11:06 - 1402/01/03

دکتر مهناز عسکریان: درآمدی بر کتاب راه حل سوم

به گزارش تحریریه پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، دکتر مهناز عسکریان روانشناس، استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه در درآمدی بر کتاب راه حل سوم نویسنده استفان کاوی، اینگونه نگاشتند: زندگی مالامال از مشکلاتی است که برطرف کردن آنها ناممکن به نظر ...

کتاب راه حل سوم

به گزارش تحریریه پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، دکتر مهناز عسکریان روانشناس، استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه در درآمدی بر کتاب راه حل سوم نویسنده استفان کاوی، اینگونه نگاشتند: زندگی مالامال از مشکلاتی است که برطرف کردن آنها ناممکن به نظر می رسد : مشکلات فردی ، خانوادگی ، شغلی و اجتماعی.در این میان پیدا کردن راه حلی مناسب برای فائق آمدن بر این مشکلات از ضروریات به حساب می آید. در کتاب راه حل سوم تاکید زیادی بر وجود راه حل سومی در کنار راه های دوگانه ای که اغلب افراد در برابر مسائل انتخاب می کنند ، اعمال می گردد. این انتخاب دوگانه برای حل مسائل و رفع مشکلات چه در روابط بین فردی ، چه در محل کار ، چه در خانواده و چه در تعاملات عاطفی ، شامل دو روش جنگیدن و فرار کردن می باشد.

دکتر مهناز عسکریان

دکتر مهناز عسکریان

عضو هیأت علمی در ادامه نوشتند: در این انتخاب دوگانه ، افراد در برابر چالش های پیش رو که میتواند شامل اختلاف نظرها و یا اختلاف سلایق در بین افراد باشد ، یا راه جنگیدن را برگزینند که در آن در برابر باورها و اعتقادات دیگران مقاومت نموده و پیش روی آنها رو در رومی ایستند و برای به خاک نشاندن حریف ، از هیچ راهبردی فروگذار نخواهند بود تا جائیکه در این میانه ممکن است آسیبهای فراوانی به این ارتباط وارد شده و ضرر زیادی متوجه یکی از طرفین و یا در خیلی از اوقات متوجه هر دو طرفین باشد. در روش جنگیدن هدف برد –باخت است ، برای دستیابی به این هدف از هر شیوه و روشی که مقدور باشد استفاده می گردد.

اینجاست که هدف وسیله را توجیه نموده و هر اقدامی میتواند برای فرد انجام دهنده توجیه منطقی داشته باشد حتی اگر این رفتار در اوج بی شرمی و بی انصافی و با زیر پا گذاردن معیارهای انسانی همراه باشد . روش فرار کردن را اغلب میتوان در بین آندسته از افرادی مشاهده نمود که از اعتماد به نفس و جسارت طلبی پایینی برخوردار بوده و خود را در برابر حریف در موضع ضعیف میداند، آدمی که اعتماد به نفس پایینی دارد به جای حل کردن صورت مساله ترجیح میدهد که پاک کردن صورت مساله را جایگزینحل مساله نماید. لذا در برابر چالشها ، فرار را بر قرار ترجیح داده و خود را از مهلکه دور مینماید . این دو روش برگرفته از انتخاب دوگانه رایجی است که در بین اکثریت افراد شایع می باشد. در این میانه در این کتاب اشاره به راه حل جدیدی شده است با عنوان راه حل سوم .

الگوی راه حل سوم در کتاب راه حل سوم

دکتر مهناز عسکریان در ادامه نوشتند: راه حل سوم از الگویی پیروی می کند که فرایند همکاری را جایگزین فرایند گامهای انفرادی در حل مشکلات مینماید . یادتان باشد ، شما نمیتوانید با مشت های گره کرده با کسی دست دهید . بنابراین نیاز است قبل از هر اقدامی ابتدا دستها را گشوده و ذهن ها را از آلودگی ها و تعصبات کورکورانه رهانمایید. راه رسیدن به انتخاب راه حل سوم ، فرایندی به نام همکوشی (سینرژی ) است ،همکوشی زمانی رخ میدهد که یک بعلاوه یک ، ده ، صد یا هزار میشود . وقتی بیش از یکنفر تصمیم میگیرند که چالش بزرگی را از سر راه بردارند ، قدرت ذهنی عجیبی را ایجاد مینمایند و از تفکرات و ایده های محدود پارا فراتر میگذارند . راه حل سوم بدور از گزینش جنگ و بدور از گزینش فرار کردن و انکار واقعیت ، بر همکوشی نمودن تاکید مینماید. در این شیوه ، توجیه بر آن است که نیرویی که یک منبع بر یک شی وارد میکند اگر n  باشد ، نیرویی که دو منبع بر آن شی وارد میکند ، لزوما ۲n نمیباشد بلکه میتواند بیش از ۲n را در بر بگیرد و با افزایش تعداد منابع نیرو بر یک شی به میزان تصاعدی این نیرو فزونی یابد . این افزایش تصاعدی خاصیت همان سینرژی است.

این روانشاسی تصریح کردند: همکوشی و انرژی گروهی یک معجزه است که در طبیعت کاملا از آن بهره مند می شوند . مانند درختان سرخ چوب که ریشه هایشان را در هم میتنند تا در برابر طوفان و باد و سیلاب مقاومت نموده و از پا نیافتند . خزه ها و قارچها که با هم متحد میشوند و روی صخره ها رشد میکنند و مانع رشد چیزهای دیگر میشوند. پرندگانی که به شکل v حرکت مینمایند ، حدود دوبرابر سرعت یک پرنده تنها پرواز میکنند. مشابه اصل همکوشی و نیروی جمعی ، در خصوص انسسانها نیز صدق میکند. آنها میتوانند با هم و در سایه انرژی گروهی یکدیگر کارهایی انجام دهند که کسی قادر به انجام آنها به تنهایی نمیباشد و با بررسی قدرت و طاقت فردی افراد این امر ناممکن پیش بینی میگردد. موسیقی نیز نمونه بسیار جالبی از نیروی جمعی انسانها به حساب می آید . ریتم ها ، ملودی ها و هارمونی ها با هم ترکیب میشوند تا بافت ، غنا و عمق موسیقی جدیدی را خلق کنند.

این قضیه همان چیزی است که در ورزش ، بدان شیمی می نامند. تیم های ورزشی بزرگ از نوعی انرژی گروهی یا شیمی برخوردارند که میتواند تیم های دیگری را که حتی اعضای بااستعدادتری دارند اما انرژی گروهی را ندارند ، مغلوب سازد. همکوشی یا انرژی گروهی ماهیت اصلی خانواده است. هر یک از اعضای خانواده سهمی در طعم زندگی یا ویژگی های متفاوت خانواده دارند .

دکتر مهناز عسکریان: روشهای مقابله با اضطراب امتحان / انواع اضطراب امتحان و راه‌های پیشگیری از آن

دکتر مهناز عسکریان

وی افزود: فقدان ذهنیت انتخاب سوم ، در در واقع مانع بزرگی بر سر راه همکوشی و انرژی گروهی است. افرادی با ذهنیت دو انتخابی در یک موضوع خاص و مشخص نمیتوانند به همکوشی  دست یابند.

مگر این که تصدیق کنند همکوشی ممکن است. متفکران دو انتخابی فقط به رقابت فکر میکنند و هیچ گاه همکاری و همکوشی را فقط دوراهی های غلط پیش رو دارندو در نظر آن ها ، همواره ذهنیت راه من وجود دارد. میتوان گفت آن ها از نوعی کوررنگی رنج میبرند و فقط میتوانند رنگ آبی یا زرد را ببینند و هیچگاه قادر به دیدن رنگ سبز نمی باشند .

متفکران دو انتخابی اغلب نمی توانند این واقعیت را بپذیرند که دیگران افرادی منحصر به فرد هستند و به ایدئولوژی خاص خود را دارند. آنها برای دیدگاهها و نگرش های مختلف ارزشی قائل نبوده و به همین دلیل برای درک دیگران تلاشی نمیکنند.

دکتر عسکریان تصریح کرد: برای دستیابی به این قدرت همکوشی میتوان از تمهیدات زیر استفاده نمود : در وهله اول برای درمان و رشد صداقت ،آمادگی و سازگاری باید کوشید.

هر قدر کمتر خود را مطرح نماییم و نمایش دهیم ، بیشتر به هم کوشی نزدیک میشویم . دومین وضعیت پذیرش ، توجه و اهمیت دادن و جایزه دادن به توست . به قول کارل راجرز داشتن توجه بی قید و شرط . وضعیت سوم درک همدلانه میباشد که تا وقتی که دوالگوی فکری اول و دوم را نپذیریم ، به وجود نمی آیند.

همدلی به معنی سازگاری و درک واقعی این نکته است که طرف مقابل از کجا می آید و کیست ، همدلی امری نادر و کمیابست. ما باید سه وضعیت سوم نخست را به وجود آوریم تا به وضعیت چهارمی دسترسی یابیم. در اینصورت میتوانیم با هم بیاموزیم و در جهت یک راه حل برنده – برنده واقعی پیش برویم و رشد کنیم که برای هردوی ما جدید است. این چنین انسانی دیگران را نیز در حد خودش می بیند و منحصر بودن افراد را میپذیرد و این همان روح اوبونتو میباشد که در بین قبایل افریقایی مطرح است.

اوبونتو یعنی انسانی که برای انسان بودن وابسته به افراد است. یعنی من برای اینکه خودم باشم ، به تو نیاز دارم و تو برای اینکه خودت باشی به من نیاز داری .درروح اوبونتو ، دیدن دیگران خوشامدگویی به هدایایی است که فقط آنها میتوانند ارائه دهند : استعدادها ، هوش ، تجارب فردی ، خرد و تفاوت های نگرش خاص آنها.

در پابان دکتر عسکریان اینگونه مساله ارزش و بی ارزشی را اینگونه توصیف کردند: بی ارزش کردن دیگران و تلاش برای تهی جلوه دادن آنها از صفات انسانی یا همان کاری که ما اغلب کلیشه ای رفتار کردن مینامیم، ریشه در احساس عمیق ناامنی عمیقی در درون شخص دارد. این دسته از افراد که قادر به همکوشی نمیباشند، تمایل بیشتری دارندکه موضوعات منفی مربوط به دیگران را بیش از موضوعات مثبت به خاطر بسپارند. آنها مردم را مسئول و مسبب رفتارهای بدشان میدانند ولی برای رفتارهای خوب مردم ، اعتبار و امتیازی نمیدهند. در نتیجه دیدن دیگران زیر نور منفی به آنها کمک میکند که در خود احساس برتری نمایند.

همکوشی منوط به داشتن همدلی در افراد است. بنابراین باید افراد به گوش دادن همدلانه آموزش داده شوند زیرا این نوع گوش دادن کلید اولیه رسیدن به آرامش و همکوشی یا سینرژی میباشد. همدلی زمانی رخ میدهدکه ما خودمان را در ذهن دیگران پیدا کنیم . ما از طریق چشم آنها واقعیت را میبینیم ، هیجانات آنها را احساس میکنیم ، در رنج و غم هایشان با آنها سهیم و شریک میشویم.ابتدا دیگران را درک میکنیم ، سپس انتظار داریم که ما را درک کنند. باوجود طبیعی بودن ظرفیت همدلی برای انسانها ، دلیل کمیاب بودن و نادر بودن آن در بین افراد آنست که اولا الگوهای فکری رقابتی بسیار شدیدی در افراد وجود دارد و ثانیا گرایش زیادی به قضاوت کردن دیگران داریم .  به این دلایل عملا همدلی رخ نداده و همکوشی معنا پیدا نمیکند . در صورتیکه به قول دالایی لاما اغلب افرادی که با ما اختلاف نظر و کشمکش دارند ، بهترین آموزگاران ما هستند.

درنهایت میتوان اذعان داشت که همکوشی بدنبال همدلی منجر به خلق راه حل سومی میگردد که میتواند در یک گروه از همکاران ، در یک خانواده و یا در یک ارتباط عاطفی عمیق ، فرهنگ منحصر به فردی را پدیدارسازد که پیشتر هیچ گاه وجود نداشته و در آینده نیز وجود نخواهد داشت.

اندیشه معاصر را در روبیکا دنبال کنید.

برای عضویت در کانال بله اندیشه معاصر کلیک کنید.

برای عضویت در کانال تلگرامی اندیشه معاصر کلیک کنید.

مطالب مرتبط