به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، عید غدیر ۱۴۰۲ چه روزی است ؟ عید غدیر امسال ۱۴۰۲ چند شنبه است؟ تاریخ عید غدیر ۱۴۴۴؟ چند روز مانده به عید غدیر ۱۸ ذی الحجه را در اندیشه معاصر بخوانید.عید غدیر امسال روز جمعه ۱۶ تیر ۱۴۰۲ و تعطیل رسمی است (عید غدیرخم) . تاریخ عید غدیر ۱۴۰۲ با ۱۸ ذیحجه ۱۴۴۴ برابر است. در این روز پیامبر اسلام (ص) به فرمان خداوند حضرت علی(ع) را به جانشینی خود معرفی کردند.عید غدیر روز ۱۸ ذی‌الحجه و از بزرگ‌ترین اعیاد شیعه است که در آن امام علی(ع) به جانشینی پیامبر(ص) منصوب شده است. روایاتی از پیامبر(ص) و امامان(ع) در فضیلت این روز نقل شده است؛ همچنین اعمالی مانند روزه گرفتن، قرائت زیارت غدیریه، خواندن نماز غدیر و اطعام مؤمنان در این روز سفارش شده است. شیعیان این روز را جشن می‌گیرند. روز عید غدیر در ایران تعطیل رسمی است. در ایران رسم است که شیعیان در این روز به دیدار سادات می‌روند و سادات نیز عیدی می‌دهند.

عید غدیر ۱۴۰۲ چه روزی است؟

تاریخ دقیق عید غدیر خم در سال ۱۴۰۲ کی هست؟ عید غدیر ۱۴۰۲ چه روزی است؟ تاریخ دقیق عید غدیر خم در سال ۱۴۰۲ کی هست ؟ عید غدیر ۱۴۰۲ چند شنبه است و چندمه؟ پیام تبریک عید خدیر خم و عکس تبریک عید غدیر در سال ۱۴۰۲، عید غدیر امسال چندمه؟

عید غدیر ۱۴۰۲

جمعه، ۱۶ تیر ۱۴۰۲ – عید سعید غدیر خم [۱۸ ذی الحجه ۱۴۴۴]

عید غدیر خم در سال ۱۴۰۲ برابر است با جمعه ۱۶ تیر ۱۴۰۲ مصادف با ۷ جولای ۲۰۲۳ میلادی و یا ۱۸ ذوالحجه سال ۱۴۴۴ قمری.

تاریخ شمسی: جمعه، ۱۶ تیر ۱۴۰۲

تاریخ میلادی: Friday, July 7, 2023

تاریخ قمری: الجمعه، ١٨ ذوالحجه ١۴۴۴

۱۶ تیر ۱۴۰۲ جمعه و تعطیل رسمی است (عید غدیرخم)

عید غدیر ۱۴۰۲ کی هست؟

جمعه، ۱۶ تیر ۱۴۰۲ عید سعید غدیر خم در سال ۱۴۰۲ است

آیا عید غدیر خم امسال تعطیل رسمی است؟

بله جمعه، ۱۶ تیر ۱۴۰۲ عید غدیر خم است و تعطیل رسمی است.

عید غدیر چه روزی است؟

غدیر خم از بزرگ‌ترین اعیاد شیعیان است و به آن عید الله اکبر و عید آل محمد (ص) نیز گفته می‌شود. این روز در ایران تعطیل رسمی و رسم است که شیعیان به دیدار سادات می‌روند و سادات نیز عیدی می‌دهند.

تاریخ عید غدیر خم ۱۴۰۲
تاریخ شمسی: جمعه، ۱۶ تیر ۱۴۰۲

تاریخ میلادی: ۷ جولای ۲۰۲۳

تاریخ قمری: ۱۸ ذیحجه ۱۴۴۴

ماجرای غدیر

پیامبر اکرم (ص) در سال ۱۰ هجری همراه با هزاران نفر برای به جای آوردن مناسک حج، از مدینه به طرف مکه حرکت کرد. از آنجا که این سفر، آخرین حج ایشان بود به حجه الوداع مشهور شد؛ وقتی اعمال حج پایان یافت، پیامبر (ص) همراه مسلمانان مکه را ترک و به طرف مدینه حرکت کردند، ۱۸ ذی‌الحجه به غدیر خم (رود و ناحیه‌ای میان مکه و مدینه) رسیدند در این مکان جبرئیل آیه تبلیغ را بر پیامبر (ص) نازل کرد و از جانب خداوند، به رسول خدا (ص) امرکرد تا حضرت علی (ع) را به عنوان، ولی و وصی بعد از خود، به مردم معرفی کند.

خطبه غدیر

بنابر روایات، رسول خدا (ص)، در غدیر خم مردم را گرد آورد و دست علی (ع) را بلند کرد تا همگان او را ببینند و فرمود: «ای مردم، آیا من از خود شما، بر شما بیشتر ولایت ندارم؟» مردم پاسخ دادند: «آری، ای رسول خدا.» حضرت فرمود: «خداوند ولی من است و من ولی مؤمنین هستم و نسبت به آنان از خود آنان بیشتر ولایت دارم. پس هر کس که من مولای اویم، علی مولای اوست.»

رسول خدا (ص) سه‏ بار این جمله را تکرار کرد و فرمود: «خداوندا، دوست بدار و سرپرستی کن، هر کسی که علی را دوست و سرپرست خود بداند و دشمن بدار هر کسی که او را دشمن می‌دارد و یاری نما هر کسی که او را یاری می‌نماید و به حال خود رها کن، هر کس که او را وا می‌‏گذارد.»

سپس خطاب به مردم فرمودند: «حاضران این پیام را به غایبان برسانند.»

هزاران نفر در این ماجرای بزرگ حضور داشتند و با امام علی (ع) بیعت کرده و ولایت مداری امام علی (ع) را تصدیق کردند. همچنین شیعیان معتقدند آیه اکمال در همین روز نازل شده است که می‌فرماید: امروز، کافران از آئین شما، مأیوس شدند بنابراین، از آنها نترسید! و از من بترسید! امروز، دین شما را کامل کردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم و اسلام را به عنوان آئین شما پذیرفتم.

آیه تبلیغ

آیه تبلیغ از آخرین آیات نازل شده قرآن بر پیامبر (ص) است که طبق اآن پیامبر اسلام (ص) موظف شد پیامی را به مردم ابلاغ کند که اگر در رساندن آن کوتاهی کند، رسالت پیامبریِ خود را به انجام نرسانده است.

به اعتقاد شیعیان و برخی از اهل سنت، آیه در حجه الوداع و کمی قبل از ۱۸ ذی‌الحجه در سال دهم هجری نازل شده و موضوع آن پیام خلافت و وصایت امام علی (ع) است و پیامبر (ص) پس از نزول آیه، این امر الهی را انجام داد.

متن و ترجمه آیه ۶۷ سوره مائده
یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَیْکَ مِن رَّبِّکَ وَإِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ ۚ وَاللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ ای پیامبر، آنچه را از جانب پروردگارت به تو نازل شده، ابلاغ کن؛ و اگر نکنی رسالتش را به انجام نرسانده‌ای. و خدا تو را از [گزند] مردم نگاه می‌دارد. بی گمان، خدا گروه کافران را هدایت نمی‌کند.

غدیر به چه معناست
واژه «غدیر» در لغت به چند معنا آمده است: «آبگیر»، «قطعه‌ای از آب» و «جای جمع شدن آب باران». غدیر خم در میان راه دو شهر بزرگ دنیای اسلام، مکه و مدینه، در محلی به نام «جُحفه» وجود دارد که در زمان رسول گرامی اسلام (ص) کاروانیان حج در آن‌جا از هم جدا می‌شدند و به طرف دیار خود می‌رفتند.درباره علت نام‌گذاری این مکان به غدیر خم، احتمالاتی داده شده مانند این‌که به اعتبار آب‌وهوای آن منطقه به این نام نامیده شده است.

آداب روز عید غدیر
در بیان ائمه علیهم السلام برای روز عید غدیر خم اعمالی مانند تحکیم بیعت با ولایت، تبریک گفتن، اظهار سرور و شادمانی، مصافحه یا دست دادن، آراستن و پوشیدن لباس نو، استفاده از بوی خوش، پیمان اخوت و برادری، احسان و انفاق، صله رحم، دیدار با مؤمنان، رفع حاجت مؤمنان، غسل کردن، تشکیل اجتماع در روز عید غدیر، دعا، روزه و عبادت، افطاری دادن، اطعام دادن، کمک به نیازمندان حتی با قرض کردن، هدیه دادن، زیارت، روزه، ذکر صلوات، وارد شده است.

تاریخ دقیق عید غدیر ۱۴۰۲ در تقویم شمسی چه روزی است؟

تاریخ دقیق عید غدیر۱۴۰۲ در تقویم شمسی مصادف است با:

جمعه، ۱۶ تیر ۱۴۰۲

۱۴۰۲/۰۴/۱۶

تاریخ دقیق عید غدیر در تقویم میلادی امسال چه روزی است؟

تاریخ دقیق عید غدیردر تقویم میلادی مصادف است با:

Friday, July 7, 2023

۲۰۲۳-۰۷-۰۷

تاریخ دقیق عید غدیر در تقویم قمری چه روزی است؟

تاریخ دقیق عید غدیردر تقویم قمری مصادف است با:

الجمعه، ۱۸ ذیحجه ۱۴۴۴

۱۴۴۴/۱۲/۱۸

۱۰ دلیل بر اهمیت و فضیلت عید سعید غدیر از نظر معصومین

۱. اهمیت شناخت این روز

حضرت امام رضا (ع) ‬فرمودند: «روز غدیر در میان اهل آسمان مشهورتر است تا میان اهل زمین… اگر مردم ارزش این روز را می‌دانستند، بی‌تردید فرشتگان در هر روز ده بار با آنان مصافحه می‌‏کردند.»

۲. برترین عید امت

امام صادق (ع) از پدران بزرگوارش نقل می‌کند که پیامبر (ص) فرمود: برترین عید امت من، عید غدیرخم است. روزی که خداوند تعالی دستور داد تا برادرم علی‌بن ابیطالب (ع) را به عنوان پرچم برای امت نصب کنم تا پس از من به واسطه او هدایت شوند، روزی که خدا دین را کامل و نعمتش را بر امت من تمام و اسلام را به عنوان دین آن‌ها پسندید.

۳. غدیر، بزرگترین عید خدا

امام صادق (ع): عید غدیر، بزرگترین عید خدا است، خدا هیچ پیامبری را مبعوث نکرده مگر آنکه این روز را عید قرار داده و احترام آن را نگه داشته است. نام این روز در آسمان «عهد معهود» و در زمین «روز پیمان گرفته شده و جمع مشهود» است.

۴. عدم امکان شمارش فضائل غدیر

حضرت امام رضا (ع): اگر از طولانی شدن کلام کراهت نداشتم، از فضیلت این روز و عطای الهی برای کسانی که معرفت به آن دارند، آنقدر بیان می‌کردم که به شمارش در نیاید.

۵. روز چشم روشنی اهل بیت (ع)

دعای عید غدیر به روایت شیخ مفید: بار الها! همان‌گونه که این روز را بزرگترین عید خویش قرار داده‌ای، آن را در آسمان «عهد بسته شده» و در زمین «پیمان گرفته شده» و «اجتماع مورد سوال» نامیدی، بر محمد و خاندانش درود فرست و چشم ما را به آن روشن نما و ما را به آن سامان بخش و ما را از سپاسگزاران بر نعمت‌هایت قرار ده، ای مهربان‌ترین مهربان‌ها.

۶. شهرت آسمانی عید غدیر

حضرت امام رضا (ع): روز غدیر در آسمان‌ها مشهورتر است تا زمین!

۷. سفارش پیامبران

امام صادق (ع): پیامبر (ص) به امیرمؤمنان(ع) سفارش کرد این روز را عید قرار دهد؛ چنان که پیامبران به جانشینان خود سفارش می‌کردند که این روز را عید بگیرند.

۸. پاداش هشتاد ماه عبادت در روز عید غدیر

سید بن طاووس فرموده: شیخ صدوق، شیخ مفید و شیخ طوسی هر سه با سند از امام صادق (ع) نقل کرده‌اند که حضرت فرمود: عمل (کار نیک و عبادت) روز غدیر – هجدهم ذی‌الحجه برابر با عبادت هشتاد ماه است.

۹. پاداش خرج کردن در عید غدیر

امام صادق (ع): یک درهم خرج کردن در روز غدیر برابر است با صد هزار درهم – و بنا بر نقلی یک میلیون درهم – در بقیه اوقات است.

۱۰. گرامی‌ترین روز سال

امام صادق (ع): شاید فکر کنی که خدا روزی محترم تر از عید غدیر دارد!؟ نه به خدا، نه به خدا، نه به خدا.

عید غدیر ۱۴۰۲ چه روزی است + تاریخ، حدیث و اهمیت

اطعام عید غدیر

در این عید مبارک به جز عیدی دادن سیدها که از قدیم رسم بوده، اطعام و غذا دادن به مؤمنان نیز مورد تاکید قرار گرفته است.

امام رضا (ع) درباره فضیلت این روز غدیر می‌فرمایند: وَ مَنْ أَطْعَمَ مُؤْمِناً کَانَ کَمَنْ أَطْعَمَ جَمِیعَ الْأَنْبِیَاءِ وَ الصِّدِّیقِین‏؛ هرکس در روز غدیر به مؤمنی غذا بدهد، مانند کسی است که به تمام انبیا و صدیقین غذا داده باشد.

امام صادق (ع) نیز درباره سنت حسنه اطعام و اهمیت آن در این روز فرمودند: غذا دادن به یک مؤمن در روز عید غدیر ثواب اطعام یک میلیون پیامبر و صدیق «در رأس آنها خود ائمه معصومین (ع)» و یک میلیون شهید «در رأس آنها حضرت عباس (ع) و شهدای کربلا» و یک میلیون فرد صالح در حرم خداوند را دارد.

امام علی (ع) ضمانت کرده است: هر کس برای خدا در روز غدیر وام دهد، خداوند چندین برابر به او خواهد داد و در روز عید غدیر بهترین لباس خود را بپوشید، عطر بزنید، به فرزندانتان هدیه دهید و بهترین غذای سال خود را بخورید و امیرالمومنین علی (ع) ثواب اطعام یک نفر در شب عید غدیر را برابر با ثواب اطعام یک میلیون پیامبر دانسته؛ ثوابی که برای اطعام در هیچ زمان دیگری ذکر نشده است،

در جای دیگری امام علی (ع) می‌فرماید: من افطر مؤمنا فی لیله فکأنما افطر فئاما… کسی که مؤمن روزه ‏داری را در غدیر افطار دهد، مانند این است که ده فئام را افطار داده است. فردی پرسید: ای امیرمؤمنان (ع) «فئام» چیست؟ حضرت فرمود: صد هزار پیامبر (ص) و صدیق و شهید. آنگاه ادامه داد: پس چگونه خواهد بود فضیلت کسی که جمعی از مؤمنین و مؤمنات را تکفل کند.

متن تبریک عید غدیر خم ۱۴۰۲

شب عید امام المتقین است
غدیر خم کمال و ذات دین است
به نامش می خورم سوگند حیدر
ستون آسمانها و زمین است

عید غدیر خم مبارک

از روز ازل جمله خریدار غدیریم
ما نوکر دلداده به دربار غدیریم
کی خسته شویم از دمِ یا حیدر کرار
تا روز ابد میثم تمار غدیریم

ای مبارک آیه ی اکمال دین عیدت مبارک
ای غدیر ای عید کلّ مسلمین عیدت مبارک
ای امین وحی، جبریل امین، عیدت مبارک

غدیره و دلها شده چراغونی
هوای چشمای عاشقا بارونی
یا علی به فدای نامِ تو
یا علی دو جهان غلامِ تو
یا علی دل اسیر دام تو،یا علی.

سرآغاز امامت و ولایت برشما مبارک باد . . .

ماجرای روز عید غدیر

غدیر اکمال دین و اتمام نعمت

غدیر اساس دین اسلام و ثمره نبوت پیامبر(ص) است. نام غدیر تعیین کننده صراط مستقیم تا آخرین روز دنیاست،‌ و خطابه غدیر زنده‌ترین سند آن نتیجه‌اش، ولایت امیرالمومنین (ع) است. در طول تاریخ بعثت پیامبر اسلام تنها حکم غدیر است که با مقدماتی خاص دور مکانی خاص و در بین اجتماعی عظیم مطرح شده است، زیرا احکام الهی دیگر یا در مسجد پیامبر(ص) و یا در خانه آن حضرت برای عده‌ای گفته می‌شد و بعد خبر به همه می‌رسید. از این رو ما می‌توانیم به متمایز بودن مسئله غدیر پی ببریم.۱

ماجرای غدیر

در سال دهم هجرت پیامبر (ص) از طرف خداوند مأمور شدند تا دو مسئله مهم دین اسلام را به مردم ابلاغ نمایند و آن دو مسئله عبارت بودند از حج و ولایت و خلافت دوازده امام (ع). پس از این اعلان مردم با عجله آماده خروج از مکه شدند. بعد از اینکه افراد به محل غدیر خم رسیدند پیامبر بر روی منبری که در زیر درخت کهنسالی که در آنجا بود ساخته بودند رفت و سپس دستور داد تا امیرالمومنین (ع) را فراخواندند و دستور دادند بالای منبر پیامبر و دست راست آن حضرت بایستد، پس پیامبر منتظر ایستادند تا مردم کاملاً جمع شدند و آنگاه خطابه رسمی خود را بیان نمودند.

ایشان در اثنای خطبه دو عمل را انجام دادند، در ابتدا پس از مقدمه چینی و ذکر مقام خلافت و ولایت امیرالمومنین(ع) برای اینکه هرگونه شک و شبهه‌ای را برطرف نموده باشند پس از شرح مقام ولایت به صورت لسانی حضرت علی(علیه‌السلام) را جانشین خود خواندند و آن را بدینگونه عنوان کردند که: «باطن قرآن و تفسیر آن را برای شما بیان نمی‌کند مگر این که کسی که دست او را می‌گیرم و او را بلند می‌کنم و بازویش را گرفته‌ و او را بالا می‌برم» سپس حضرت بازوان علی (ع) را گرفتند سپس فرمودند: «هر کس من مولی و صاحب اختیار اویم این علی مولی و صاحب اختیار اوست». و اقدام عملی دوم حضرت پیامبر، بیعت گرفتن از مردم بود، چون زیاد بود و گرفتن بیعت از آن جمعیت انبوه غیرممکن بود لذا ممکن بود که افرادی به بهانه‌های مختلف از بیعت شانه خالی کنند، حضرت فرمودند به خاطر ازدحام جمعیت امکان بیعت‌گرفتن از همه وجود ندارد این سخن را که من می‌گویم تکرار کنید و بگویید: «ما فرمان تو را از جانب خداوند که درباره علی‌بن‌ابیطالب و امامان و مریدانش به ما رساندی اطاعت می‌کنیم و به آن راضی هستیم، و با قلب و جان و زبان و دستمان با تو بر این مدعا بیعت می‌کنیم… عهد و پیمان در این‌باره برای آنان از ما از قلب‌ها و جان‌ها و زبان‌ها و ضمایر و دستانمان گرفته شد. هر کس با دستش توانست وگرنه با زبانش بدان اقرار کرده است».

وقتی کلام حضرت پایان یافت همه مردم سخن ایشان را تکرار نمودند و بدینوسیله بیعت عمومی گرفته شد. در مراسم بیعت، پیامبر (ص) عمامه خود را که «سحاب» نام داشت، به عنوان تاج افتخار بر سر امیرالمومنین (ع) قرار دادند.

ادعای منافقان و دشمنان علی مبنی بر اینکه هدف از مراسم غدیر، اعلان دوستی حضرت پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌و اله) به علی(علیه‌السلام) است:

پیامبر زمانی که صحابه جمع شدند تا ایشان خطبه غدیر و مراسم غدیر را اجرا کنند و فرمودند: «ای مردم من علی را دوست دارم!» و چند بار این جمله را تکرار نمودند و سؤالی که مطرح می‌شود این است که آن حادثه‌ای که پیامبر می‌خواست مردم ببینند و آن را به گوش دیگران برسانند آیا به این علت بود که پیامبر علی را دوست دارد؟ آیا چنین حرکتی از یک انسان عادی قابل قبول است؟ و آیا حرکتی بیهوده نبوده است؟ و مگر مسلمانان نمی‌دانستند که پیامبر را دوست دارد؟ ولی می‌توان این موضوع را اینگونه پاسخ داد که اگر روز غدیر تنها برای ابلاغ دوستی بود، پس چرا جبرییل، آن فرشته بزرگ وحی بیاید و رسول خدا را از پیام وحی آگاه کند و چنانکه خود شخص رسول خدا (ص) فرمودند: همانا جبرییل که درود خدا بر او باد سه بار بر من نازل شده و سلام خدا را رساند، و فرمود که در این مکان (غدیرخم) توقف نمایم، و به سیاه و سفید شما اعلام کنم که علی‌بن‌ابیطالب وصی و جانشین و پیشوای شما بعد از من است، جایگاه او نسبت به من، مانند هارون نسبت به موسی پیامبر است، با این تفاوت که پس از من پیامبری نخواهد آمد، علی(ع) پس از پیامبر، رهبر شماست، و خداوند بزرگ آیه‌ای در قرآن در همین مسئله نازل فرموده که: همانا رهبر و سرپرست شما خدا و رسول او و کسانی که ایمان آوردند و نماز را به پای دارند، و در حال رکوع زکات بپردازند. همانطور که می‌دانیم علی‌(علیه‌السلام) نماز را به پاداشت، و در حال رکوع زکات پرداخت و در هر حال خدا را می‌طلبید و اگر هدف آن حضرت تنها اعلان دوستی با علی (علیه‌السلام) بوده، پس چرا آیه نزول آیه ۵۵ سوره مائده (بلغ ما انزل الیک) به اعلام رهبری امام علی (علیه‌السلام) ارتباط دارد که در این آیه خداوند می‌فرماید: ای رسول خدا آنچه درباره علی از طرف خدا بر تو نازل شد، ابلاغ کن یعنی رهبری علی (علیه‌السلام) بر امت اسلامی را به مسلمانان بازگو و چرا در سخنرانی خود، امامت و وصایت امام علی (علیه‌السلام) را آشکارا بیان نمود.۲

خطابه‌های قبل از غدیر

اولین خطابه حضرت رسول در منا بود. این خطبه اشاره به امنیت اجتماعی مسلمین از نظر مال، و جان و آبرو داشت، سپس آن حضرت خونهای به ناحق ریخته شده و اموال به ناحق گرفته شده در دوران جاهلیت را بخشیدند تا بدین وسیله کینه‌توزی‌ها از بین برود، و سپس در این خطابه فرمودند: «اگر من نباشم علی‌بن‌ابیطالب در مقابل متخلفین خواهد ایستاد» و سپس ایشان حدیث ثقلین را بیان فرمودند: « من دو چیز گرانبها در میان شما باقی می‌گذارم که اگر به این دو تمسک کنید هرگز گمراه نمی‌شوید: کتاب خدا و عترتم یعنی اهل‌بیتم».

دومین خطابه را حضرت در مسجد حنیف در منا فرمودند: ایشان در این خطبه به اخلاق عمل، دلسوزی برای امام مسلمین و تفرقه نینداختن سفارش فرمودند و تساوی همه مسلمانان در برابر حقوق و قوانین الهی را اعلام کردند.۳

نگاهی به حدیث روز غدیر در منابع اهل سنت

در صفحات ۵۶/ ۵۵ ج اول سنن ابن‌ماجه چنین آمده است که: «همراه رسول خدا از سفر حج برمی‌گشتیم که در میان راه ایشان دستور دادند تا همه افراد جمع شدند، آنگاه خطاب به جمعیت فرمودند: آیا من بر مؤمنان از خودشان سزاوارتر نیستم؟ گفتند: آری، فرمود: این شخص- علی (علیه‌السلام)- ولی هر کسی است که من مولای اویم، خدایا! دوست بدار هر که را که او را دوست می‌دارد و دشمن بدار هر که را که او را دشمن می‌دارد.

ترمذی در ج دوم جامع خود با سند خویش از مسلمه‌بن کهیل نقل می‌کند که می‌گفته است، از ابوالطفیل شنیده که او از ابوسریحه یا از زیدبن ارحم از فرموده رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و آله) نقل کرده که پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و آله) فرموده‌اند: «هر که من مولای اویم، علی مولای اوست». کتاب مجمع الزوائد خود، حدیث غدیر را نخست به نقل از طیرنی آورده و سپس از گفته علی(علیه‌السلام) نیز نقل می‌کند که فرموده است: به دستور پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌و آله) در منطقه خم نخست زیر درختی را از خار و خاشاک پاک کردند، آنگاه پیامبر در حالی که دست مرا در دست گرفته بودند: خطاب به مردم فرمودند: ای مردم! آیا شما گواهی نمی‌دهیدکه خداوند پروردگار شماست؟ گفتند: آری، گواهی می‌دهیم. سپس فرمود: آیا گواهی نمی‌دهید به اینکه خدا و رسول او بر شما از خودتان سزاوارترند و اینکه خدا و رسول خدا مولای شمایند؟ گفتند: آری، همین‌گونه است. پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و اله) فرمودند: هر کس که خدا و رسولش مولای اویند این مرد مولای او خواهد بود.۴

غدیر از نظر اهل‌بیت (علیه‌السلام)

پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و اله) فرمودند: روز غدیرخم برتر اعیاد امت من است و آن روزی است که خدای متعال به من امر فرمودند تا برادرم علی‌بن‌ابیطالب (علیه‌السلام) را به عنوان علم (هدایت) برای امتم معرفی کنم، تا پس از من به وسیله او هدایت شوند.

حضرت علی (علیه‌السلام) می‌فرمایند: ایشان در سالی که روز جمعه و عیدغدیر در یک روز افتاده بود فرمودند: امروز، روزی بس بزرگ است. امروز روز کامل‌شدن دین است، امروز روز عهد و پیمان است. امروز،‌ روز بیان حقایق ایمان است. امروز روز راندن شیطان است.

حضرت فاطمه زهرا(س): محمدبن‌لبید گوید: روزی به حضرت فاطمه‌(س) عرض کردم، آیا رسول خدا بر امامت علی‌(علیه‌السلام) تصریح فرمودند: حضرت فرمودند: و اعجبا، آیا روز غدیر را فراموش کردید! امام حسن مجتبی: در سال ۴۱ هجری، زمانی‌ که امام حسن مجتبی(علیه‌السلام) می‌خواست پیمان صلح را با معاویه منعقد کند خطبه‌ای خواندند که در ضمن آن خطبه فرمودند: این امت، جدم(صلی‌الله‌علیه‌و اله) را دیدند و از او شنیدند، که دست پدرم را در غدیرخم، به دست گرفت و به آن‌ها فرمود: (من کنت مولاه فعلی مولاه، اللهم و ال من والاه و عاد من عاداه، سپس به آن‌ها امر فرمودکه حاضران به غایبان بگویند.

امام محمد باقر(علیه‌السلام) فرمودند: ابلیس چهار روز از سر ضعف و عجز ناله سرداد: روزی که مورد لعن قرار گرفت، روزی که به زمین فرستاده شد، روزی که پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌و اله) به نبوت مبعوث شد، و روز عیدغدیرخم.۵

در کتاب ثواب الاعمال روایتی به نقل از قاسم‌بن‌یحیی از پدربزرگش حسن‌بن‌راشد آمده که گفته است: به امام صادق (علیه‌السلام) عرض کردم: فدایت شوم آیا برای مسلمانان عید دیگری جز فطر و قربان وجود دارد؟ فرمود: ای حسن! آری، عیدی که از این دو عید شریف‌تر و برتر است. گفتم: آن کدام است؟ فرمود: روزی که امیرالمومنین برای مردم به عنوان نشانه هدایت برگزیده شد. پرسیدم: کدام روز هفته بوده است؟ فرمود: روزی در سال‌ها تغییر می‌کند، آن‌ روز هجدهم ذی‌حجه است گفتم: فدایت شوم، برای ما چه کاری شایسته است که در آن روز انجام دهیم؟ فرمود: ای حسن! آن روز را روزه بگیر و فراوان بر محمد اهل‌بیت او درود فرست و به پیشگاه خداوند از آنان که بر ایشان ستم کرده‌اند و منکر حق آنان شده‌اند، بیزاری بجوی! و پیامبران گذشته به اوصیای خود سفارش می‌کرده‌اند که این روز را عید بگیرند. حسن‌بن راشد می‌گوید گفتم: برای کسی از ما که آن روز را روزه بدارد چه پاداشی است؟ فرمود: معادل شصت ماه روزه‌گرفتن.۶

امام رضا (علیه‌السلام) می‌فرمایند: این روز، روز عید اهل‌بیت محمد علیهم‌السلام است. هر کس این روز را عید بگیرد خداوند مالش را زیاد می‌کند.

امام هادی(علیه‌السلام) می‌فرمایند: روز غدیر روز عید است، و افضل اعیاد نزد اهل‌بیت و محبان ایشان به شمار می‌آید.۷

آیا غدیر، یک حرکت دفعی و یک عمل یک‌باره بود یا در مورد آن تصمیم گرفته شد؟

یکی از سؤالاتی که درمورد غدیر مطرح می‌شود این است که آیا این ماجرا یک حرکت دفعی بوده یا در مورد آن تصمیم گرفته ‌ شده است؟ و یا اینکه اصلاً بحثی در این رابطه بوده و در سرزمین (جحفه) یک مرتبه به پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌و آله) وحی نازل شد که علی(علیه‌السلام) را به عنوان جانشین خود انتخاب کن در غیر این صورت اصلاً دین را تبلیغ نکرده‌ای، کدام یک از این دو دیدگاه درست است؟ به احتمال زیاد دیدگاه دوم صحیح است و این چنین نبوده که در غدیر و یک مرتبه و بدون هیچ به سابقه‌ای پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و آله) وحی شده باشد که علی (علیه‌السلام) را به عنوان جانشین خود معرفی کن واگر معرفی نکنی دین را تبلیغ نکرده‌ای. خیر این‌گونه نبوده‌است زیرا سابقه جانشینی علی(علیه‌السلام) به زمان اعلان رسمی و علنی دین اسلام برمی‌گردد و از زمانی که آیه مبارکه( و انذر عشیرتک الا قربین) نازل شده که طبق آن پیامبر مأمور شدند تا بستگان خود را جمع و آن‌ها را با دعوت و سخن خود آشنا نماید، در همان روز جانشینی علی‌(علیه‌السلام) اعلام شده و از آن پس هم حضرت رسول در طول دوره نبوت خود بارها موضوع جانشینی حضرت علی‌(علیه‌السلام) را مطرح کردند. و در این مورد اسناد بسیار معتبری داریم که حتی برخی از محققین اهل سنت هم به آن اذعان می‌کنند. به عنوان مثال: عمران‌بن حصین می‌گوید: پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌و اله) فرمودند: به درستی که علی از من است و من هم از او هستم،‌ و او ولی هر مؤمن است بعد از من.

معجزه غدیر

واقعه عجیبی که به عنوان یک معجزه تلقی می‌شد در روز عید غدیر اتفاق افتاد و آن ماجرای «حارث فهوی» بود. در آخرین ساعات از روز سوم،‌ او با ۱۲ نفر از اصحابش نزد پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و آله) آمد و گفت:

«ای محمد! سه سؤال از تو دارم: آیا شهادت به یگانگی خداوند و پیامبر خود را از جانب پروردگارت آورده‌ای یا از پیش خود گفتی؟ آیا نماز و زکات و حج و جهاد را از جانب پروردگار آورده‌ای یا از پیش خود گفتی؟ آیا اینکه درباره علی‌بن‌ابیطالب گفتی: «من کنت مولاه فعلی مولاه …» از جانب پروردگار بود یا از پیش خود گفتی؟

حضرت در جواب هر سه سؤال فرمودند:«خداوند به من وحی کرده است و واسطه بین من و خدا جبرییل است و من اعلان کننده پیام خدا هستم و بدون اجازه پروردگارم خبری را اعلان نمی‌کنم».

حارث گفت: خدایا، اگر آنچه محمد می‌گوید حق و از جانب توست سنگی از آسمان بر ما ببار یا عذاب دردناکی بر ما بفرست» سخن حارث تمام شد و به راه افتاد. خداوند سنگی از آسمان بر او فرستاد که از مغزش وارد شد و از دبرش خارج گردید و همانجا او را هلاک کرد. بعد از این جریان، آیه «سال سائل بعذاب واقع، للکافرین لیس له دافع…» (سوره معارج، آیه ۲۱) نازل شد. پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و اله) به اصحابشان فرمودند: آیا دیدید و شنیدید؟ گفتند آری. با این معجزه، بر همگان مسلم شد که «غدیر» از منبع وحی سرچشمه گرفته و یک فرمان الهی است.

نتیجه

روز غدیر به فرموده امام جعفر صادق(علیه‌السلام) بزرگترین و از بهترین اعیاد اسلامی است. غدیر عیدی است که از تمام اعیاد عظمت و شرافت و فضیلت و حرمتش بیشتر است. در این روز پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌و اله) به امر پروردگار حضرت علی(علیه‌السلام) را به امامت و خلافت پس از خود منصوب فرمودند و به نص قرآن کریم در چنین روزی اکمال دین و اتمام نعمت الهی بر مسلمانان گردید و به فرموده امام صادق (علیه‌السلام) لازم است در چنین روز باعظمتی جشن و سرور به پا نمایند و به دیدار یکدیگر بروند و تبریک و تهنیت بگویند.

بعضی از جهات حکم غدیر را می‌توانم این طور بیان کنم که:

۱- خطاب خداوند که «ای پیامبر ابلاغ من آنچه از طرف خداوند بر تو نازل شده که اگر ابلاغ نکنی رسالت خود را نرسانده‌ای که در هیچ یک از فرامین الهی چنین مطلبی گفته‌ نشده است.

۲- اقرار گرفتن‌های حضرت ‌رسول از مردم در روز غدیر.

۳- مسئله امامت فقط صورت یک خبر و پیام و خطابه ابلاغ نشده بلکه به عنوان حکم و فرمان الهی و بیعت عموم مسلمانان و تعهد آنان اجرا شد.

۴- خطاب خداوند که فرمودند: «امروز دین شما را کامل کردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم» که تا آن روز مشابه آن را هم در هیچ موردی نفرموده بودند.

مقاصد حضرت رسول از خطبه غدیر را در چند مورد می‌توان بیان کرد:

۱- نتیجه‌گیری از زحمات ۲۳ ساله با تعیین جانشینی که ادامه دهنده این راه باشد.

۲- حفظ دائمی اسلام از کفار و منافقین با تعیین جانشینانی که از عهده این مهم برآیند.

۳- اقدام رسمی برای تعیین خلیفه که از نظر قوانین ملل در همیشه تاریخ سندیت دارد.

۴- بیان یک دور جامع از برنامه ۲۳ ساله و گذشته و حال مسلمین.

۵- ترسیم خط مشی آینده مسلمین تا آخر دنیا.

۶- اتمام حجت بر مردم که از مقاصد اصلی در ارسال پیامبران است.۹

پی‌نوشت‌ها:

۱) انصاری زنجانی، محمد باقر، اسرار غدیر، گزارش تحلیلی از واقعه غدیرخم، نشر مولود کعبه، غدیر ۱۴۲۱، ص ۲۹

۲) دشتی، محمد، جایگاه غدیر، امیرالمومنین (علیه‌السلام)/ چاپ اول/ زمستان ۷۷، قم، صص ۲۶-۲۸.

۳) انصاری زنجانی، همان، ص ۳۹.

۴) ندارد

۵) شیخ محمدرضا، غدیر در اسلام،‌ ترجمه کتاب الغدیر فی‌الاسلام/ مترجم: دکتر محمود مهدوی دامغانی، انتشارات بنیاد بین‌المللی غدیر، پاییز ۱۳۸۰، صص ۴۶-۵۴.

۶) حائری تهرانی، مهدی، پرتوی از غدیر/ انتشارات هجرت، ۱۳۷۴، صص ۵۹-۶۲.

۷) شیخ محمدرضا، همان، ص ۲۵۶.

۸) نعیم‌آبادی، غلامعلی، غدیر در آینه تاریخ، ص ۲۳۵/ مؤسسه فرهنگی انتشاراتی توسعه قلم، ۱۳۸۱، ص ۲۳۵.

واقعه غدیر خم:

پیامبر(ص) در ذی‌القعده سال ۱۰ق همراه هزاران نفر برای انجام مناسک حج از مدینه به طرف مکه حرکت کرد. از آنجا که این سفر، آخرین حج پیامبر(ص) بود به حجه الوداع مشهور شد. پیامبر(ص)، پس از پایان اعمال حج به‌همراه مسلمانان به طرف مدینه حرکت کرد و در ۱۸ ذی‌الحجه به غدیر خم رسیدند، جبرئیل بر پیامبر(ص) نازل شد و از جانب خداوند، به رسول خدا(ص) امر کرد تا علی(ع) را به‌عنوان جانشین خود، به مردم معرفی کند. رسول خدا(ص) نیز حاجیان را گرد آورد و علی(ع) را به‌عنوان جانشین خود معرفی کرد.

فضیلت روز غدیر

درباره فضلیت عید غدیر احادیثی از معصومان نقل شده است از جمله:

پیامبر(ص): روز غدیرخم برترین عیدهای امت من است و آن روزی است که خداوند در آن روز دین را تکمیل و نعمت را بر امت من تمام کرد و اسلام را به‌عنوان دین برای آنان پسندید.
امام صادق(ع): عید غدیر عظیم‌ترین و باشرافت‌ترین عید مسلمانان است و سزاوار است در هر ساعت آن شکر خدا به‌جای آورده شود و مردم روزه شکر بگیرند که روزه این روز معادل شصت سال عبادت است.

امام صادق(ع): «روز غدیرخم عید بزرگ خداست، خدا پیامبری مبعوث نکرده، مگر اینکه این روز را عید گرفته و عظمت آن را شناخته و نام این روز در آسمان روز عهد و پیمان و در زمین روز پیمان محکم و حضور همگانی است.

امام رضا(ع):«روز غدیر در میان اهل آسمان مشهورتر است تا میان اهل زمین… اگر مردم ارزش حقیقی این روز را می‌دانستند، بی‌تردید فرشتگان در هر روز، ده بار با آنان مصافحه می‌‏کردند.»

نصیبی شافعی، از علمای اهل‌سنت، در مطالب السؤول به عیدبودن روز هجدهم ذی‌الحجه تصریح کرده است.به گفته او، این روز عید و موسم و محلّ اجتماع مردم قرار گرفت؛ چون وقتى که رسول خدا، على را به این منزلت رفیع تخصیص داد، هیچ یک از مردم را در این منزله و مرتبه با على شریک قرار نداد.به گزارش ابن‌خلّکان در وفیات الاعیان، با مستعلی بن مستنصر، از حاکمان مصر، در ۱۸ ذی‌حجه سال ۴۸۷ق که روز عید غدیرخم است بیعت شد

اعمال عید غدیر
مقالهٔ اصلی: اعمال عید غدیر
روزه گرفتن؛ بر پایه روایتی که از پیامبر(ص) در کتب اهل‌سنت نقل شده هر کس روز ۱۸ ذی‌الحجه را روزه بگیرد، خداوند ثواب روزه شش ماه را برای او می‌نویسد.
گفتن عبارت «اَلحمدُ لِلهِ الّذی جَعَلَنا مِنَ المُتَمَسّکینَ بِولایهِ اَمیرِالمؤمنینَ و الائمهِ علیهم السلام؛ ترجمه: سپاس خدا را که ما را از کسانی قرار داد که به ولایت امیرالمومنین علی(ع) و ائمه (ع) تمسک می‌جویند.» در هنگام ملاقات مؤمنان.
زیارت حرم امام علی(ع)
غسل کردن
خواندن زیارت امین الله
خواندن دعای ندبه
خواندن زیارت غدیریه
پوشیدن لباس‌های نیکو
استعمال بوی خوش
زینت کردن
صله رحم
توسعه بر عیال (بخیل نبودن در خرج برای خانه و خانواده)
شاد بودن و لبخند زدن
هدیه دادن به مؤمنان
دیدار با برادران ایمانی
شکرگزاری بر نعمت بزرگ ولایت
صلوات بسیار فرستادن
عبادت فراوان انجام دادن
اطعام مؤمنان
افطاری دادن به روزه‌داران

خواندن نماز عید غدیر: بر پایه روایتی از امام صادق(ع) نماز دو رکعتی است که در هر رکعت سوره حمد و بعد از آن، ده مرتبه سوره اخلاص، ده مرتبه آیه الکرسی و ده مرتبه سوره قدر خوانده می‌شود. پاداش این نماز معادل ۱۰۰ حج، ۱۰۰ عمره و برآورده‌شدن تمام حوائج دنیوی و اخروی دانسته شده است.

وقت خواندن این نماز هنگام ظهر است. درباره جواز یا عدم جواز خواندن آن به جماعت میان فقها اختلاف‌نظر وجود دارد.

پایان/*

اندیشه معاصر را در روبیکا دنبال کنید.

برای عضویت در کانال بله اندیشه معاصر کلیک کنید.

برای عضویت در کانال تلگرامی اندیشه معاصر کلیک کنید.