به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر،چند روز پیش محمدرضا میرتاج الدینی عضو کمیسیون تلفیق از افزایش وام فرزندذآوری خبر داد و عنوان کرد که تسهیلات قرض الحسنه فرزندآوری، به ازای فرزند اول ۲۰۰ میلیون ریال، به ازای فرزند دوم ۴۰۰ میلیون ریال، به ازای فرزند سوم ۶۰۰ میلیون ریال و به ازای فرزند چهارم ۸۰۰ میلیون  ریال و به ازای فرزند پنج و به بعد یک میلیارد ریال در نظر گرفت شده است.

گرچه مبالغ مرتبط با وام فرزندآوری نسبت به گذشته افزایشی چشمگیر داشته است اما مشخص نیست که با توجه به شرایط اقتصادی کشور و دولت، بانک‌ها توان پرداخت این وام‌ها را به افراد خواهند داشت یا این حرف‌ها در حد قول باقی می‌مانند. از دیگر سو با وجود مخارج بالای زندگی و تامین مسکن درکنار مخارج مرتبط با هزینه‌های مختلف فرزندان این موضوع نیز مهم است که این مبالغ به هر صورت باید بازپرداخت شوند و در نهایت تنها بار اضافی بر دوش خانواده‌هایی خواهند بود که در بسیاری موارد از اشتغال یا اشتغال پایدار برخوردار نیستند.

به گزارش سلامت نیوز علاوه بر تنگناهای معیشتی و اقتصادی حاکم بر کشور باید این نکته را نیز در نظر داشت که مردم اعتمادی به آینده خود و فرزندانشان ندارند. جامعه‌ای محروم از نشاط اجتماعی و سرشار از افسردگی، نبود امکانات لازم و ارزان قیمت برای تفریح خانواده‌ها و فرزندان به‌ویژه در مناطق محروم، سرریز شدن شهروندان به چند کلان‌شهر کشور و در نتیجه از بین رفتن و کاهش روزافزون منابع این مناطق در کنار از بین رفتن محیط زیست و بحران آب و آلودگی هوای کشور و… همگی مواردی هستند که خانواده‌ها و به‌ویژه خانواده‌های دارای تحصیلات بالا را به تامل بیشتر درباره فرزندآوری وامی‌دارد. از آنجاییکه بسیاری از زوجین نمی‌خواهند فرزندانشان زندگی و مشکلات امروز آنان را تکرار وتجربه کنند بعید به نظر می‌رسد وعده ارائه چنین تسهیلاتی به آنها نیز بتواند این خانواده‌ها را نسبت به فرزندآوری بیشتر اقناع کند.

توصیه می‌شود مدیران کشور به جای تشویق و تسهیل فرزندآوری با وام‌های نسبتا گران قیمت به دنبال بهبود اوضاع جامعه و شرایط معیشتی و رفاه مردم بوده و به آزادی‌های اساسی بیش از هر زمان دیگری احترام بگذارند چرا که تنها در این شرایط است که افراد حتی بدون تسهیلات بانکی نیز اقدام به فرزندآوری خواهند کرد.

دولت به جای وام فرزندآوری، اشتغال پایدار ایجاد کند

دکتر علی پژوهان جمعیت‌شناس واستاد دانشگاه درباره تاثیر افزایش وام‌های فرزندآوری بر ترغیب زوجین به داشتن فرزندان بیشتر به سلامت‌نیوز می‌گوید: اگر ۱۵سال پیش این سیاست‌ها ابلاغ واجرا می‌شدند بیش از ۴۰ درصد جواب می‌داد اما امروز گمانه‌زنی‌ها و نظرسنجی‌ها حاکی از این است که چون این طرح در مرحله اجرا با مشکلاتی مواجه است نهایتا ۱۵ درصد موفق می‌شود.

وی ادمه می‌دهد: این‌که ما جوان‌ها را با وعده تشویق به فرزندآوری کنیم و بگوییم اگر بچه اول به دنیا بیاید ۲۰ میلیون تومان و با بچه دوم ۴۰ میلیون تومان و …. وام پرداخت می‌کنیم نمی‌تواند چندان موفق باشد و مردم با این سیاست‌ها تن به بچه‌دار شدن نمی‌دهند زیرا دولت پیش از این دولت بدعهدی و بد قولی کرده است . دولت در نگاه مردم  اعتماد اجتماعی لازم را کسب نکرده است و مردم به دولت بدبین هستند.

این جمعیت‌شناس با بیان اینکه چنین سیاست‌هایی،سیاست‌های غیرمستقیم هستند، اظهار می‌کند: اگر دولت می‌توانست سیاست‌های مستقیم به کار می‌گرفت تا جوان‌ها اشتغال بیشتر و پایدار داشته باشند قطعا همه انسان‌ها دوست داشتند تولید نسل صورت بگیرد و ژن‌های‌شان را تکثیر کنند و یک نوع نگاه خوشبینانه نسبت به این مسئله داشتند. اما به نظر من امروز سیاست‌های تشویقی دولت کارساز نخواهد بود و در بهترین حالت همان ۱۵تا نهایتا تا ۲۰درصد جواب می‌دهد.

وی با تاکید بر مهیا نبودن ملزومات لازم برای ارائه وام‌هایی از این دست به خانواده‌ها عنوان می‌کند:  در حال حاضر بسیاری از بانک‌ها گفتند که ذخیره پولی ندارند که به بدنه تزریق کنند. وقتیکه اهداف دولت کلان باشد اما ابزارش مهیا نباشد حالت شعارگونه به خود می‌گیرد. بنابراین تلقی ما از این طرح بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد واگر جنبه اجرایی داشته باشد بسیار کم است.  تحت این عنوان کم دارد و امروزه باتوجه به این تحریم‌ها وشرایط اقتصادی مردم این ‌کار را نمی‌کنند.

دولت درگذشته بدعهدی کرده و نمی‌تواند مردم را به فرزندآوری تشویق کند

این استاد دانشگاه اضافه می‌کند: وقتی به عنوان یک جمعیت شناس با جوانان حرف می‌زنم آنها می‌گویند ما خودمان بدبخت شده‌ایم حالا برای ۲۰میلیون تومان بچه‌دارشویم وخودمان را بدبخت کنیم یعنی امیدی به آینده وجود ندارد ،وقتی امید و امنیت نباشد قطعا مردم در این عرصه سرمایه‌گذاری نمی‌کنند وقتی به آینده کشور نگاه بد بینانه‌ای وجود داشته باشد نگاه‌شان به فرزندآوری بد می‌شود.  مردم ما از دولت‌ ما همیشه زرنگ‌تر و چند گام از دولت جلوتر بوده‌اند، در چنین شرایطی هر برنامه‌ای دولت بچیند این دولت است که زمین‌گیر می‌شود زیرا مردم زیر برنامه‌های دولت نمی‌روند زیرا هم دولت همیشه بدعهدی کرده است و هم اینکه برنامه‌های دولت کهنه است. اینکه در زندگی خصوصی مردم دخالت کرده و بگویند بچه‌دار شوید توهین به شعور مردم است.

وی عنوان می‌کند: اگر سیاست‌های  تشویقی جمعیت در کشورهایی مانند روسیه، سنگاپور و کره جنوبی تا حدودی جواب داده است به این دلیل است که این کشورها امکانات و زمینه اولیه را دارند. من طرفدار سرسخت افزایش جمعیت هستم  زیرا آینده جمعیت ایران تماشایی نخواهد بود و یک جمعیت پوسیده خواهیم داشت زیرا بسیاری از جوانان ما یا بچه‌دار نمی‌شوند یا تک فرزند هستند. بسیاری از جوانان تمایلی به ازدواج ندارند ۳۵ درصد مردم تمایلی به ازدواج ندارند.

این جمعیت‌شناس با تاکید بر ضرورت توجه مردم بر کارکردهای داشتن فرزند، توضیح می‌دهد:  ترسی که در آینده وجود دارد ترس از تنهایی است در ذهن خیلی از زنان و مردان این ترس درحال شکل گرفتن است که بچه ندارد یا یک بچه دارد، ترس از تنهایی یک مرگ تدریجی است. طرف می‌گوید من از سرطان نمی‌ترسم من از اینکه خواهر و برادری ندارم که سراغم را بگیرند می‌ترسم.  خانواده‌ها ما در آینده به سمت این ترس می‌روند. با ادامه این فرایند خانواده‌های اجاره‌ای باید  در دستور کار دولت در آینده  قرار بگیر.یعنی مانند ژاپن باید ۴ نفر را دعوت کنیم که مدتی با ما زندگی کنند تا احساس زنده بودن کنیم.

سیاست‌های جمعیتی آمرانه نیست

وی با بیان اینکه گاهی برخی از سیاست‌های جمعیتی به سیاست‌های ضد جمعیتی تبدیل می‌شود، عنوان کرد: گفتمان جمعیت آمرانه نیست،بلکه اقناعی و استدلالی است یعنی اینکه باید با مردم صحبت کنیم و درباره مخاطرات تنهایی در روزهای سالمندی به آنها بگوییم، توضیح بدهیم که جامعه به سمت پیری و محافظه کاری می‌رود، جامعه خسته می‌شود  زیرا  جوانی و انرژی دیگر در جامعه وقتی که تغییر و تحولی را در اطرافتان نبینید قطعا به روزمرگی دچار می‌شوید و به انواع بیماری‌های جسمی و روحی مبتلا می‌شوید.

به باور پژهان برای تشویق مردم به فرزندآوری باید به جای استفاده از زبان دستور با زبان استدلالی سخن گفت که جمعیت همواره منبع قدرت بوده است، امروزهم منبع قدرت است. جمعیت در ذات خودش آبرو، مولد اقتصادی و کانون ارتباطات اجتماعی است و باعث می‌شود ارتباطات بیشتر شود. اما اینکه دولت بیاید و آمرانه حرکت کند و دستور بدهد قطعا ما نسبت به آن گارد می‎گیریم.

وی با بیان اینکه جمعیت باید با کیفیت باشد نه رها شده ، اظهار می‌کند: برخی از سیاست‌های دولت در این خصوص ناپخته است مثلا  سیاست نباید به افزایش معلولیت‌ منجر شود یا اینکه باعث افزایش بیماری‌های مقاربتی شود. گاهی افراد نمی‌خواهند بیش از تعداد مشخصی فرزند داشته باشند و می‌خواند از روش‌های جلوگیری استفاده کنند دولت نمی‌تواند بگوید عقیم کردن جرم است.

شاید کسی بیماری ایدز دارد و می‌خواهد از کاندوم استفاده کند، اگر هزینه استفاده از این لوازم افزایش یابد بیماری ایدز ٢ تا ٣ برابر می‌شود. دولت و نهادهای مربوطه  کاری نکنند که مشکلات در آینده بیشتر شود و نتوانند پاسخ مردم را بدهند. ۱۰ سال دیگر چه کسی باید تاوان این جمعیت زخمی را بدهد. بنابراین ما با افزایش جمعیت کیفی موافق هستیم.

دولت حواسش به مهاجرت باشد

این جمعیت‌شناس خاطرنشان می‌کند: دولت باید کج‌رفتاری‌ها و کج‌فهمی‌هایش را کنار بگذارد و از پدیده‌های ساده‌انگارانه و مخرب در مورد جمعیت خودداری کند. باید با مردم درباره کارکردهای جمعیت صحبت کنند دارد تا مردم راغب شوند باید به مردم گفت که در سال‌های آینده فروشگاه‌ها تعطیل می‌شوند، در مدارس و دانشگاه‌ها بچه و جوانی نخواهد بود و مانند کشورهای دیگر مهاجرپذیر خواهیم شد که این مساله نیز منجر به بی‌هویتی و ایجاد چالش‌های مهاجرتی می‌شود.

وی درباره تاثیر مهاجرت بر کاهش جمعیت می‌گوید: ناامیدی علت مهاجرت مردم  است ما با مهاجرت‌های زیست محیطی، سیاسی و اقتصادی مواجهیم،  با ادامه این فرایند کشورعملا خالی می‌شود. سالانه ۱۶۰ هزار نفر از کشور خارج می‌شود چرا حواس‌شان به مهاجرت نیست چرا فقط می‌گویند بچه‌دار شوید ما بچه را بزرگ کرده‌ایم چرا باید شرایطی ایجاد شود که دو دستی تقدیم کشورهای دیگر کنیم.

تعادل باید حفظ شود تا جمعیت شناور شود به جای اینکه به مردم ماهی دهیم ماهیگیری را به آن‌ها یاد بدهیم واشتغال پایدار ایجاد کنیم تا جوانان راغب به فرزندآوری شوند. اگر تمام پول‌های ایران  و بودجه سالانه را هم صرف این طرح کنند.  به نظر من پول کم می‌آید، لذا باید به هر طریق ممکن امید را به جوانان برگردانند.

انتهای پیام/*