به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، جنگندههای مدرن با موتورهای قدرتمند و فناوریهای پیشرفته، نه تنها در میدان نبرد تواناییهای خود را به نمایش میگذارند، بلکه صدای شدیدی که از این جنگندهها تولید میشود، میتواند بهطور جدی بر سلامت خلبانان تأثیر بگذارد. صدای شدید هنگام برخاستن از زمین و استفاده از پسسوز به حدی میرسد که میتواند به ۱۴۰ تا ۱۵۳ دسیبل برسد، مقداری که به راحتی میتواند آسیبهای جدی به شنوایی فرد وارد کند.
این صدا که عمدتاً از موتورهای جت با تخلیه گازهای خروجی به وجود میآید، بهطور طبیعی در داخل کابین نیز به شدت بالا است. مشکل صدای داخل کابین و تأثیرات آن بر سلامت خلبانان، از دیرباز یکی از نگرانیهای اصلی در هوانوردی نظامی بهشمار میرفته است. حتی پیش از ظهور جنگندههای جت، این موضوع در سالهای پس از جنگ جهانی اول نیز مطرح بوده است.
شدت صدای داخل کابین
سطح نویز درون کابین جنگندههای مدرن معمولاً بین ۹۵ تا ۱۱۰ دسیبل است که این میزان میتواند تأثیرات جدی بر سلامت جسمی و روانی خلبانان بگذارد. این صداها نه تنها موجب آسیب به شنوایی میشوند، بلکه در بعد روانی نیز میتوانند علائمی چون اضطراب، خستگی و کاهش تمرکز را بهوجود آورند.
طبق یک مطالعه که در سال ۲۰۲۳ در نشریه انجمن کرهای هوانوردی و هوافضا منتشر شد، صدای شدید داخل کابین جنگندهها میتواند تأثیرات شدیدی بر سلامت فیزیکی و روانی خلبانان داشته باشد. از جمله پیامدهای جسمی این صداها میتوان به کاهش شنوایی، احساس ناراحتی در گوش، و در موارد شدیدتر، پارگی پرده گوش اشاره کرد. در ابعاد روانی نیز، خلبانان میتوانند با استرس، خستگی و ضعف در حافظه روبهرو شوند، که در نهایت این مشکلات میتوانند بر عملکرد پروازی و ایمنی پرواز تأثیرگذار باشند.
پژوهشهای علمی و نتایج آن
یک پژوهش در سال ۱۹۹۸ که در کتابخانه ملی پزشکی آمریکا منتشر شد، نشان داد که بیش از ۵۶٪ از ۱۶۶ خلبان شرکتکننده در معرض کاهش شنوایی در فرکانسهای بالا قرار داشتند. این تحقیقات نشان میدهند که قرار گرفتن طولانیمدت در معرض نویز داخل کابین جنگندهها، حتی با وجود آمادگی جسمانی و آموزشهای گسترده، میتواند خطرات جدی برای شنوایی و سلامت روانی خلبانان به همراه داشته باشد.

غرش بلند آسمانی که تهدیدی برای شنوایی خلبانان است/ تاثیرات وحشتناک نویز داخل کابین جنگنده ها بر سلامت خلبانان
راهکارهای مقابله با نویز
برای کاهش اثرات منفی نویز، دو فناوری اصلی وجود دارد: حذف نویز غیرفعال و حذف نویز فعال. حذف نویز غیرفعال که شامل استفاده از گوشیهای محافظ و گوشگیرها میشود، میتواند شدت نویز را بین ۱۵ تا ۳۵ دسیبل کاهش دهد. این روش بیشتر در برابر نویزهای با فرکانسهای متوسط و بالا مؤثر است، اما در مقابل فرکانسهای پایین کارایی کمتری دارد.
در مقابل، فناوری حذف نویز فعال از امواج صوتی معکوس برای خنثی کردن نویزهای ناخواسته استفاده میکند. این سیستم در کلاه خلبانان جنگندهها معمولاً بین ۱۰ تا ۱۵ دسیبل از نویز داخل کابین را کاهش میدهد. البته به دلیل محدودیتهای طراحی، اکثر کلاهخلبانها هنوز بهطور کامل از این فناوری بهره نمیبرند. پژوهشگران توصیه میکنند که برای کاهش کامل خطرات ناشی از نویز، ترکیب هر دو فناوری حذف نویز فعال و غیرفعال در تجهیزات خلبانان استفاده شود.
با توجه به اهمیت روزافزون نویز در جنگندهها و تأثیرات آن بر سلامت خلبانان، به نظر میرسد که صنعت هوافضا باید بهبودهای جدی در این زمینه ایجاد کند. توسعه و گسترش فناوریهای پیشرفته حذف نویز، به ویژه در کلاهخلبانها و سیستمهای داخلی کابین جنگندهها، میتواند به محافظت از شنوایی و سلامت روانی خلبانان کمک کند. بیشک، توجه به این مسائل در دنیای پر از رقابت هوانوردی نظامی امروز، برای افزایش ایمنی و بهبود عملکرد خلبانان ضروری است.
اندیشه معاصر را در ایتا، روبیکا، پیام رسان بله و تلگرام دنبال کنید.