مسئله دیگری که باید به آن اشاره کنیم این است که افرادی که قصد بازدید از یک جاذبه گردشگری و توریستی را دارند لازم است تا به دو پارامتر بسیار مهم توجه داشته باشند. یکی موقعیت جغرافیایی مجموعه و دیگری زمانی که بهتر است تا برای بازدید از آن اختصاص دهید.اگر بخواهیم به این دو عامل بسیار مهم پرداخته و در مورد آن صحبت کنیم باید گفت که در وهله اول انگورستان ملک در خیابان شریف واقفی، خیابان ملک، محله شیخ یوسف در شهر زیبای اصفهان واقع شده است.پیشنهاد ما این است که در هنگام سفر به اصفهان حتماً به این منطقه رفته و از این مجموعه دیدن کنید. همچنین اگر قصد دارید تا به صورت کامل از این انگورستان زیبا و خاص بازدید کرده و از بخش های مختلف آن دیدن کنید، بهتر است تا بین نیم ساعت تا یک ساعت از وقت خود را برای بازدید از این مجموعه اختصاص دهید.توجه به این نکات بسیار مهم به شما کمک می کند تا بتوانید در نهایت به بهترین شکل ممکن از انگورستان ملک که یکی از زیباترین انگورستان ها و عمارت های اصفهان است دیدن کرده و لحظات شگفت انگیزی را در این مجموعه سپری کنید.

معماری خانه ملک التجار

به هنگام ورود به انگورستان ملک شاهد اتاق آرامگاه، سفره خانه، حیاط وسیع و مجموعه فضاهای سرپوشیده دور تا دور آن می شوید.

شاه نشین ها

در ضلع شمالی بنا، شاه نشینی با شکل اتاقی پنج دری قرار گرفته است تا در زمستان مکانی دنج برای زندگی و برگزاری مهمانی ها باشد. این بخش از خانه های تاریخی در اکثر مواقع از تزئینات فاخری بهره برده و به نوعی زیباترین بخش آن خانه های می باشد. اما در ضلع دیگری نیز شاهد بنایی با اُرُسی های فاخر خواهید بود که به عنوان شاه نشینی دیگر اما در فصل تابستان، کاربرد داشته است. این قسمت از انگورستان ملک شامل اتاق های گوشواره در طرفین و اتاق عروس و داماد می باشد. جالب است بدانید ملک التجار خانه خود را به جز مراسم های مذهبی وقف بر پایی مراسم ازدواج نیز کرده بود و به همین دلیل این اتاق را مخصوص آرایش عروس داماد در نظر گرفته بود.ظرافت و توجه به این خانه تنها در فرم خانه و تزئینات به کار رفته در آن خلاصه نمی شود و این را می توان از توجه به نوع مبلمان ها و چینش آن ها نیز دریافت. میز و صندلی های قسمت شاه نشین تابستانه به ۲ دسته برای مهمانان بالا رتبه و مهمان پایین رتبه تقسیم می شوند و به سفارش حاج محمود از فرانسه و ایتالیا، خریداری شده بودند.

اتاق زهرا خانم

اتاق فرزند ملک التجار، نیز از دیگر بخش های اختصاصی عمارت ملک می باشد. این اتاق پس از آنکه زهرا خانم به خدمت حرم حضرت معصومه در قم در آمد، مورد استفاده قرار نگرفت.

حیاط ها

این بنا نظیر سایر خانه های مناطق مرکزی ایران از ۲ نوع حیاط اندرونی و حیاط بیرونی تشکیل شده است. بخش بیرونی مخصوص نشستن آقایان به هنگام مراسم ها بود، اما حیاط اندرونی حال و هوای دیگری دارد. در این بخش از خانه به وسیله گردهمایی حوض و باغچه ها، شاهد ترکیبی از آب و طبیعت خواهید بود. جالب است بدانید درختان این حیاط از نوع برگ ریز بوده تا در تابستان برگ ها از ورود بسیار زیاد پرتوهای خورشید به داخل خانه جلوگیری کنند و در زمستان این درختان مانع ورود نور خورشید نشوند تا فضایی مطلوب در سر تا سر سال بر خانه حاکم شود. شاید مسقف بودن حیاط اندرونی کمی برایتان تعجب برانگیز باشد اما به این دلیل این حیاط متفاوت است تا خانم ها در زمان برگزاری مراسم ها راحت باشند. اتاق های سه دری در ضلع های شرقی و غربی این حیاط، قرینگی خاصی به آن بخشیده اند و سرستون هایش دیگر شاخصه اصلی حیاط اندرونی می باشند. از پشت بام نیز برای برگزاری مراسم تعزیه استفاده می شد.

اتاق مقبره

در زمان زندگی ملک التجار بیشتر افراد ثروتمند و مذهبی وصیت می کردند تا پس از فوتشان آن ها را در کربلا به خاک بسپارند اما از آنجایی که ملک التجار عمارت خود را خانه امام حسین (ع) می دانست، در وصیت نامه خود ذکر کرده بود تا پس از فوتش او را در خانه خود دفن کنند. از همین رو در ضلع شمالی بنا و در میان اتاق پنج دری با تزئینات و نقاشی هایی فاخر، می توانید شاهد قبر مرمرین او باشید. پس از فوت ایشان نیز همسر او نیز در همین بخش دفن شد اما نشانی از سنگ قبر ایشان قابل رویت نمی باشد.

حوضخانه

از دیگر بخش این عمارت حوضخانه است و به آن اتاق پس اندرونی نیز گفته می شود. این فضا با اختلافی به ارتفاع ۳ پله از همکف به دل زمین رفته تا در طول سال دمای متعادل تری داشته باشد. به علاوه این بخش به علت قرارگیری در میان فضای اندرونی و بیرونی به نوعی فیلتری برای حفظ محرمیت بوده تا اگر زمانی مهمان غریبه به خانه می آمد، در همین مکان از او پذیرایی شود و به فضای اندرونی راه نیابد.

زیرزمین

اما زیرزمین خانه های این منطقه به دلیل پایین بودن دما و خنک بودنشان، مکانی بسیار مناسب برای ذخیره آذوقه و خوراکی هایی بود که امکان فاسد شدن داشتند و خانه ملک التجار نیز این بخش را در خود جای داده است.

اتاق نظارت

از بخش های متفاوت انگورستان ملک، اتاقی با ۴ در برای نظارت بود. این اتاق تنها بخشی از خانه بود که به شاه نشین، حوضخانه، محل زندگی خدمتکاران و اتاقی دیگر راه داشت. استاد حسین چی با هنر و ذوقی بی مانند، عمارت با شکوه ملک را بنا نهاد. اسناد به جا مانده از این بنا نیز شامل وقف نامه ای است مربوط به سال ۱۳۴۱ قمری یا همان ۱۳۰۲ خورشیدی.

تزئینات

آینه کاری، کاشیکاری و گچبری ها، تزئینات چشم نواز این مجموعه هستند که از اتاق ها تا ستون های عمارت به وضوح قابل مشاهده می باشند. مقرنس کاری های موجود بر روی ستون های حیاط اندرونی با رنگی سبز آبی، به گونه ای الهام گرفته از سی و سه پل و زاینده رود می باشد.دیگر تزئینات بنا لمبه کوبی است که لقب سقف های چوبی طرح دار بوده و اکثر ثروتمندان به جای سقفی ساده و گچی از این نوع سقف های کاذب در خانه هایشان استفاده می کردند.اشعار نوشته شده در دور تا دور حیاط مسقف اندرونی نیز جزو تزئینات منحصر به فرد بنا بوده و هدف از طراحیشان، ایجاد فضایی حسینیه مانند می باشد. نقاشی های موجود در عمارت تابستان نشین این مجموعه نیز، باز طراحی هایی است از تصاویر و نقاشی هایی که ملک التجار ار سفرهای خارجی خود به ایران می آورد.

دیدنی های اطراف انگورستان ملک

اگر به دیدن انگورستان ملک آمدید، پیشنهاد می کنیم تنها با پیاده روی نیم ساعته به میدان نقش جهان بروید تا علاوه بر خریدی لذت بخش در بازار مسگرها، از مسجد امام، مسجد شیخ لطف الله و عمارت عالی قاپو نیز بازدید کنید.

کاربری در حال حاضر

انگورستان ملک در حال حاضر در خدمت سازمان اوقاف بوده و مراسم هایی نظیر تعزیه، سوگواری و مسابقات قرائت قرآن در آن برگزار می شود.