انتقال پایتخت| از فواید و معایب انتقال پایتخت تا نیاز به زمان و شرایط مناسبتر
پیش از هرگونه تصمیمگیری، باید به این سوال اساسی پاسخ داد که آیا فواید انتقال پایتخت بیشتر از معایب آن است؟
پیش از هرگونه تصمیمگیری، باید به این سوال اساسی پاسخ داد که آیا فواید انتقال پایتخت بیشتر از معایب آن است؟
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، سخنگوی جبهه اصلاحات گفت: با توجه به شرایط کنونی کشور، بحث انتقال پایتخت بههیچوجه بهسادگی قابل بررسی یا اجرا نیست. این موضوع نهتنها نیازمند منابع مالی و زیرساختهای گسترده است، بلکه باید در فضایی آرام و با ثبات سیاسی و اقتصادی مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
موضوع انتقال پایتخت و تغییر آن از تهران به شهری دیگر دههاست که حتی قبل از به قدرت رسیدن مسعود پزشکیان مطرح شده بود.
حالا در دولت چهاردهم این بحث به صورت جدیتر مطرح شده است به این صورت که از خود رئیس جمهور تا معاون اول و سخنگوی دولتش درباره انتقال پایتخت از تهران به مکران صحبت میکنند.
اما سوالی که پیش میآید این است که آیا بحث انتقال پایتخت در عمل به چه میزان شدنی است آیا زیرساختهای این موضوع در کشور موجود است؟
جواد امام، سخنگوی جبهه اصلاحات در گفتوگو با ساناخبر اظهار کرد: با توجه به شرایط کنونی کشور، بحث انتقال پایتخت بههیچوجه بهسادگی قابل بررسی یا اجرا نیست. این موضوع نهتنها نیازمند منابع مالی و زیرساختهای گسترده است، بلکه باید در فضایی آرام و با ثبات سیاسی و اقتصادی مورد بحث و بررسی قرار گیرد. با محدودیت منابع فعلی و چالشهای عدیدهای که کشور در زمینههای مختلف با آن مواجه است، حتی فکر کردن به چنین اقدامی نیازمند بازنگری جدی است.
چالشهای زیرساختی و ناکارآمدیهای موجود
وی بیان کرد: امروز کشور با مشکلات متعدد زیرساختی دستوپنجه نرم میکند. از کمبود سرمایهگذاری در حوزههایی مانند حملونقل (راه، راهآهن، و هواپیمایی) گرفته تا بحرانهای آب و برق، ناترازی و کمبودها به دلیل ناکارآمدیهای گذشته به معضلات عمیقی تبدیل شدهاند. عدم توسعه زیرساختها مطابق با نیازهای جامعه و مصرف روزافزون، وضعیت فعلی را به نقطهای رسانده است که حتی مدیریت مشکلات جاری نیز به چالشی بزرگ تبدیل شده است. در چنین شرایطی، بحث درباره انتقال پایتخت، آن هم در این بزنگاه حساس، نه تنها غیرعملی به نظر میرسد بلکه میتواند باعث انحراف از اولویتهای واقعی کشور شود.
فواید و معایب انتقال پایتخت
سخنگوی جبهه اصلاحات توضیح داد: پیش از هرگونه تصمیمگیری، باید به این سوال اساسی پاسخ داد که آیا فواید انتقال پایتخت بیشتر از معایب آن است؟ اجرای این طرح نیازمند یک بررسی کارشناسی دقیق، برنامهریزی بلندمدت و تأمین منابع عظیم مالی است. اما با محدودیتهای منابع فعلی، چنین طرحی بیشتر شبیه یک آرزوست تا یک امکان عملی.
نیاز به زمان و شرایط مناسبتر
وی ادامه داد: انتقال پایتخت باید در زمانی مطرح شود که کشور از نظر اقتصادی، اجتماعی و زیرساختی در شرایطی مطلوب قرار داشته باشد. تا آن زمان، دولت باید تمام توان خود را صرف حل مشکلات جاری کند و از تصمیمگیریهای عجولانه که منابع محدود کشور را هدر میدهد، پرهیز نماید. پس از رفع بخشی از مشکلات کلیدی و ایجاد ثبات نسبی، میتوان در فضایی آرامتر و با نگاه کارشناسی، به این موضوع پرداخت.
امام گفت: با توجه به بحرانهای فعلی، پرداختن به بحث انتقال پایتخت در حال حاضر نه تنها ضرورت ندارد، بلکه ممکن است توجهها را از مسائل اصلی و فوری کشور منحرف کند. این موضوع نیازمند برنامهریزی دقیق و منابع کافی است، که در شرایط فعلی، فراهم نیست. بهتر است این طرح به زمان مناسبتری موکول شود تا در صورت لزوم، با کار کارشناسی دقیق و تأمین منابع، به آن پرداخته شود.
حشمتالله فلاحت پیشه، نماینده ادوار مجلس به ساناخبر گفت: مسائل مربوط به مدیریت پایتخت، بهویژه تهران، همواره یکی از چالشهای اساسی کشور بوده است. هر زمان که دستگاههای مختلف، بهویژه بیش از ۳۰ نهاد و وزارتخانه در حل مشکلات پایتخت ناکام میمانند، بهجای پذیرش مسئولیت و ارائه راهحلهای عملی، موضوع انحرافی «انتقال پایتخت» را مطرح میکنند. این روند در سه دهه اخیر، بیشتر به ابزاری برای فرار از پاسخگویی به ضعفهای مدیریتی دستگاهها تبدیل شده است، چرا که هیچ طرح جامع و اجرایی مشخصی برای انتقال پایتخت وجود ندارد.
وی افزود: در طول این سالها، هر دولت اسمی جدید برای مکان پایتخت پیشنهادی مطرح کرده است. از سمنان و کویر گرفته تا حتی ایدههای عجیبتر مانند جنوب کشور یا حتی اوکراین، همگی تنها بهعنوان شعارهایی برای انحراف افکار عمومی استفاده شدهاند. این سنگ بزرگ، که ۳۰ سال است بدون کوچکترین نتیجهای مطرح میشود، مصداق روشنی از «نشانه نزدن» است.
نماینده ادوار مجلس خاطر نشان کرد: انتقال پایتخت در بسیاری از کشورها مانند مالزی، هند (دهلی نو)، پاکستان (اسلامآباد)، یا حتی مواردی از جداسازی پایتخت اقتصادی از پایتخت سیاسی، بهعنوان راهکاری عملی انجام شده است. اما نکته کلیدی این است که در تمام این موارد، یک طرح جامع با بودجه مشخص و زمانبندی دقیق وجود داشته است.
وی ادامه داد: این سه عامل، یعنی طرح، بودجه و زمانبندی، بهعنوان مثلث حیاتی برای موفقیت پروژههایی از این دست، در ایران هرگز به تصویب مراجع مسئول نرسیدهاند. بدون وجود این مثلث و تصویب آن، طرح انتقال پایتخت چیزی جز ابزاری برای فرار از مسئولیتها و پاسخگویی به مشکلات کنونی نخواهد بود.
فلاحتپیشه اظهار کرد: بهجای مطرح کردن موضوعاتی چون انتقال پایتخت، که بدون برنامهریزی و هماهنگی عملی غیرممکن است، بهتر است مسئولان با شفافیت بیشتری نسبت به مشکلات کنونی پاسخگو باشند. طرحهایی که تنها در قالب شعار باقی بمانند، نمیتوانند باری از دوش مردم بردارند و صرفاً به افزایش بیاعتمادی به نهادها و مسئولان میانجامند.
وی در نهایت بیان کرد: انتقال پایتخت در ایران، با وجود تجربههای موفق جهانی، بدون طرح، بودجه و زمانبندی، نه تنها راهحلی برای مشکلات نیست، بلکه خود به مشکلی جدید تبدیل شده است. این موضوع تا زمانی که در قالب طرحی علمی، قابلاجرا و دارای ضمانت اجرایی ارائه نشود، تنها یک ابزار سیاسی برای فرار از پاسخگویی خواهد ماند.
منبع: ساناخبر
پایان/*
اندیشه معاصر را در ایتا، روبیکا، پیام رسان بله و تلگرام دنبال کنید.