی در لایحه بودجه امسال دیده شده و سایر بخشها هم اگر ضروری باشد حتماً دیده میشود.
مقایسه افزایش حقوق کارگران و کارمندان
با توجه به اینکه معمولاً حقوق کارگران در روزهای پایانی سال مشخص میشود، برای مشخص شدن رقم دقیق افزایش حقوق کارگران باید تا آن زمان منتظر ماند اما شاید با مقایسه میزان افزایش حقوق کارگران و کارمندان در سالهای گذشته بتوان میزان افزایش حقوق کارگران در سال آتی را تا حدودی پیشبینی کرد.
در سال ۱۴۰۳ حقوق کارمندان به نسبت سال قبل ۲۰ درصد افزایش یافت، در حالی که با تصویب شورایعالی کار، حداقل دستمزد کارگران بهمیزان ۳۵.۳ درصد افزایش پیدا کرد.
در سال ۱۴۰۲ نیز حقوق کارمندان ۲۰ درصد و حقوق کارگران ۲۷ درصد افزایش یافت. این رقم در سال ۱۴۰۱ برای کارمندان به صورت پلکانی از ۵ تا ۲۹ درصد و برای کارگران ۵۷.۴ درصد بود.
همانطور که اشاره شد، بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۴ میزان افزایش حقوق کارمندان در سال آتی، ۲۰ درصد اعلام شده و با توجه به رویه سنوات گذشته میتوان انتظار داشت که حقوق کارگران نیز بین ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش یابد. البته ممکن است بار دیگر مانند سال ۱۴۰۱ حقوق کارگران با افزایش قابل ملاحظهای همراه شود اما با توجه به اینکه زمزمه افزایش قابل توجه حقوق کارگران شنیده نمیشود این احتمال چندان قوی نیست.
معافیت مالیاتی در سال ۱۴۰۴
به منظور کاهش فشارهای اقتصادی، سقف معافیت مالیاتی حقوق در بودجه پیشنهادی سال ۱۴۰۴ افزایش یافته و به حدود ۲۴ میلیون تومان در ماه رسیده است. این تصمیم به افرادی که درآمدهای متوسط دارند کمک میکند تا فشار مالیاتی کمتری را متحمل شوند و از طرفی باعث میشود قدرت خرید آنها نسبت به قبل بهبود یابد.
با وجود این افزایشها، گروههای کارگری و کارشناسان اقتصادی تاکید دارند که این افزایش ۲۰ درصدی هنوز با نرخ تورم فعلی فاصله زیادی دارد و نمیتواند نیازهای معیشتی را بهطور کامل پوشش دهد. به همین دلیل، کارگران و برخی از نهادهای حمایتی پیشنهاد دادهاند که در کنار افزایش دستمزد، برنامههای حمایتی دیگری نیز اجرا شود؛ از جمله کمکهای غیرنقدی، معافیتهای مالیاتی اضافی، و کاهش هزینههای خدمات عمومی.
نرخهای مالیات بر مجموع درآمد حقوق طبق لایحه بودجه ۱۴۰۴: بر اساس اطلاعاتی که در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ آمده است، مالیات بر درآمد حقوق بهصورت تصاعدی و در چند طبقه مختلف برای حقوقهای بالاتر از یک حد معافیت مشخص اعمال میشود. نرخهای جدید مالیات به شرح زیر است:
۱. برای حقوقهای ماهانه بین ۲۸۸ میلیون تا ۳۶۰ میلیون ریال (حدوداً ۲۴ میلیون تا ۳۰ میلیون تومان): نرخ مالیات: ۱۰٪
۲. برای حقوقهای ماهانه بین ۳۶۰ میلیون تا ۴۵۶ میلیون ریال (حدوداً ۳۰ میلیون تا ۳۸ میلیون تومان): نرخ مالیات: ۱۵٪