به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، افزایش یارانه نقدی خبر جدید چهار ساعت پیش است که در اندیشه معاصر لازم دیدیم به بررسی افزایش یارانه آبان بپردازیم ؛ ضمن اینکه استعلام دهک بندی یارانه را در ادامه شرح داده، درباره واریز یارانه نقدی آبان با رقم جدید مطالبی را بیان کنیم بر اساس جدول هدفمندی یارانهها، یارانه نقدی و معیشتی دهکهای اول تا سوم درآمد بیست و پنجم هر ماه به دستشان میرسد.
افزایش یارانه نقدی خبر جدید چهار ساعت پیش
سیام هر ماه نیز زمان واریز یارانه دهکهای چهارم تا نهم است. همچنین، از ابتدای ماه یارانه دارو، هزینه حمل و نقل و ذخیرهسازی سوخت پرداخت میشود.
یارانه نقدی این افراد قطع میشود؟
ظاهرا قرار است دولت چهاردهم تغییراتی را در سیاست یارانهای خود اعمال کند و در همین ارتباط سخنگوی دولت و وزیر کار خبر از قطع یارانه نقدی برخی گروهها دادهاند.
آنچه پیشتر فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت گفته بود، در راستای همین اظهارات میدری است. به گفته مهاجرانی، «یارانهها باید به گونهای اصلاح شود که به افراد نیازمند واقعی پرداخت شود.». بنابراین، به نظر میرسد دولت چهاردهم در الک کردن یارانهبگیران جدی است و بهزودی باید شاهد حذف یارانه گروههای پردرآمد باشیم.
افزایش یارانه نقدی
در حالی که ارایه لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ به مجلس شورای اسلامی از افزایش ۱۵ درصدی منابع هدفمندسازی یارانهها حکایت دارد، این سوال در اذهان یارانه بگیران ایجاد شده است که آیا مبلغ یارانه دریافتی خانوارهای ایرانی به همین میزان افزایش خواهد یافت یا خیر.
منابع هدفمند سازی یارانهها در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ با رشدی ۱۵ درصدی به ۷۵۸ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است؛ این در حالی است که منابع هدفمندی یارانهها در بودجه سال گذشته حدود ۶۵۹ هزار میلیارد تومان بود. این افزایش میتواند به این معنا باشد که یک خانوار ۳ نفره در سال ۱۴۰۳ مبلغ ۱ میلیون و ۳۸۰ هزارتومان یارانه نقدی دریافت خواهد کرد.
براساس اعلام سازمان هدفمندسازی یارانهها، یارانه نقدی فروردین ۱۴۰۳ مطابق تاریخ واریزی ماههای قبل پرداخت میشود و شارژ سومین کالابرگ ۲۲۰ هزار تومانی نیز ۱۸ فروردین همچون ماههای قبل انجام میشود.
همزمان با اجرای طرح کالابرگ الکترونیک پرسشهای مختلفی از سوی شهروندان مطرح شد، از همین رو وزارت رفاه اقدام به پاسخِ برخی پرسشهای احتمالی شهروندان مانند اینکه «آیا قرار است یارانههای نقدی حذف شود؟» یا اینکه «برای ثبتنام افراد جامانده از دریافت یارانه باید چه کنیم؟» کرده است.
در بسیاری از کشورها، دولتها از برنامههای یارانه نقدی برای کمک به افراد با درآمد کم استفاده میکنند. یارانه نقدی یک پرداخت مستقیم از دولت به گیرنده است که به صورت پول نقد یا از طریق کارتهای بانکی انجام میشود. این برنامهها برای کاهش فقر و تشویق بهترین استفاده از منابع جامعه، به کار میروند. بسیاری از این برنامهها از محدودیت دریافت تمایل دارند و تحت شرایط و دستورالعملهای خاصی تعیین میشوند تا به هدف موردنظر دست یابند. این برنامههای یارانه نقدی غالباً به عنوان یک پشتوانه مالی برای کسانی که به دلیل شرایط اقتصادی نیاز به کمک دارند، عمل میکنند.
استعلام دهک بندی یارانه
سخنگوی دولت در پاسخ به پرسشی درباره تغییر دهکبندی یارانهها، اعلام کرد که فعلاً برنامهای برای تغییر دهکها وجود ندارد. وی تأکید کرد که یارانهها باید به افرادی تعلق بگیرند که به آن نیاز دارند و موضوع حذف افراد از دریافت یارانه حساس است.
مرکز آمار ایران اخیراً گزارشی منتشر کرده که ضریب جینی خانوارهای ایرانی در سال ۱۴۰۲ را ۰.۳۹۷۹ اعلام کرده است. این عدد نسبت به سال گذشته ۰.۰۱۰۲ افزایش یافته و نشاندهنده نابرابری در توزیع درآمد در کشور است. ضریب جینی عددی بین صفر و یک است؛ صفر به معنای توزیع کاملاً برابر و یک به معنای نابرابری مطلق است.
تحلیل نابرابری درآمدی
در سال گذشته، سهم هزینههای خانوار برای دهک اول (کمهزینهترین) تنها ۲.۲۹ درصد و برای دهک دهم (پر هزینهترین) ۳۱.۹۴ درصد بوده است که نشاندهنده فاصله ۱۳.۹ برابری میان این دو دهک است. همچنین، ۲۰ درصد از جمعیت با کمترین درآمد تنها ۵.۹۵ درصد از درآمدهای کشور را در اختیار دارند، در حالی که ۲۰ درصد بالاترین درآمدی ۴۷.۵۰ درصد از درآمدها را به خود اختصاص دادهاند.
دسترسی به خدمات دولت هوشمند
اگر هنوز وارد پنجره ملی خدمات دولت هوشمند نشدهاید و از مراحل ثبتنام اطلاعی ندارید، میتوانید با مراجعه به سامانه خدمات دولت هوشمند به راحتی مراحل را دنبال کنید. در بخش داشبورد، گزینه «مشاهده وضعیت مشمولیت یارانه و ثبت درخواست» را پیدا کرده و روی آن کلیک کنید. در صورت مشمولیت، سامانه به شما اطلاع خواهد داد.
استعلام وضعیت یارانه
برای استعلام وضعیت یارانه، میتوانید از کد دستوری #کد ملی۴۳۸۵۷۴* استفاده کنید. این روش به شما اطلاع میدهد که آیا مشمول دریافت یارانه هستید یا خیر، اما اطلاعات بیشتری از جمله جزئیات دهک بندی ارائه نمیدهد.
اعتراض به وضعیت یارانه
اگر به مبلغ یارانه یا دهک بندی اعتراض دارید، باید به سامانه حمایت مراجعه کنید و مراحل ثبت اعتراض را طی کنید. همچنین، میتوانید با شماره ۰۹۲۰۰۰۰۶۳۶۹ تماس بگیرید تا اطلاعات دقیقتری دریافت کنید.
زمان واریز یارانه نقدی آبان
بر اساس جدول هدفمندی یارانهها، یارانه نقدی و معیشتی دهکهای اول تا سوم درآمد بیست و پنجم هر ماه به دستشان میرسد.
یارانه نقدی و معیشتی خانوار دهکهای اول تا سوم درآمدی به روال ماههای قبل باید بیست و پنچم آبان ماه به حساب سرپرستان خانوار واریز شود. در ضمن، آنگونه که دولتیها خبر دادهاند قطع یارانه پردرآمدها در دستور کار است.
بر اساس جدول هدفمندی یارانهها، یارانه نقدی و معیشتی دهکهای اول تا سوم درآمد بیست و پنجم هر ماه به دستشان میرسد.
سیام هر ماه نیز زمان واریز یارانه دهکهای چهارم تا نهم است. همچنین، از ابتدای ماه یارانه دارو، هزینه حمل و نقل و ذخیرهسازی سوخت پرداخت میشود.
واریز یارانه نقدی با رقم جدید
به گزارش اندیشه معاصر، در اجرای جز ۲ بند (الف) تبصره ۸ قانون بودجه ۱۴۰۳ کل کشور، سازمان هدفمندسازی یارانهها با ابلاغ و تخصیص سازمان برنامه و بودجه اعتبارات یارانه دارو بابت طرح دارویار را طبق اسناد دریافتی از سازمان تأمین اجتماعی به حساب ذینفعان نهایی واریز کرد.
از این مبلغ ۱۴.۶۲۱ میلیارد ریال به حساب ۱۴.۸۰۷ داروخانه به عنوان ذینفع نهایی، بر اساس شناسه ملی صاحب داروخانه، شناسه موقعیت مکانیGLNوپروانه بهرهبرداری داروخانه پرداخت و مبلغ ۲.۵۷۵ میلیارد ریال به حساب ۵۲۷ مرکز درمانی طرف قرارداد سازمان تأمین اجتماعی واریز شد.
باقی مطالبات به محض وصول منابع، ابلاغ و تخصیص سازمان برنامه و بودجه و اسناد ارسالی از طرف سازمانهای بیمهگر پرداخت خواهد شد.
از این تعداد ممکن است برخی از سوی دولت بهعنوان افراد پردرآمد که نیازی به دریافت یارانه ندارند شناخته شده باشند و سایر افراد در فهرست کسانی قرار بگیرند که پرونده یارانه آنها به هر دلیلی تکمیل نباشد و یا مشکلات شناسنامهای و هویتی داشته باشند.
بر اساس آخرین محاسبات مرکز آمار ایران، جمعیت کشور در اول آبانماه سال ۱۴۰۳ حدود ۸۵ میلیون و ۹۶۱ هزار نفر برآورد میشود و مقایسه آمار جمعیت ایران و آمار مشمولان دریافت یارانه نقدی نشان میدهد که تنها حدود ۵ تا ۶ میلیون ایرانی یارانه نمیگیرند. از این تعداد ممکن است برخی از سوی دولت بهعنوان افراد پردرآمد که نیازی به دریافت یارانه ندارند شناخته شده باشند و سایر افراد در فهرست کسانی قرار بگیرند که پرونده یارانه آنها به هر دلیلی تکمیل نباشد و یا مشکلات شناسنامهای و هویتی داشته باشند.
یارانه نقدی که نخستین مرحله واریز آن در آذر ۱۳۸۹ آغاز شد و در طی ۱۴ سال اخیر ادامه یافته، به یک دغدغه برای دولتها تبدیل شده است. دولتهای مختلف با طرحها و ایدههای متفاوت تلاش کردهاند تا این یارانه را به اجرا درآورند. گاهی اوقات، دولتها برای ایجاد عدالت در واریز یارانهها و رفع ناترازی بودجه هدفمندی، تغییراتی در مبلغ یارانه و فهرست افراد مشمول دریافت آن اعمال کردهاند. با این حال، هنوز نه مشکل ناترازی حل شده و نه میتوان به طور قطع گفت که عدالت در واریز یارانهها به طور کامل رعایت میشود.
۲۴ شهریور ۱۴۰۳ دیوان محاسبات اعلام کرد که یافتههای این نهاد نظارتی نشان میدهد در سال ۱۴۰۲، حدود ۸۱ میلیون ایرانی یارانه دریافت کردهاند؛ همچنین ۱۶۰ هزار و ۲۰ نفر از فهرست یارانه بگیران حذف شدند و تعداد ۲۲۲۸۵۲۷ نفر توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به عنوان متقاضیان جدید، مشمول دریافت یارانه شدهاند.
بر اساس آخرین محاسبات مرکز آمار ایران، جمعیت کشور در اول آبانماه سال ۱۴۰۳ حدود ۸۵ میلیون و ۹۶۱ هزار نفر برآورد میشود و مقایسه آمار جمعیت ایران و آمار مشمولان دریافت یارانه نقدی نشان میدهد که تنها حدود ۵ تا ۶ میلیون ایرانی یارانه نمیگیرند. از این تعداد ممکن است برخی از سوی دولت بهعنوان افراد پردرآمد که نیازی به دریافت یارانه ندارند شناخته شده باشند و سایر افراد در فهرست کسانی قرار بگیرند که پرونده یارانه آنها به هر دلیلی تکمیل نباشد و یا مشکلات شناسنامهای و هویتی داشته باشند.
طبق طبق لایحه بودجه ۱۴۰۳، سازمان هدفمندسازی یارانهها موظف شده است با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نسبت به حذف یارانه خانوارهای غیر مشمول حمایت دولت اقدام کند. منظور از خانوارهای غیر مشمول حمایت دولت در واقع همان خانوارهای پردرآمد است.
در همین راستا به تازگی وزیر تعاون،کار و رفاه اجتماعی در گفتوگویی خبر داده که برای حذف افراد پردرآمد از یارانههای نقدی یک آئیننامه در هفته قبل در دولت مطرح و بررسی شد و به تصویب رسید که هفته آینده ابلاغ میشود.
با توجه به سخنان احمد میدری احتمالاً فهرست افراد مشمول دریافت یارانه در ماه آبان دچار تغییر میشود و برخی افراد که تاکنون به طور متناوب یارانه نقدی دریافت کردهاند از فهرست مشمولان دریافت یارانه خارج خواهند شد.
با توجه به اینکه دولت فرمول و معیار مشخصی را برای شناسایی و تفکیک افراد پردرآمد از افراد با درآمد متوسط و افراد کم درآمد معین نکرده، به طور دقیق یا حتی تقریبی نمیتوان پیشبینی کرد که یارانه چند هزار یا چند میلیون ایرانی در خطر حذف قرار گرفته و برای مشخص شدن این موضوع احتمالاً باید تا زمان واریز یارانهها صبر کرد تا یارانه بگیران نتیجه تغییرات جدید را با دریافت یا عدم دریافت یارانه نقدی مشاهده کنند.
از سالها قبل بسیاری از مشمولان دریافت یارانه و کارشناسان این پیشنهاد را مطرح کردهاند که یارانه افراد پردرآمد حذف و اعتبار آن به دهکهای پایین جامعه اختصاص داده شود، اما آیا چنین کاری امکانپذیر است؟
در حال حاضر از میان ۸۱ ایرانی یارانه بگیر هر نفر ماهانه به صورت متوسط ۳۲۴ هزار تومان یارانه دریافت میکند و این مبلغ در طول یک سال ۳ میلیون و ۸۸۸ هزار تومان برای هر نفر است. مجموع کل یارانه نقدی پرداختی به دهکهای مختلف یارانه بگیر، ۳۱۵ هزار میلیارد تومان است.
اگر دولت بخواهد یارانه ۱۰ میلیون از کل جمعیت یارانه بگیران را قطع کند و مبلغ آن را بین سایر دهکها تقسیم کند، یارانه افراد مشمول دریافت یارانه به صورت ماهانه ۵۰ هزار تومان افزایش مییابد و اگر یارانه ۲۰ میلیون نفر قطع شود، متوسط افزایش یارانه نقدی افراد مشمول حدود ۱۰۰ هزار تومان خواهد بود.
با این وجود انجام چنین کاری در شرایط حاضر چندان امکانپذیر نیست زیرا بحث ناترازی سنگین بودجه هدفمندی یارانهها مطرح است. نتایج بررسیهای مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد که بودجه هدفمندی یارانهها در سال گذشته با ناترازی سنگین ۱۲۳ هزار میلیارد تومانی روبهرو بوده و این موضوع هم بر بودجه دولت و هم بر بودجه شرکتهای دولتی اثر منفی گذاشته است.
بنابراین در چنین شرایطی پیشبینی میشود که دولت با حذف یارانه افراد پردرآمد بخواهد مقداری از ناترازی بودجه هدفمندی یارانهها را جبران کند و در حال حاضر تصمیمی برای اختصاص یارانه افراد پردرآمد به افراد کم درآمد نداشته باشد؛ همچنان که در روزهای اخیر اعلام شده مبلغ یارانه نقدی در بودجه سال ۱۴۰۴ تغییر نمیکند و مبلغ یارانه در سال آینده برای سه دهک اول ۴۰۰ هزار تومان و برای دهکهای چهارم تا نهم ۳۰۰ هزار تومان خواهد بود./اندیشه معاصر
پایان/*
اندیشه معاصر را در ایتا، روبیکا، پیام رسان بله و تلگرام دنبال کنید.