به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، زهرا شیخ باقری– فعال رسانه/ رسانه‌های نوین دنیای ارتباطات را متحول کرده‌اند و به واسطه‌ی پیشرفت‌های دیجیتال، شکل و شمایل جدیدی به تعاملات اجتماعی و فردی داده‌اند. با ظهور شبکه‌های اجتماعی، پلتفرم‌های اشتراک‌گذاری ویدیو، پیام‌رسان‌های فوری و وب‌سایت‌های تعاملی، رسانه‌های نوین فرصت‌هایی بی‌نظیر برای برقراری ارتباط و اشتراک‌گذاری اطلاعات فراهم کرده‌اند. این رسانه‌ها از طریق امکان شخصی‌سازی محتوا، ارتباطات دوطرفه و دستیابی به اطلاعات آنی، تجربه‌ی استفاده کاربران را بهبود بخشیده‌اند و به نوبه‌ی خود توانسته‌اند جامعه‌ای جهانی را به هم پیوند دهند.

آینده ارتباطات نیز تحت تاثیر فناوری‌هایی همچون هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، واقعیت افزوده و مجازی و شبکه‌های نسل پنجم و ششم در حال شکل‌گیری است. با پیشرفت هوش مصنوعی، رسانه‌ها می‌توانند تجربه‌های شخصی‌تر و دقیق‌تری ارائه دهند، و با کمک واقعیت افزوده و مجازی، تجربه‌های تعاملی و مجازی برای کاربران فراهم کنند. اینترنت اشیا نیز امکان ارتباط و انتقال داده میان دستگاه‌ها را تسهیل کرده و به شکل‌گیری شهرهای هوشمند و محیط‌های متصل کمک می‌کند.

از سوی دیگر، با گسترش استفاده از رسانه‌های نوین و انتقال حجم بالای داده‌های شخصی در این فضاها، موضوع امنیت و حریم خصوصی اهمیت ویژه‌ای یافته است. کاربران انتظار دارند که داده‌های شخصی‌شان در فضای مجازی به صورت امن نگهداری شود و پلتفرم‌ها نیز تلاش می‌کنند با استفاده از فناوری‌های رمزنگاری و سیاست‌های حریم خصوصی، اعتماد مخاطبان را جلب کنند. در نتیجه، آینده ارتباطات با تمرکز بر تعاملات هوشمند، تجربه‌های مجازی و امنیت داده‌ها، به سمت دنیایی متصل و تعاملی پیش می‌رود که در آن ارتباطات بین افراد و دستگاه‌ها آسان‌تر و قابل اعتمادتر خواهد بود.

رسانه‌های نوین به فناوری‌ها و پلتفرم‌های ارتباطی گفته می‌شود که به واسطه تحول دیجیتال و پیشرفت‌های فناوری اطلاعات به وجود آمده‌اند. این رسانه‌ها شامل شبکه‌های اجتماعی، پلتفرم‌های محتوای ویدئویی (مثل یوتیوب و تیک‌تاک)، پیام‌رسان‌های موبایلی، پادکست‌ها، وبلاگ‌ها و ابزارهای ارتباطی دیگری هستند که امکان ارتباطات فوری، تعاملی و فردی را فراهم می‌کنند.

آینده ارتباطات تحت تأثیر روندهای نوینی است که تغییرات شگرفی در نحوه تعامل و مصرف اطلاعات ایجاد خواهند کرد. چند محور کلیدی این تغییرات به شرح زیر است:

1. هوش مصنوعی و شخصی‌سازی محتوا: با پیشرفت هوش مصنوعی، محتوا و اطلاعات به‌صورت دقیق‌تر و مطابق با سلیقه و نیازهای فردی کاربران ارائه می‌شود. این امر به رسانه‌ها امکان می‌دهد تا به‌شکلی هدفمندتر و مؤثرتر مخاطب را جذب کنند.
2. واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR): این فناوری‌ها تجربه تعاملی و جذاب‌تری را برای مخاطب فراهم می‌کنند. به‌ویژه در زمینه‌های آموزش، گردشگری و بازی، استفاده از این فناوری‌ها به رشد ارتباطات غنی و تجربی کمک خواهد کرد.
3. اینترنت اشیا (IoT) و ارتباطات دستگاه به دستگاه: اینترنت اشیا (IoT) می‌تواند ارتباطات بین دستگاه‌ها را بهبود بخشد و به کاربران امکان می‌دهد تا از اطلاعات بیشتری در زمان واقعی بهره‌مند شوند.
4. ارتباطات ویدیویی و افزایش کیفیت شبکه‌ها: با ارتقای شبکه‌های ارتباطی (مثل نسل پنجم و ششم اینترنت) و افزایش پهنای باند، ارتباطات ویدیویی با کیفیت بالاتر و دسترسی آسان‌تر به محتواهای ویدیویی به یکی از اصلی‌ترین روش‌های ارتباطی تبدیل خواهد شد.
5. تمرکز بر امنیت و حفظ حریم خصوصی: با افزایش آگاهی عمومی نسبت به اهمیت امنیت و حریم خصوصی، فناوری‌ها و سیاست‌هایی ایجاد می‌شود که محافظت از داده‌های شخصی کاربران را در اولویت قرار می‌دهد. این امر برای اعتمادسازی و حفظ تعامل پایدار کاربران با پلتفرم‌ها حیاتی خواهد بود.

این تحولات می‌توانند آینده‌ای را رقم بزنند که در آن مرزهای جغرافیایی و فرهنگی در ارتباطات محو شوند و جامعه به سمت ارتباطات فوری، غنی و شخصی‌شده‌تر حرکت کند.

البته، می‌توانیم هر یک از محورهای ذکر شده را با جزئیات بیشتری بررسی کنیم:

هوش مصنوعی و شخصی‌سازی محتوا

۱. هوش مصنوعی و شخصی‌سازی محتوا

• تحلیل داده‌های کاربران: هوش مصنوعی با تحلیل الگوهای رفتاری و علاقه‌مندی‌های کاربران، محتوا را به‌صورت هدفمند به آن‌ها نمایش می‌دهد. الگوریتم‌های یادگیری ماشین در پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام و یوتیوب به گونه‌ای طراحی شده‌اند که محتوای جذاب و مرتبط را در صفحه‌های اصلی کاربران قرار دهند.
• افزایش تعامل با مخاطبان: با شخصی‌سازی محتوا، کاربران احساس نزدیکی و ارتباط بیشتری با پلتفرم‌ها خواهند داشت، چرا که آنچه می‌بینند دقیقاً با نیازها و علایق‌شان همخوانی دارد. این امر به افزایش زمان استفاده کاربران از پلتفرم‌ها و بهبود تعاملات آن‌ها منجر می‌شود.
• کمک به تولیدکنندگان محتوا: شخصی‌سازی باعث می‌شود محتوا به مخاطب مناسب برسد و در نتیجه، تولیدکنندگان بتوانند با مخاطبان خاص خود ارتباط بهتری برقرار کنند.

۲. واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR)

• تجربه‌های جدید در دنیای مجازی: واقعیت افزوده و واقعیت مجازی به افراد امکان می‌دهند که به‌صورت تعاملی و در محیطی شبیه‌سازی‌شده به تجربه‌های مختلف بپردازند. به‌عنوان مثال، در صنعت مد می‌توان از واقعیت افزوده برای «پرو» لباس به‌صورت مجازی استفاده کرد.
• کاربردهای گسترده در حوزه‌های مختلف: در زمینه‌هایی مانند آموزش، این فناوری‌ها می‌توانند تجربه‌ای یادگیری عمیق‌تر و تعاملی‌تر را ارائه دهند. به عنوان مثال، دانشجویان پزشکی می‌توانند از طریق واقعیت مجازی در عمل‌های جراحی شبیه‌سازی شده شرکت کنند و مهارت‌های خود را تقویت کنند.

۳. اینترنت اشیا (IoT) و ارتباطات دستگاه به دستگاه

• دسترسی به داده‌های زنده: اینترنت اشیا امکان انتقال داده‌ها به‌صورت بلادرنگ را فراهم می‌کند. در زمینه‌های صنعتی و خانگی، از دستگاه‌های متصل به اینترنت برای نظارت و کنترل فرایندها و عملکرد دستگاه‌ها استفاده می‌شود.
• افزایش کارایی و بهره‌وری: برای مثال، یخچالی که به اینترنت متصل است می‌تواند اطلاعات لازم درباره موجودی مواد غذایی را به گوشی همراه شما ارسال کند یا پیشنهادهایی برای خرید مواد مورد نیاز ارائه دهد.
• ایجاد شهرهای هوشمند: با استفاده از IoT، می‌توان شبکه‌های حمل‌ونقل، زیرساخت‌های شهری، و سیستم‌های مدیریت انرژی را بهینه‌سازی کرد که منجر به کاهش آلودگی و بهره‌وری بیشتر از منابع می‌شود.

۴. ارتباطات ویدیویی و افزایش کیفیت شبکه‌ها

• ظهور نسل‌های جدید شبکه (5G و 6G): شبکه‌های نسل پنجم و ششم، سرعت بسیار بالاتری دارند و امکان استفاده از اینترنت با تاخیر کم را فراهم می‌کنند که به رشد ارتباطات ویدیویی کمک می‌کند.
• تبدیل ویدیو به ابزار اصلی ارتباط: به دلیل سرعت بالا و کیفیت بالا در پخش ویدیو، بسیاری از جلسات، رویدادها، و حتی کلاس‌های آموزشی به صورت آنلاین و ویدیویی برگزار می‌شوند. به‌عنوان مثال، کنفرانس‌های بین‌المللی و وبینارها به‌راحتی از طریق پلتفرم‌های ویدیوکنفرانس برگزار می‌شوند.
• توسعه محتوای تعاملی و زنده: به کمک افزایش کیفیت شبکه‌ها، محتوای زنده (لایو) و ویدیوهای تعاملی مانند کلاس‌های زنده آموزشی، پخش زنده رویدادها و جلسات کاری آنلاین محبوب‌تر شده‌اند و کاربران می‌توانند به‌راحتی به این محتواها دسترسی داشته باشند.

۵. تمرکز بر امنیت و حفظ حریم خصوصی

• افزایش اهمیت حفاظت از داده‌ها: با افزایش استفاده از شبکه‌های اجتماعی و دستگاه‌های متصل به اینترنت، موضوع حریم خصوصی و امنیت داده‌ها برای کاربران اهمیت بیشتری پیدا کرده است.
• فناوری‌های جدید رمزنگاری: به‌منظور حفاظت از داده‌های حساس و اطلاعات کاربران، از فناوری‌های رمزنگاری پیشرفته و سیستم‌های شناسایی هویت مانند احراز هویت دوعاملی و بیومتریک استفاده می‌شود.
• اعتمادسازی و شفافیت در استفاده از داده‌ها: کاربران انتظار دارند که شرکت‌ها و پلتفرم‌ها به‌صورت شفاف در مورد نحوه استفاده از داده‌های آن‌ها اطلاع دهند و ابزارهایی برای کنترل دسترسی به داده‌های شخصی در اختیارشان قرار دهند.

این تحولات می‌توانند آینده‌ای را رقم بزنند که ارتباطات به‌صورت فراگیر، سریع و ایمن‌تر انجام شوند. از سوی دیگر، این فناوری‌ها باعث می‌شوند ارتباطات اجتماعی و فرهنگی در سطح جهانی گسترده‌تر و یکپارچه‌تر شوند، چرا که کاربران می‌توانند به‌صورت بی‌واسطه و بلادرنگ با یکدیگر در ارتباط باشند.

*زهراشیخ باقری/ کارشناس ارشد مدیریت و فعال رسانه

پایان/*

اندیشه معاصر را در ایتا، روبیکا، پیام رسان بله و تلگرام دنبال کنید.