شایعه‌پراکنی به دلایل مشخصی شهرت بدی دارد: هیچ‌کس دوست ندارد پشت سرش صحبت شود"، او گفت. "اما در عین حال، هیچ‌کس دوست ندارد نادیده گرفته شود. بنابراین، اگر تنها گزینه‌هایتان این باشد که در موردتان شایعه پخش شود یا به قدری بی‌اهمیت باشید که...
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، جواد آل حبیب- مردان خودشیفته به شایعه‌پراکنی جذب می‌شوند، یافته‌های یک مطالعه نشان می‌دهد مطالعه جدیدی بینش‌های غیرمنتظره‌ای در مورد علت شایعه‌پراکنی و معنای آن برای ما به دست می‌آورد. مردان، به‌ویژه کسانی که تمایلات خودشیفتگی دارند، بیشتر از زنان علاقه‌مند به هدف شایعه‌پراکنی بودن هستند، طبق نتایج یک مطالعه جدید که توسط محققان دانشگاه میسیسیپی، دانشگاه دوک و در آلمان انجام شده است.
تحقیقات جدید نشان می‌دهد که در انتخاب بین “صحبت شدن” یا “نادیده گرفته شدن”، بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند که در موردشان صحبت شود. این سوال، نه سوالی شکسپیری، بلکه سوالی بود که تیم تحقیقاتی به رهبری اندرو هیلز، استاد روانشناسی دانشگاه میسیسیپی، قصد داشت به آن پاسخ دهد.
“تحقیقات دهه‌ها نشان داده است که حتی مواقع بسیار کوتاه و ظریف مانند نادیده گرفتن شما توسط یک غریبه، می‌تواند نیازهای روانی اولیه ما را تهدید کند”، هیلز گفت. “زمانی که کسی شما را نادیده می‌گیرد، حتی اگر فقط برای لحظه‌ای و توسط یک غریبه باشد، احساس می‌کنید که یک بیگانه هستید. این احساس بدی به شما می‌دهد. باعث می‌شود لحظه‌ای احساس کنید که بی‌معنی هستید.”
حالا وقتی شایعه‌پراکنی به این معادله اضافه می‌شود، اوضاع تبدیل به یک معما روان‌شناختی پیچیده‌تر می‌شود.
“شایعه‌پراکنی به دلایل مشخصی شهرت بدی دارد: هیچ‌کس دوست ندارد پشت سرش صحبت شود”، او گفت. “اما در عین حال، هیچ‌کس دوست ندارد نادیده گرفته شود. بنابراین، اگر تنها گزینه‌هایتان این باشد که در موردتان شایعه پخش شود یا به قدری بی‌اهمیت باشید که کسی حتی اسم شما را هم نگوید، هر دو احساس منفی به همراه دارند، فقط به روش‌های بسیار متفاوت.”
این تحقیق به‌دنبال کشف این موضوع بود که چه اتفاقی می‌افتد زمانی که این دو انگیزه اجتماعی قدرتمند با هم برخورد می‌کنند.
هیلز با ملتم یوجل، محقق پسادکتری در دپارتمان روانشناسی و علوم اعصاب دانشگاه دوک، و سلما رودرت، استاد روانشناسی اجتماعی در دانشگاه کایزرسلاوترن-لاندو در آلمان، برای بررسی این سوال همکاری کرد.
یوجل پیش از این شایعه‌پراکنی را در گروه‌های سنی مختلف، از کودکان تا دانشجویان دانشگاه، مطالعه کرده بود و چگونگی تأثیر آن بر روابط دوستی و دینامیک‌های اجتماعی را بررسی کرده بود. او از دوران کودکی در ترکیه به شایعه‌پراکنی علاقه‌مند شد، جایی که در گردهمایی‌های “روز طلا” شرکت می‌کرد، رویدادهایی سنتی که زنان در آن‌ها می‌نشینند، غذا می‌خورند و شایعه می‌پراکنند.
“وقتی بچه بودم، اگر می‌خواستم در مورد شایعات نظر بدهم، از من می‌خواستند سکوت کنم یا از صحبت‌های بزرگ‌ترها دوری کنم”، یوجل گفت. “بنابراین همیشه کنجکاو بودم که چرا وقتی بزرگ‌ترها شایعه می‌پراکَنند، اشکالی ندارد، اما برای بچه‌ها نه؟”
این سوال تا سال‌ها در ذهن او باقی ماند و تنها زمانی که در مقطع دکتری به تحقیق در این زمینه پرداخت، توانست به آن پاسخ دهد.
مردان خودشیفته تمایل زیادی به شایعه‌پراکنی دارند/ مردان خودشیفته بیشتر از دیگران به شایعات علاقه‌مند هستند/ مردان خودشیفته به شایعات گرایش دارند
در این مطالعه، محققان از داوطلبان خواستند تصور کنند که در مهمانی‌ای حضور دارند که در آن افرادی که مهمانی را ترک می‌کنند، به موضوع گفتگو تبدیل می‌شوند. وقتی آن‌ها مهمانی را ترک می‌کنند، از آن‌ها خواسته می‌شود که تصمیم بگیرند آیا ترجیح می‌دهند در موردشان صحبت شود یا نه؟
محققان پنج آزمایش با بیش از ۱۰۰۰ شرکت‌کننده انجام دادند تا این سوال را از زوایای مختلف بررسی کنند.
نتایج این مطالعه به‌تازگی در مجله Self and Identity منتشر شده است.
“افراد ترجیح می‌دهند که در موردشان شایعات مثبت پخش شود تا منفی”، هیلز گفت. “اما چیزی که واقعاً من را شگفت‌زده کرد این بود که در هرکدام از این موارد، ترجیحات همگانی نبود. حدود یک‌سوم از شرکت‌کنندگان گفتند که دوست ندارند در کانون شایعات مثبت قرار بگیرند.”
این محققان دریافتند که جنسیت و خودشیفتگی از پیش‌بینی‌کننده‌های کلیدی تمایل به مرکز توجه بودن در شایعات هستند، حتی اگر این شایعات منفی باشند. به‌طور متوسط، ۱۵٪ از افرادی که این تمایل را دارند، خودشیفته هستند، و مردان بیشتر از زنان این تمایل را نشان می‌دهند.
“خودشیفته‌ها اغلب احساس حق‌طلبی و ویژه بودن دارند، بنابراین ممکن است فکر کنند شایعات در مورد آن‌ها مثبت است، حتی اگر به وضوح منفی باشد”، هیلز گفت. “اما احتمالاً ترجیح می‌دهند توجه منفی به آن‌ها جلب شود تا اینکه به کلی نادیده گرفته شوند.”
طبق تحقیق، بیشتر مردم از هدف شایعه‌های منفی بیزارند – حدود ۸۵٪ مخالف این نوع شایعات هستند. با این حال، شایعات مثبت معمولاً خوش‌آمد می‌شود و حدود ۶۴٪ از افراد از آن استقبال می‌کنند. با این حال، نزدیک به ۱ از ۳ نفر با شایعات مثبت راحت نیستند.
این می‌تواند به دلیل فقدان کنترل، شک و تردید نسبت به منفی‌گرایی پنهان، یا باورهای فرهنگی/مذهبی ضد شایعه‌پراکنی باشد.
یوجل گفت که یکی دیگر از یافته‌های کلیدی این است که شایعه‌پراکنی لزوماً بد نیست. این می‌تواند کارکردهای اجتماعی مهمی داشته باشد. وقتی شایعه‌ها با نیت‌های خوب و بدون دروغ باشند، حتی شایعات منفی هم می‌توانند به گروه‌ها در حفظ انصاف و مسئولیت‌پذیری کمک کنند.
“شایعه‌پراکنی همه‌جا هست”، هیلز گفت. “صحبت کردن درباره دیگران برای انسان‌ها امری رایج است، ما موجودات اجتماعی هستیم و موجودات اجتماعی به شدت به دیگران علاقه دارند و وقتی آن‌ها حضور ندارند، در موردشان صحبت می‌کنند.”
“مثل همه چیز در زندگی، مهم است که با دلسوزی، تفکر و دقت در مورد آنچه که در مورد دیگران به اشتراک می‌گذارید، عمل کنید.”
پایان/*
اندیشه معاصر را در ایتا، روبیکا، پیام رسان بله و تلگرام دنبال کنید.
