به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، جنگنده بمبافکن فانتوم F-۴، یک هواپیمای مافوق صوت است که توسط شرکت مک دانل داگلاس ساخته شده و قادر است با سرعتی معادل دو برابر سرعت صوت (۲.۲ ماخ) حرکت کند. این هواپیما که ابتدا برای نیروی دریایی ایالات متحده طراحی شد، اولین پرواز خود را در تاریخ ۲۷ مه ۱۹۵۸ انجام داد و در سال ۱۹۶۱ وارد خدمت شد.
تاریخچه توسعه و ویژگیهای اولیه
طراحی اولیه فانتوم F-۴ به عنوان یک هواپیمای تک سرنشین در سال ۱۹۵۳ آغاز شد، اما بعدها به مدل دو سرنشین تغییر یافت. نیروی دریایی ایالات متحده نسخه دو صندلی را انتخاب کرد. اولین نمونه اولیه با نام F۴H-۱ در مه ۱۹۵۸ به پرواز درآمد و به افتخار اولین جنگنده جت مک دانل، فانتوم F۴ II نامگذاری شد. پس از آن، این جنگنده به نام F-۴ فانتوم شناخته شد.
در دسامبر ۱۹۵۸، نیروی دریایی ایالات متحده قراردادی برای تولید محدود این جنگنده با مک دانل امضا کرد و اولین فانتومها در سال ۱۹۶۱ وارد خدمت شدند. اولین قرارداد بینالمللی برای صادرات این هواپیما نیز در سپتامبر ۱۹۶۴ با انگلستان بسته شد.

فانتوم F-۴ از جنگ ویتنام تا عملیات طوفان صحرا/ بررسی تاریخچه و قدرت های فنی این جنگنده
مشخصات فنی فانتوم F-۴
فانتوم F-۴ دارای طول ۵۸.۳ فوت (۱۷.۷ متر)، ارتفاع ۱۶.۶ فوت (۵.۱ متر) و طول بال ۳۸.۵ فوت (۱۱.۷ متر) است. این جنگنده با وزن ۲۵۲۰۰ کیلوگرم و حداکثر وزن برخاست ۲۷۰۰۰ کیلوگرم، قادر است به سرعت ۲۳۰۹ کیلومتر در ساعت (۲.۲ ماخ) برسد. برد آن ۲۸۱۶ کیلومتر است و میتواند با سرعت اولیه صعود بیش از ۴۱۰۰۰ فوت در دقیقه، به ارتفاع ۵۶۱۰۰ فوت (۱۷۱۰۰ متر) برسد.
موتور و توان حمل محموله
فانتوم F-۴ با دو موتور جت J۷۹-GE-۱۷ از جنرال الکتریک که رانش هرکدام ۱۷۹۰۰ پوند است، عمل میکند. این جنگنده دارای ۹ نقطه سخت برای حمل محموله با وزن ۷۲۵۰ کیلوگرم (۱۵۹۸۳ پوند) است و میتواند انواع مختلف سلاحها از جمله موشکهای هوا به هوا، هوا به زمین، بمبهای هدایتشونده و غیرهدایتشونده، و همچنین بمبهای هستهای را حمل کند. همچنین یک مسلسل ۲۰ میلیمتری داخلی ام۶۱ والکان در دماغه آن نصب شده است.
قابلیتهای عملیاتی فانتوم F-۴
در ابتدا، فانتوم F-۴ برای نیروی دریایی ایالات متحده به عنوان یک رهگیر طراحی شد، اما پس از آن در تفنگداران دریایی به عنوان بمبافکن برای پشتیبانی از عملیاتهای زمینی استفاده شد. این هواپیما توانایی انجام مأموریتهای مختلفی شامل برتری هوایی، پشتیبانی نزدیک هوایی، رهگیری، سرکوب پدافند هوایی، حمله دوربرد، دفاع از ناوگان و شناسایی را دارد. همچنین میتواند در شرایط آب و هوایی مختلف برای مأموریتهای آموزشی و تمرینات استفاده شود.
صادرات و کاربری جهانی
فانتوم F-۴ علاوه بر نیروی دریایی ایالات متحده، توسط نیروی هوایی و تفنگداران دریایی ایالات متحده نیز به کار گرفته شد. این هواپیما در ۱۱ کشور دیگر از جمله استرالیا، مصر، آلمان، یونان، ایران، اسرائیل، ژاپن، کره جنوبی، اسپانیا، ترکیه و بریتانیا در خدمت بود. فانتوم F-۴ در جنگهای مهمی همچون جنگ ویتنام و عملیات طوفان صحرا شرکت کرد و بیش از ۵۱۹۵ فروند از آن ساخته شد. تولید این جنگنده در سال ۱۹۸۵ متوقف شد.
انواع مختلف فانتوم F-۴
نیروی دریایی ایالات متحده از انواع مختلف فانتوم مانند F-۴A، B، J، N و S استفاده کرد. نیروی هوایی ایالات متحده نیز انواعی از فانتوم مانند F-۴C، D و E را به کار گرفت. نسخه F-۴E به مسلسل داخلی ام۶۱ والکان مجهز شد، در حالی که مدل F-۴G Wild Weasel توانایی حمل موشکهای ضد تشعشع را داشت.
همچنین کشورهایی مانند بریتانیا و ژاپن نیز مدلهایی از فانتوم را ساختهاند که به F-۴K و F-۴EJ شناخته میشوند.
جنجال سرنگونی فانتوم توسط سوریه
در ۲۲ ژوئن ۲۰۱۲، سوریه یک فروند جنگنده RF-۴E ترکیه (F-۴) را پس از ادعای نقض حریم هوایی سرنگون کرد. این جنگنده در دریای مدیترانه سقوط کرد و هر دو خلبان آن ناپدید شدند. ترکیه مدعی شد که این هواپیما در حریم هوایی بینالمللی در یک مأموریت غیرمسلح بود و درخواست مداخله ناتو را کرد.
مشخصات کلی فانتوم F-۴
نوع: جنگنده بمبافکن مافوق صوت
سازنده: مک دانل داگلاس
اپراتورها: ایالات متحده، بریتانیا، استرالیا، مصر، آلمان، یونان، ایران، اسرائیل، ژاپن، کره جنوبی، اسپانیا، ترکیه
اولین پرواز: ۲۷ مه ۱۹۵۸
ورود به خدمت: سال ۱۹۶۱ (نیروی دریایی ایالات متحده)
تعداد تولید شده: ۵۱۹۵
توقف تولید: ۱۹۸۵
سرعت: ۲.۲ ماخ (۲۳۰۹ کیلومتر در ساعت)
اندیشه معاصر را در ایتا، روبیکا، پیام رسان بله و تلگرام دنبال کنید.