به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، خانواده‌های مسلمان ایرانی تمایل دارند از همان کودکی برای دیندار تربیت کردن بچه هایشان و آشنایی با اهل بیت (ع) و مناسک و سنت‌های مختلف اعم از میلاد تا شهادت‌ها و ایامی، چون شب‌های قدر به مناسبت شها...
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، خانواده‌های مسلمان ایرانی تمایل دارند از همان کودکی برای دیندار تربیت کردن بچه هایشان و آشنایی با اهل بیت (ع) و مناسک و سنت‌های مختلف اعم از میلاد تا شهادت‌ها و ایامی، چون شب‌های قدر به مناسبت شهادت امام علی (ع) پیشوای مسلمان تلاش کنند، اما خیلی از والدین جوان این روز‌ها که به دلیل شرایط کرونایی در منزل هستند، نمی‌دانند چطور باید بچه هایشان را با خود همراه کنند که آن‌ها احساس کسالت نکرده و برای گذراندن شب‌های قدر در کنارشان باشند.
حال که به دلیل شیوع ویروس کرونا امسال نیز، چون سال گذشته خیلی از ما در منازل خود نشسته ایم و با رسانه‌های صوتی و تصویری و کتب ارزنده ای، چون قرآن کریم و مفاتیح مراسم شب‌های قدر را می‌گذارنیم، می‌بایست با ملزومات این شب‌ها نیز بچه‌ها را به طریق درستی آشنا کنیم.
والدین در این شب‌ها می‌بایست آگاه و هوشیار باشند که بهترین موقعیت و زمان برای آشنا کردن بچه‌ها اعم از کودک و نوجوان همین شب‌ها در زمینه شب‌های قدر و نزول قرآن کریم و همینطور ضربت خوردن تا شهادت امام علی (ع) همین ایام است.
۱-برای سرگرم کردن بچه‌ها آماده شوید
نکته نخست این است که اگر کودکان هفت سال کمتر دارید برای سرگرم کردن آن‌ها در این شب‌ها تلاش کنید. با تهیه داستان، نقاشی‌های رنگ نشده و انیمیشن‌های مذهبی برای سرگرمی بچه‌ها به همراه آموزش دینی شان همراه شوید.
۲-هدیه بدهید
با تهیه هدایای کوچک فرزندتان را برای حضور در مراسم مذهبی از جمله خواندن ادعیه مختلف، قرآن و توجه به سخنرانی‌های دینی تشویق کنید. هدیه دادن یکی از بهترین راه‌ها برای آموزش و تشوق بچه‌ها در زمینه‌های مختلف محسوب می‌شود.
۳-زمان را فراموش نکنید
برنامه احیا در انتهای شب برگزار می‌شود، حال که در منزل به سر می‌برید می‌بایست زمان را در دست داشته باشید تا بچه‌ها خسته نشوند، بهتر است قبل از شروع مراسم‌ها کودکتان به خوبی خوابیده باشد.
برای اینکه کودکان بتوانند شب احیا بیدار باشند و از فیض شب قدر، استفاده کنند، به آن‌ها بگویید که بعد از ظهر حتما بخوابند. اگر کاری کنید که بچه‌ها روز قبل را به خوبی استراحت کرده باشند و خوابیده باشند، خیالتان راحت است که بچه‌ها خواب آلوده نمی‌شوند. بچه‌های سه چهار ساله به بالاتر، می‌توانند بیداری شب را تحمل کنند و با بازی شب خوبی را بگذرانند.
۴-سوره‌های کوتاه را به بچه‌ها یاد بدهید
یکی از بهترین زمان‌ها برای آموزش قرآن کریم براساس سن و سال بچه‌ها آموزش قرآن و حفظ آن به بچه‌ها است، می‌توان در این شب‌ها سوره‌های کوتاه را به بچه‌ها یاد بدهید تا حفظ کنند.
۵-غذای سبک به کودکتان بدهید
در شب‌های منتهی به احیا سعی کنید از غذا‌های سنگین برای بچه‌ها مثل گوشت‌های دیر هضم، تخم مرغ و سرخ کردنی‌ها پرهیز کنید.
۶-آرام و صبور باشید
گاهی پدر و مادر‌ها در این شب‌ها به دلیل شیطنت بچه‌ها زود از کوره در می‌روند و نمی‌توانند مراسم هایشان را آنطور که می‌خواهند به جا بیاورند بهتر است در این طور مواقع بچه‌ها را همراه خود و سرگرمشان کنید. اگر بچه‌ها شلوغ کردند ان‌ها را کنار خود نگه دارید و آرامشتان را حفظ کنید. مثلا دفترچه یادداشت و نقاشی بچه‌ها را کنارشان قرار دهید تا خسته و کسل نشوند و خاطره خوبی برایشان باقی بماند یا به آن‌ها خوراکی‌های مقوی بدهید.
۷-بازیهای موبایلی خوب نصب کنید
برای اینکه بچه‌ها در این شب‌ها بتوانند در مراسم‌های مذهبی همراه شوند، بازی‌هایی مناسب سن بچه‌ها در گوشی‌های همراهتان دانلود کنید و ساعات مناجات به خصوص در شب‌های قدر آن‌ها را سرگرم کنید تا آرامش منزل نیز حفظ شود.
۸-قرآن کوچک مخصوص بچه‌ها به آن‌ها بدهید
برای اینکه کودکان سنین مدرسه بتوانند اعمال شب قدر را با آرامش انجام دهند، برای آن‌ها قرآن‌های کوچک با جانماز و مهر تهیه کنید تا تصویر روشنی از این شب‌ها برایشان به یادگار بماند.
چطور مفهوم شب قدر را به بچه‌ها آموزش بدهیم؟
برای کودکان زیر هفت سال بهترین روش آموزش مفاهیم شب قدر تعریف قصه و داستان درباره سیره حضرت زهرا (س) و شب زنده داری شب‌های قدر، شهادت حضرت علی (ع) به صورت کودکانه به همراه آموزش سوره قدر و تعریف مفهوم آن است
اگر بچه‌ها سوال کنند که چرا شب‌های قدر ارزش‌شان بیش از شب‌های دیگر سال است می‌توانید از مثال ارزشمند بودن لباس‌های مهمانی و لباس‌های خانه استفاده کنید تا این مفهوم را کامل درک کنند.
برای آموزش مفهوم دعا کردن در شب‌های قدر بهتر است از مفاهیم کوچک و ساده استفاده کنید به این مفهوم که چطور می‌بایست در این شب‌ها با خداوند صحبت کرد و به خاطر نعمت هایش از او تشکر کرد و اینکه خواسته هایتان را چطور می‌بایست از خداوند بخواهید اگر بچه‌ها خواسته‌ای از خدا دارند که بلند آن را مطرح می‌کنند مثلا یک وسیله‌ای لازم دارند، می‌توانید در عید فطر در صورت امکان به آن‌ها هدیه دهید تا احساس نزدیکی به خداوند داشته باشند.
شعر نیز یکی از بهترین راه‌ها برای آموزش مفاهیم به بچه‌ها است می‌توانید شعر‌های شب قدر را به آن‌ها بیاموزید و از آن‌ها بخواهید که برای بقیه بخوانند و تشویقشان کنید. همچنین می‌توانید از بچه‌ها بخواهید که درباره شب قدر هر چیزی که در ذهن دارند نقاشی بکشند و یک مسابقه نقاشی در منزل ترتیب دهید.
برای حفظ کردن سوره‌ها نیز در شب‌های قدر می‌توانید از سوره «قدر» شروع کنید تا آن را حفظ شوند و بعد توضیح و تفسیرش را نیز به حد فهم کودک به او یاد دهید.
اگر دوست دارند بچه‌ها با مفاهیم دینی و مذهبی در این شب‌ها آشنا شوند، خودتان بهترین الگوی آن‌ها هستید. پدر و مادری که خودشان در ایام خاص به مناسک و مراسم دینی اهمیتی نمی‌دهند، چطور می‌توانند انتظار داشته باشند بچه هایشان با این آداب آشنا شوند، بنابراین اول خودتان الگوی درست کودکان باشید.
آموزش صحیح دعا کردن به بچه‌ها
برای آموزش دعا کردن به بچه‌ها بهتر است از آن‌ها بخواهید که اگر خواسته‌ای از خداوند دارند، دست هایشان را به سمت آسمان بگیرند و خواسته شان را به زبان بیاورند و حتی برای سلامتی و خوشبختی و آرامش دیگر انسان‌ها و رفع بلا مثل از بین رفتن کرونا نیز دعا کنند.
در نهایت توقع نداشته باشید بچه‌ها همپای شما مشغول شب زنده داری تا سحر باشند، اگر فرزندتان خواب آلود شد او را سرزنش نکنید و اجازه دهید استراحت کند، اما اگر فرزندتان توانست در شب‌های قدر بیدار بماند او را حتما با یک هدیه تشویق کنید البته برای این کار هم نیاز به ولخرجی نیست.
حجت الاسلام حمید نیک زاد به مناسبت فرا رسیدن شب‌های قدر به منظور اهتمام به حضور کودکان و احیاء در این شب‌ها می‌نویسد: در روایات آمده است که پیامبر اکرم (ص) به صورت افراد خواب آلود آب می‌پاشیدند. حضرت فاطمه زهرا (س) نیز بیدار بوده و خانواده را هم ترغیب به بیدار بودن و عبادت می‌کردند و مشکل خواب آن‌ها را با کمتر غذا خوردن و خوابیدن در روز بر طرف می‌نمودند. بر اساس روایتی امام صادق (ع) یک سال در شب قدر بسیار مریض بودند با این حال با اطرافیان به مسجد رفته و مشغول عبادت شدند.
روایات در باب فضیلت این شب عزیز بسیار است و اهمیت این شب مبارک بر کسی پوشیده نیست. اما آنچه مورد بحث ماست غفلت از حضور کودکان در احیاء شب مبارک قدر است. این شب عزیز و مبارک که در آن مقدرات یک ساله انسان‌ها، ارزاق، سرآمدن عمر‌ها و امور دیگر تعیین می‌شود شامل حال همه انسان‌ها اعم از پیر و جوان، فقیر و غنی، بزرگ و کوچک می‌شود و شرط درک این فضیلت، مکلف بودن نیست.
بسیاری از ما از مساله بیدار ماندن کودکانمان در این شب غافلیم. به بهانه کوچک بودن آن‌ها یا اینکه فهم و درکی از شب قدر ندارند و یا آمادگی جسمانی برای احیاء در این شب را ندارند. اما حقیقت این است که تمام آثاری که برای این شب بر شمردیم شامل حال کودکان هم می‌شود و مقدرات آن‌ها نیز در شب قدر رقم می‌خورد. اما بسیاری از این حقیقت غافل‌اند. باید فضیلت این شب و اهتمام به احیا و دعا و طلب بهترین تقدیرات از درگاه خدا را از کودکی در ذهن کودکان جا انداخت.
در این شب مهم و سرنوشت‌ساز در آن هنگام نزول ملائک رحمت، حیف است که کودکان ما در خواب باشند و محروم از فیوضات این شب چه بسا با بیدار ماندن و درک این شب رزق معنوی و تربیتی ویژه‌ای به آن‌ها عنایت شود که مسیر زندگی و آینده و بینش و جهان‌بینی کودک را شکل دهد و عاقبت به خیری او را رقم بزند که این‌ها در اثر دعا و توجه به اثر این شب پر فضیلت به دست می‌آید. این هدیه‌های خدا که در آغاز مسیر زندگی هستند شب قدر برایشان سرنوشت سازتر است و شالوده و اساس زندگی آن‌ها را تعیین می‌کند و چه بسا برای آن‌ها اهمیت بیشتری داشته باشد.
اولین گام برای آشنا کردن کودکان با شب قدر مثل هر قضیه دیگری گفتگو درباره آن است. در مورد شب قدر و اتفاقاتی که در این شب می‌افتد و اهمیت دعا و تأثیر آن در سرنوشت انسان‌ها با کودک صحبت کنید. البته به زبان ساده و کودکانه و با در نظر داشتن فهم کودک و میزان درک او از مسائل انتزاعی، بخش بزرگی از حقایق شب قدر مفاهیم انتزاعی هستند (مانند نزول فرشتگان و مقدرات و …).
قبل از یازده سال درک مفاهیم انتزاعی دینی برای کودک مشکل است و نیاز به استفاده از زبانی ساده و قابل فهم برای انتقال این مفاهیم هست و البته هنرمندی ما. برای سنین کوچکتر باید بیشتر به مفهوم دعا کردن و ارتباط و گفتگو با خداوند تأکید کرد. کودک را به دعا و درخواست و ارتباط کلامی داشتن با پروردگار عالم تشویق کرد و عادت داد.
اتصال به منبع لایزال قدرت و رحمت الهی آثار بی‌شمار تربیتی و روانی دارد که کمترین آن‌ها دوری از استرس و سلامت روانی، اطمینان و آرامش در بزرگسالی است. با کودک صحبت کنید و به او بگویید که دعای او تأثیرگذار است مخصوصاً در شب‌های مبارک قدر این گفتگو بهتر است از چند روز قبل از آمدن شب‌های قدر در منزل شروع شود تا کودک در جو هیجان و شور شب قدر قرار بگیرد کم‌کم بر آگاهی و درک او از مفهوم شب قدر اضافه شود.
چه خوب است در ایام منتهی به شب قدر داستان‌های زیبا و کوتاه و ساده از سیره زندگی بانوی دو عالم فاطمه (س) برای کودکانمان تعریف کنیم که محبت و معرفت ایشان در قلب کودکان بیشتر شود و موجب استفاده معنوی بیشتر از فضایل شب قدر شود.
محبت و علاقه به مولای مظلوم آقا امیرالمؤمنین (ع) را به شب قدر پیوند داده و در قلب و جان کودک بنشانید.
چه خوب است اگر در آپارتمان زندگی می‌کنیم خودمان برگزار کننده مراسم احیا شویم، این حرکت بسیار برای بچه‌ها جذاب است و خاطره خوشی را برای آن‌ها رقم می‌زند. می‌توان اگر در محله و آپارتمان خودتان مراسم احیاء می‌گیرید قسمتی را برای بچه‌ها و سرگرم شدن آن‌ها و انتقال مفاهیم شب قدر به آن‌ها توسط فردی آگاه و مسلط و خوش ذوق تعبیه کنید.
انتهای پیام/*
