روانشناسی تبلیغ، روانشناسی و تبلیغات / کلیات و مفاهیم روانشناسی تبلیغ

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، روانشناسی تبلیغات یا روانشناسی تبلیغ چیست و چه فایده ای برای ما دارد؟ این دانشی است که از ابزار روان‌شناسی برای تبلیغ بهتر و تاثیر بیشتر بر مخاطب با شناخت زوایای روحی و روانی او استفاده می کند. یعنی استفاده از احساسات مخاطب برای رسیدن به یک هدف عالی تا رشد عقلانیت وی. قبل از بحث در روانشناسی و تبلیع باید کلیاتی را مورد بررسی قرار دهیم. باید بدانیم در روان‌شناسی تبلیغ هدف ما شناخت خصوصیات روحی و روانی مخاطب و  راه ها و شیوه های تاثیرگذاری بر آنان به منظو انتخاب ابزار و پیام مناسب است.

تبلیغ در روانشناسی تبلیغات/ تبلیغ را یاد بگیریم

سوالاتی که در ابتدای بحث مطرح است:

روان‌شناسی چیست؟

روان‌شناس کیست؟

روان در روانشناسی به چه معناست؟ منظور از روان چیست؟ آیا روان وجود خارجی دارد یا یک اصطلاح است؟

تبلیغ چیست؟

سوالاتی که پیرامون تبلیغ مطرح می شود چیست؟

در ارتباط تبلیغ: تبلیغ چیست؟ اصول تبلیغ کدامست؟ انواع تبلیغ؟ مدیریت تبلیغ؟ تبلیغ اینترنتی؟ کتاب های تبلیغ؟ ابزار تبلیغ؟ و …

هدف از تبلیغ چیست؟

اهمیت، ضرورت و جایگاه تبلیغ؟ چرا تبلیغ باید باشد؟ اگر نباشد چه اتفاقی می افتد؟ و جایگاه آن در دین و برون دینی چیست؟

قلمرو تبلیغ کدامست؟

ارکان تبلیغ چیست؟

مراحل تبلیغ؟

ارزیابی تبلیغ؟

انواع تبلیغ؟

قبل از بررسی کلیات ومفاهیمی که در بالا عرض شد مقدمه ای را ذکر می کنیم:

هر سخنوری که می‌خواهد سخن بگوید باید بینا و آشنا به قواعد و بصیر باشد تا شنوندگان بر اساس صلاحیت علمی و اطلاعاتی او گفته‌هایش را با دقت بشنوند و باور نمایند.

خطیب اسلامی نیز باید در حد خودش دین را بشناسد و از آن بالنسبه آگاه باشد و مطلبی را که برای بحث انتخاب می‌کند بخوبی بفهمد تا بتواند به شنوندگان بفهماند.

کسی که خود مطلبی را بخوبی درک نکرده و آن طور که باید از آن آگاهی ندارد نمی‌تواند به دیگران تفهیم نماید. همین‌طور می‌باید با اصول و قواعد ارتباط، روان‌شناسی تبلیغ و پیام رسانی، آشنا باشد.

در آیین مقدس اسلام، سخن گفتن از روی علم و بصیرت و لب فروبستن از آنچه نمی‌داند یکی از حقوق خداوند بر بندگان است.

کلیات و مفاهیم روانشناسی تبلیغ:

روانشناسی چیست؟

برای روان‌شناسی، تعاریف متعددی ارائه شده است و هر کدام از نظریه پردازان حوزه روان‌شناسی، متناسب با مبانی فکری خود (رفتاری نگری، انسان نگری، شناختی و غیره) تعریفی را ارائه نموده‌اند. ما اشره به تعاریف موجود برای آشنایی با روان‌شناسی خواهیم داشت:

علم روان‌شناسی، به مطالعه رفتار و فرایندهای روانی می‌پردازد و به عبارت دیگر روان‌شناسی علم مطالعه رفتار و زیر ساخت‌های آن است (مطالعه رفتار ظاهری و درونی( اتکینسون و دیگران، زمینه روان شناسی، ج۱، ص۲۹.)

روان‌شناسی ابزاری است برای مطالعه رفتار انسان. وقتی میگوییم مطالعه رفتار، یعنی ما با این قید تمامی بروزات انسان را دربر گرفتیم و از دایره عمل خارج کردیم. هر چیزی که از انسان سر می زند. روانشناسی یعنی علم مطالعه رفتار و فرایند ذهنی یک موجود زنده. بنابراین روانشناسی دانشی است که به بررسی رفتار و فرآیندهای روانی و ذهنی می‌پردازد و هدفش کشف دسته ای از عوامل است که رفتار موجود زنده را تحت تاثیر قرار می دهد.

ما در روانشناسی با اطلاع از زوایای روحی یک فرد سعی به تغییر در افکار و رفتار او داریم. فرقی که میان عمل و رفتار وجود دارد این است که عمل قابل مشاهده است ولی رفتار می تواند مشاهد نباشد مانند اندیشیدن، تجسم کردن، درد کششیدن. بنابراین رفتار می تواند عملی باشد یا غیر عملی

از آنچه گفتیم چند نکتهٔ کلیدی برداشت می شود. که با آن برای ما روشن می‌کند ماهیت روان‌شناسی چیست:

1. روان‌شناسی دانش است پس از اصول علمی پیروی می‌کند.
2. روان‌شناسی به بررسی رفتار می‌پردازد.
3. روان‌شناسی به بررسی فرآیندهای روانی و ذهنی می‌پردازد.

همان‌گونه که از تعریف روان‌شناسی آموختیم، روان‌شناسی دانش است. پس همانند دیگر شاخه‌های دانش از اصول علمی پیروی می‌کند. این دانش به بررسی رفتار که دیدنی (عینی) است و فرآیندهای روانی که انگاره‌ای (ذهنی) است می‌پردازد. رفتار همهٔ واکنش‌هایی است که از جانداران سر می‌زند. رفتار آشکار است و در برابر آن فرآیندهای روانی، پنهان و انگاره‌ای (ذهنی) است.

نکته مهم در روان‌شناسی این است که ما میخواهیم با روان‌شناسی به شناخت خود و دیگران به منظور ارتباط سالم، تقویت و سالم سازی رفتار خود و دیگران بپردازیم تا با کمک تعلیم و تربیت به اصلاح خانواده بر اساس مبانی دین به روش تبلیغ بپردازیم.

انواع روش‌های مطالعه رفتار در روانشناسی:

طبیعی

بالینی یا کلینیکی با مطالعه عمیق رفتار

آزمایشی و عملی در محیط آزمایشگاهی با اندازه گیری و بررسی متغیرها  یعنی  تغییر متغیرهای مستقل و اندازه گیری متغییرهای وابسته.

روان کاوی : بررسی پدیده های ناخودآگاه در رفتار موجود زنده.

بنابراین در بین انواع روانشناسی با دو نوع روانشناسی کار داریم:

روانشناسی فردی

روانشناسی اجتماعی

در مورد اول توضیحاتی ارائه شد که روانشناسی چیست  و چه هدفی دارد

اما در قسمت دوم:

منظور از روان‌شناسی اجتماعی، بررسی ماهیت اجتماعی فرد است و در آن تاثیر متقابل روانی میان انسان و جامعه بررسی می‌گردد. روان‌شناسی اجتماعی به این معناست که درک و توضیح چگونگی تاثیر حضور واقعی، خیالی و ذهنی دیگران بر افکار، احساسات را بررسی می‌کند.. بنابراین روان‌شناسی اجتماعی علم مطالعه رفتار ر موقعیت گروهی است. اینکه بدانیم در ارتباط دیگران چه احساسی داریم و چگونه با آن‌ها تعامل برقرار کنیم.

روان‌شناس کیست؟

روان‌شناس کسی است که ضمن اطلاع از مبانی روانشناسی، پذیرش بدون قید و شرط داشته باشد و مراجعش را همانگونه هست بپذیرد و برای رفع مشکلش همدردی کند و اقدام کند. عدم سوگیری نسبت به مراجع خود داشته باشد.

از ویژگی های فرد روانشناس می توان این موارد را نام برد:

پذیرش بی قید و شرط، خودشکوفا و ظهور نشانه های کمال در او، دریافت عمیق از واقعیت و ارتباط با آن، پذیرش خود و دیگران، ساده بودن،مسأله محور، توانایی تنها ماندن، داشتن دوستان زیاد، استقلال شخصی، تجربه عرفانی، علاقه اجتماعی، روابط بین فردی عمیق و شوخ طبع

روان در روانشناسی به چه معناست؟ منظور از روان چیست؟ آیا روان وجود خارجی دارد یا یک اصطلاح است؟

ایا روان به معنای روح است که در سوره قدر آمده است یا به معنای ذهن و یا به اعتقاد برخی اصلا روان وجود خارجی ندارد تا شناخته شود. و این از آنجایی نشات می گیرد که روانشناسی از علم فلسفه جدا شد و در محیط آزمایشگاهی مورد ارزیابی قرار گرفت. و به روانشناسی علم گفتند و منظور از علم، علوم تجربی بود.

نکته تکمیلی:

روان (به انگلیسی: psyche) در روانشناسی به همگی ذهن، خودآگاه و ناخودآگاه گفته می‌شود

ولی بررسی تاریخ روان‌شناسی به ما این را نشان می‌دهد که تا امروز روان‌شناسی نتوانسته است برای روان یک تعریف داشته باشد و رفتار با روان یکی دانسته شده‌است با اینکه این بعد روانی است که بر منش و رفتار و کارهای هر کسی بازتاب دارد.

روان در واژه با روح نیز برابر دانسته شده‌است. روان درهم‌آمیختگی منش انسان است که بیشتر در روانشناسی بررسی می شود و در پی برخورد رفتارها و احساسات نمود می‌یابد و رخداد آن ناپیداست، ولی روح چیزی فرامادی است و در پیدایش خود وابسته به چیز دیگری نیست و تنها درباره نهاد فرامادی مردمان نیست؛ که برای توصیف دیگر چیزهای فرامادی نیز کاربرد دارد و زمینه ای دینی است.

روانشناسی بررسی رفتار است.

روان در لغت‌نامه دهخدا این‌جور تعریف شده [رَ / رُ] (اِ) جان. (فرهنگ اسدی) (برهان قاطع) (آنندراج) (ناظم الاطباء). روح .(برهان قاطع) (آنندراج) (ناظم الاطباء): جان را سه گفت هر کس و زی من یکی است جان ور جان گسست باز چه بر برنهد روان جان و روان یکی استه ز راه

روان به عنوان یک منبع یا ابزار نیز قابل توصیف است که به عنوان نمادی از منابع یا ابزارهای دیگری با عنوان عقل ، فکر و مغز ، کار یادگیری ، انتخاب و استفاده از هر رفتاری را انجام میدهد . درواقع این منبع یا ابزار ، از طریق انجام یکسری محاسبات رفتاری ، کار انتخاب و استفاده از رفتار را انجام میدهد که این محاسبات بر مبنای منطق عقلانی بوده و در راستای توجه به منافعی خاص انجام میشود . البته آنچه که گفته شد شکلی منطقی از عملکرد روان است و شکل غیرمنطقی آن داستانی جدا دارد

فایده روان‌شناسی

شناخت رفتار خود و دیگران به منظور ارتباط سالم، تقویت و سالم سازی رفتار خود و دیگران؛ همچنین خدمت به تعلیم و تربیت و اصلاح مشکلات خانواده‌ها و مباحث دیگر.

ابعاد رفتار

رفتار ظاهری، شناخت‌ها (نگرش‌ها) و عواطف (هیجان‌ها)

هدف روان‌شناسی چیست؟ / چهار وظیفه روان‌شناس

هر دانشی دارای آماج و اهدافی است که دانشمند برای دستیابی به آن تلاش می‌کند. اهداف بنیادین روان‌شناسی چنین است:

۱. توصیف: توصیف و گزارش کمی ‌و کیفی و تحلیل آماری بدون چرایی.

۲. تبیین: کشف قانونمندی‌ها و علل و چرایی رفتار.

۳. پیش‌بینی: وقتی علل رفتار فهمیده شد می‌توان در شرایط مختلف، رفتار افراد را پیش بینی کرد.

۴. کنترل رفتار: با تغییر شرایط می‌توان رفتارها را اصلاح نمود.

قسمت اول از روانشناسی تبلیغ

جواد آل حبیب

انتهای پیام/*