به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، دکتر پریسا کربلایی حسنی درباره افسردگی در نوجوانان از چالشهای عصر دیجیتال تا راهکار آن به خبرنگار اندیشه معاصر گفت: افسردگی در نوجوانان، یک مشکل رو به رشد در جامعهی امروز است که میتواند عواقب جدی برای سلامت روانی و اجتماعی آنها داشته باشد. عوامل مختلفی از جمله تغییرات هورمونی، فشارهای تحصیلی، مشکلات خانوادگی و استفاده بیش از حد از شبکههای اجتماعی میتوانند در بروز این اختلال نقش داشته باشند.
علائم افسردگی در نوجوانان:
* تغییرات خلقی: احساس غمگینی، بیحوصلگی، تحریکپذیری، عصبانیت و ناامیدی
* تغییرات در رفتار: کاهش علاقه به فعالیتهای لذتبخش، انزواطلبی، مشکلات خواب، تغییر در اشتها، کاهش انرژی و خستگی مفرط
* تغییرات در عملکرد: افت تحصیلی، مشکلات تمرکز، دشواری در تصمیمگیری و احساس بیارزشی
* افکار خودکشی: در برخی موارد، نوجوانان افسرده ممکن است افکار خودکشی داشته باشند.
دلایل افسردگی در نوجوانان:
* تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی در دوران نوجوانی میتواند بر خلق و خو تأثیر بگذارد.
* فشارهای تحصیلی: رقابتهای تحصیلی، انتظارات والدین و معلمان و ترس از شکست میتوانند به افسردگی منجر شوند.
* مشکلات خانوادگی: مشکلات خانوادگی مانند طلاق، مرگ یکی از عزیزان یا مشکلات مالی میتوانند بر سلامت روان نوجوان تأثیر بگذارند.
* استفاده بیش از حد از شبکههای اجتماعی: مقایسهی خود با دیگران در شبکههای اجتماعی و احساس عدم کفایت میتواند به افسردگی منجر شود.
* عوامل بیولوژیکی: برخی عوامل بیولوژیکی مانند اختلالات در عملکرد مغز نیز میتوانند نقش داشته باشند.
از بین عوامل مذکور، در این نوشتار به نقش شبکههای اجتماعی در افسردگی نوجوانان میپردازیم:
شبکههای اجتماعی به بخشی جداییناپذیر از زندگی نوجوانان تبدیل شدهاند. اگرچه این پلتفرمها فرصتهای بینظیری برای ارتباط و تعامل فراهم میکنند، اما استفاده بیش از حد و نادرست از آنها میتواند عواقب جدی برای سلامت روان، به ویژه افسردگی در نوجوانان داشته باشد.

پریسا کربلایی حسنی؛ افسردگی در نوجوانان: چالش های عصر دیجیتال/ راهکار چیست؟!
چگونه شبکههای اجتماعی میتوانند به افسردگی منجر شوند؟
* مقایسهی اجتماعی: نوجوانان اغلب خود را با تصاویر ایدهآل و دستاوردهای دیگران در شبکههای اجتماعی مقایسه میکنند و این مقایسه میتواند باعث احساس کمارزشی، ناامیدی و کاهش اعتماد به نفس شود.
* فیلترهای واقعیت: تصاویر منتشرشده در شبکههای اجتماعی اغلب ویرایش شده و فیلتر شدهاند و تصویری نادرست از زندگی دیگران ارائه میدهند. این امر میتواند باعث ایجاد حسادت و رقابت ناسالم در نوجوانان شود.
* تنهایی در میان جمعیت: با وجود داشتن تعداد زیادی دنبالکننده و دوست در شبکههای اجتماعی، نوجوانان ممکن است احساس تنهایی و انزوا کنند. این امر به ویژه زمانی اتفاق میافتد که تعاملات آنلاین جایگزین روابط واقعی شود.
* آسیبهای سایبری: قلدری اینترنتی، شایعهپراکنی و ترول کردن میتواند تأثیر مخربی بر سلامت روان نوجوانان داشته باشد و به افسردگی منجر شود.
* اختلال در خواب: استفاده از شبکههای اجتماعی قبل از خواب میتواند باعث اختلال در الگوی خواب شده و در نتیجه به مشکلات روحی و روانی از جمله افسردگی منجر شود.
عواقب افسردگی در نوجوانان:
* مشکلات تحصیلی: افت تحصیلی، ترک تحصیل
* مشکلات اجتماعی: انزوا، مشکلات در روابط با دوستان و خانواده
* مشکلات رفتاری: پرخاشگری، مصرف مواد مخدر و الکل
* خطر خودکشی: در موارد شدید، افسردگی میتواند به خودکشی منجر شود.
راهکارهای مقابله با این مشکل:
* محدودیت زمانی: تعیین زمان مشخصی برای استفاده از شبکههای اجتماعی و رعایت آن.
* آگاهیبخشی: آموزش به نوجوانان در مورد خطرات استفاده بیش از حد از شبکههای اجتماعی و اهمیت داشتن تعاملات واقعی.
* تقویت مهارتهای مقابله: آموزش مهارتهایی مانند مدیریت احساسات، حل مسئله و تفکر مثبت.
* تشویق به فعالیتهای دیگر: تشویق نوجوانان به شرکت در فعالیتهای ورزشی، هنری و اجتماعی.
* حمایت خانواده: ایجاد فضایی امن در خانواده برای گفتگو و بیان احساسات.
* کمک حرفهای: در صورت نیاز، مراجعه به روانشناس یا مشاور میتواند بسیار مفید باشد.
نقش والدین و مربیان
* الگوبرداری: والدین باید خودشان نیز از شبکههای اجتماعی به صورت متعادل استفاده کنند و به فرزندان خود نشان دهند که زندگی واقعی مهمتر از زندگی مجازی است.
* گفتگو: با فرزندان خود در مورد استفاده از شبکههای اجتماعی گفتگو کنید و به سوالات آنها پاسخ دهید.
* نظارت: از فعالیتهای فرزندان خود در شبکههای اجتماعی آگاه باشید و در صورت نیاز محدودیتهایی اعمال کنید.
* همکاری با مدرسه: با مدرسه همکاری کنید تا برنامههای آموزشی در مورد استفاده سالم از شبکههای اجتماعی برای دانشآموزان برگزار شود.

پریسا کربلایی حسنی: چگونه شبکههای اجتماعی میتوانند به افسردگی منجر شوند؟
درمان افسردگی در نوجوانان:
درمان افسردگی در نوجوانان شامل ترکیبی از روشهای درمانی است که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
* رواندرمانی: رواندرمانی شناختی-رفتاری یکی از موثرترین روشهای درمان افسردگی است.
* دارودرمانی: در برخی موارد، ممکن است به تجویز داروهای ضدافسردگی نیاز باشد.
* درمانهای مکمل: روشهایی مانند مدیتیشن، یوگا و ورزش نیز میتوانند به بهبود علائم افسردگی کمک کنند.
به یاد داشته باشید که شبکههای اجتماعی به خودی خود بد نیستند. مسئله اصلی، نحوه استفاده از آنها است. با ایجاد عادات سالم و آموزش مناسب، میتوان از تأثیرات منفی شبکههای اجتماعی بر سلامت روان نوجوانان جلوگیری کرد.
علاوه بر آن تقویت مهارتهای مقابله شامل آموزش مهارتهایی مانند حل مسئله، مدیریت خشم و ارتباط مؤثر میتواند به نوجوانان کمک کند تا با مشکلات بهتر کنار بیایند. و ترویج سبک زندگی سالم، تشویق به فعالیت بدنی، تغذیه سالم و خواب کافی میتواند به بهبود سلامت روان کمک کند. تا از افسردگی نوجوانان پیشگیری شود.
مهم ترین نکته مراجعه به روانشناس برای درمان افسردگی، یک سرمایهگذاری ارزشمند برای سلامت روان و بهبود کیفیت زندگی است. اگر نوجوان شما علائم افسردگی را تجربه میکند، تردید نکنید و به یک روانشناس مراجعه کنید.
پایان/*
اندیشه معاصر را در ایتا، روبیکا، پیام رسان بله و تلگرام دنبال کنید.