به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، شانلی اورفه (به ترکی :Şanlıurfa) ، (به ارمنی: Ուռհա) ، (به کردی: Riha) (به سریانی: ܐܘܪܗ Urhoy) (به عربی: الرُها)) که معمولاً اورفا یا الرُها نامیده می شود و همان رُها یا اِدِسای باستانی (به یونانی...
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، شانلی اورفه (به ترکی :Şanlıurfa) ، (به ارمنی: Ուռհա) ، (به کردی: Riha) (به سریانی: ܐܘܪܗ Urhoy) (به عربی: الرُها)) که معمولاً اورفا یا الرُها نامیده می شود و همان رُها یا اِدِسای باستانی (به یونانی: Έδεσσα) است، شهری است با ۵۶۱٫۴۶۵ نفر جمعیت (آمار سال ۲۰۱۴)که در جنوب شرقی ترکیه قرار دارد و مرکز استان شانلی اورفه است. اورفا در دشتی در هشتاد کیلومتری شرق رودخانهٔ فرات و شصت کیلومتری مرز سوریه واقع شده است و همراه با حران از شهرهای قدیمی سُریانی نشین (امروزه بیشتر عرب نشین) به حساب می آید. آب و هوای اورفا بسیار گرم، با تابستان های خشک و زمستان های سرد و مرطوب است.
جمعیت استان شانلی اورفه حدود دو میلیون نفر و مساحت آن، ۱۸٫۵ هزار کیلومتر مربع است. بیشتر ساکنان این استان را مسلمانان تشکیل می دهند که خود به دو فرقه اهل تسنن و شیعیان تقسیم می شود. نزدیک به ۴۷٪ جمعیت شانلی اورفه کرد هستند و بقیه مردم استان شامل اعراب، ارمنی ها و ترک ها می شود.استان شانلی اورفه مانند دیگر استان های کشور ترکیه زیر نظر حکومت مرکزی است. حکومت مرکزی از نوع پارلمانی دموکراتیک محسوب می شود و از سه قوه جداگانه تشکیل شده است. قوه مقننه توسط مجلس ملی کبیر اداره می شود، قوه مجریه در دست هیئت وزرا است و قوه فضاییه سازمانی مستقل از دولت و مجلس به شمار می رود. رئیس جمهوری ترکیه در راس کشور قرار دارد و نخست وزیر بالاترین مقام در حکومت است.
جغرافی نویسان مسلمان اهمیت زیادی به آن نداده اند زیرا اکثریت اهالی آنجا به دین نصرانیت باقی بودند و کلیساهای بسیار، که ابن حوقل شمارهٔ آن ها را سیصد کلیسا نوشته است، در آن شهر وجود داشت. مندیل عیسی نیز در آن شهر بود و مسلمانان در سال ۳۳۲ هجری برای اینکه شهر را (که در آن موقع اکثراً مسیحی نشین بود) از حمله و غارت رومیان در امان نگهدارند آن را به رومیان دادند.
مقدسی در نیمهٔ دوم قرن چهارم به شرح کلیسای ادسا که گنبدی موزاییک داشته است پرداخته و آن را یکی از عجایب چهارگانهٔ دنیا به شمار آورده است و گویند مسجدالاقصی را در بیت المقدس به سبک این کلیسا ساخته اند و اضافه می کند که شهریست مستحکم، ولی با وجود این استحکام در سال ۴۹۲ زمان هجوم اول صلیبیون ساخلو این شهر پایداری نشان نداد و بالدوین آن را تسخیر کرد و مدت نیم قرن ولایتی صلیبی به شمار می آمد تا آنکه در سال ۵۴۰ هجری عمادالدین زنگی آن شهر را از تصرف جوسلین دوم بیرون آورد، از آن پس رُها یا اِدِسا، در دست مسلمانان باقی ماند.
این نام تا قرن نهم هجری قمری (حدود ۸۵۰ هجری قمری برابر ۱۴۵۰ میلادی) روی این شهر باقی بود و از آن پس ترکان عثمانی آنجا را متصرف گردیدند و آن را ارفا نامیدند که تحریف نام عربی رها است و بالأخره پس از ۵۰۰ سال و در دوران جمهوریت ترکیه، لقب شانلی به آن افزوده شد که تاکنون همچنان به نام شانلی اورفه مشهور است.
این استان به دلیل موقعیت خود دارای تابستان هایی گرم است و گشت و گذار در آن ممکن است به دلیل گرمای هوا به مشکل بخورد. اما بهترین زمان برای بازدید از جاهای دیدنی شانلی اورفا فصل پاییز و بهار است. در این فصول شانلی اورفا یا همان اورفا دارای آب و هوایی متعادل است و به راحتی می توان به بازدید از مکان های مختلف این استان پرداخت. البته باید به این نکته نیز دقت کرد که در ماه رمضان و روزهای عید، بیشتر رستوران ها و کافه ها در شانلی اورفا بسته است و بهتر است برنامه تفریح در این منطقه را در خارج از این روزها برنامه ریزی کرد.
این دریاچه که جزو بهترین جاهای دیدنی شانلی اورفا به حساب می رود، به عنوان نماد شانلی اورفا نیز شناخته می شود. این دریاچه زیبا دارای داستانی بسیار جالب است. طبق گفته اهالی و حتی دلایل کشف شده توسط باستان شناسان، این مکان همان جایی است که نمرود، پادشاه وقت منطقه حضت ابراهیم را به داخل آتش می اندازد. برای همین این دریاچه در بین مردم شانلی اورفا دارای اهمیت خاصی است و به آن احترام خاصی نیز قائل هستند.
دریاچه آین زلیخا نیز بسیار شبیه به دریاچه بالیکلی گول است. زلیخا نام دختر نمرود بود که به حرف های حضرت ابراهیم ایمان داشت و این دریاچه نیز به نام او نامگذاری شده است. این مکان نیز جزو یکی از بهترین جاهای دیدنی در شانلی اورفا است که مورد توجه گردشگران قرار می گیرد. همچنین جاذبه دیدنی کوه نمرود نیز داستانی شبیه به این دو دریاچه دارد و در نزدیکی شهر آدی یامان ترکیه قرار گرفته است که بازدید از آن نیز توصیه می شود.
شانلی اورفا در کتاب ها و باورها، به شهر پیامبرها معروف است. یکی از جاهای دیدنی شانلی اورفا نیز مسجد ایوب پیغمبر است. طبق گفته روایات، حضرت ایوب پس از ابتلا به بیماری به یک غار در کنار شهر می رود و در آنجا در کنار سنگی که به سنگ صبر ایوب نیز شهرت دارد برای سالها منتظر می ماند تا بیماری او درمان شود. این مسجد نیز در مکان همان سنگ و به یادبود حضرت ایوب ساخته شده است و بین مردم شانلی اورفا یک مکان مهم به شمار می رود.
این مسجد که جزو یکی از زیباترین جاهای دیدنی شانلی اورفا به شمار می رود دقیقا در کنار بالیکلی گول قرار گرفته است. این مسجد که در زمان امپراطوری روم از آن به عنوان کلیسا استفاده می شده است، در تاریخ ۱۷۱۶ میلادی و در زمان امپراطوری عثمانی به مسجد تبدیل شد. این مسجد تک مناره ای، زیبایی خاصی را به دریاچه کنار خود بخشیده است و گردشگران بسیاری را به خود جذب می کند.
این مسجد که در نزدیکی بالیکلی گول قرار دارد، در واقع در داخل خود یک مدرسه، قبرسان و مسجد را دارد. این بنا نیز در زمان های قبل از اسلام به عنوان کلیسای مادر مریم مورد استفاده قرار می گرفت اما در سال ۱۲۱۱ میلادی به یک مسجد تبدیل شد و اکنون به عنوان یکی از مهمترین جاهای دیدنی شانلی اورفا شناخته می شود.
این قلعه در بالای تپه ای به اسم دامباک (Dambak) قرار گرفته است. طبق گفته تاریخ نگاران این تپه همان تپه ای است که حضرت ابراهیم از روی آن به داخل آتش انداخته شد. این قلعه نیز در حدود سال ۲۰۰۰ قبل از میلاد در این مکان ساخته شده است. در داخل این قلعه دو ستون بسیار بلند وجود دارد که زیبایی خاصی را به این قلعه بخشیده و از بیشتر نقاط شهر قابل مشاهده است. این قلعه نیز جزو یکی مهمترین جاهای دیدنی شانلی اورفا به شمار می رود که برای بازدید گردشگران در دسترس است.
بازارهای تاریخی شانلی اورفا که شباهت بسیار زیادی به بازار بزرگ استانبول دارد، جزو یکی از قدیمی ترین بازارها بخصوص در منطقه آناتولی به شمار می رود. این بازارها که دارای سبکی سنتی هستند امروزه بسیار مورد توجه گردشگران قرار می گیرند. در داخل این بازار گردشگران می توانند از کافه و رستوران های سنتی نیز لذت ببرند و از گردش در این مکان که یکی از جاهای گردشگری شانلی اورفا خاطرات خوبی را ایجاد کنند.
سایت تاریخی گوبکلی تپه که در دهه اخیر نیز کشف شده است، اکنون یکی از مهمترین جاهای دیدنی شانلی اورفا به شمار می رود و حتی علاوه بر آن توجه بسیاری از تاریخ شناسان جهان را به خود جلب کرده است. این سایت تاریخی که قدمت آن در حدود ۱۱۵۰۰ سال تخمین زده شده است، در واقع قدیمی ترین عبادتگاه کشف شده بشر تا کنون است. طبق گفته تاریخ شناسان انسان پس از روی آوردن به تمدن و یک جا نشینی شروع به عبادت کرده است اما این سایت تاریخی این ادعا را رد می کند و ثابت می کند که بشر در زمان کوچ نیز در حال عبادت بوده است.
قبل از معرفی جاهای دیدنی شانلی اورفا، موقیعت این استان را باید شرح داد. استان شانلی اورفا با مرکزیت شهر شانلی اورفا دارای ۲ میلیون نفر جمعیت است و از این نظر در رده نهم بین شهرهای ترکیه قرار دارد. این استان در جنوب شرقی ترکیه و همچنین در منطقه آناتولی جنوب شرقی قرار گرفته است
