تأثیرات زیستی و فیزیولوژیک استرس بر شخص و زندگی
استرس فقط مسأله‌ای فردی نیست؛ در روابط عاطفی، نوع واکنش ما به فشارهای زندگی، می‌تواند شریک زندگی‌مان را نیز بیمار کند. شناخت مدل دوگانه‌ی استرس و مدیریت آگاهانه آن، گامی مهم در جهت حفظ سلامت روانی و جسمانی هر دو نفر در یک رابطه است. اگ...
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، جواد آل حبیب- استرس بخشی اجتناب‌ناپذیر از زندگی است. همه ما در مسیر زندگی با چالش‌ها و فشارهایی روبرو می‌شویم، اما مسئله‌ای که شاید کمتر به آن توجه کنیم، تأثیر استرس ما بر اطرافیان، به‌ویژه شریک زندگی‌مان است. تحقیقات جدید نشان می‌دهند که استرس یک تجربه فردی صرف نیست، بلکه در روابط نزدیک، به‌ویژه روابط زناشویی یا عاطفی، می‌تواند به‌طور مستقیم سلامت روانی و جسمی طرف مقابل را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
تحقیقات جدید نشان می‌دهد که استرس فقط یک تجربه درونی نیست؛ بلکه مانند یک ویروس می‌تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود و حتی بر سلامت جسمی و روانی اطرافیان تأثیر بگذارد.
مطالعات روانشناسی و نوروبیولوژی تأیید می‌کنند که وقتی فردی در کنار ما دچار استرس است—خواه همکار، همسر یا حتی یک غریبه—بدن ما به‌طور ناخودآگاه واکنش نشان می‌دهد. سطح هورمون کورتیزول (هورمون استرس) در بدن ما نیز افزایش می‌یابد، حتی اگر خودمان مستقیماً عامل استرس‌زا را تجربه نکرده باشیم.
این پدیده به نام “استرس نیابتی” (vicarious stress) شناخته می‌شود، و پژوهش‌ها نشان داده‌اند که مشاهده‌ی فردی مضطرب یا گوش دادن به صحبت‌های پراسترس دیگران می‌تواند ضربان قلب، فشار خون، و سطح اضطراب ما را بالا ببرد. در محیط‌های کاری، این امر می‌تواند به فرسودگی شغلی جمعی و کاهش بهره‌وری منجر شود.
بر اساس مدل روان‌شناختی جدیدی که در دانشگاه پردو ارائه شده، در یک رابطه، فردی که به‌طور مستقیم درگیر استرس است را “کنشگر” (actor) و فردی که از استرس او تأثیر می‌پذیرد را “شریک” (partner) می‌نامند. این مدل نشان می‌دهد که واکنش‌های استرسی هر فرد می‌تواند به‌طور مستقیم بر احساسات، افکار، و حتی عملکرد فیزیولوژیکی طرف مقابل اثر بگذارد.
برای مثال، اگر مردی به دلیل فشار کاری دچار افسردگی و انزوا شود، همسر او نیز به‌تدریج دچار افت خلق، نگرانی، یا حتی علائم جسمی خواهد شد.
استرس مسری است؛ سلامت شما تحت تاثیر اضطراب دیگران / استرس شما فقط به خودتان آسیب نمی زند؛ شریک زندگی تان هم در معرض خطر است / راه های ساده برای درمان استرس
مطالعات نشان داده‌اند که استرس مشترک در یک رابطه می‌تواند موجب افزایش سطح کورتیزول (هورمون استرس)، التهاب بدن، و آسیب به سیستم ایمنی و قلبی-عروقی شود. به‌عبارت دیگر، اگر یکی از دو طرف نتواند استرس خود را به‌خوبی مدیریت کند، هر دو نفر در معرض بیماری‌های مزمن و مشکلات سلامت روان قرار می‌گیرند.
از آنجا که نمی‌توان از استرس به‌طور کامل اجتناب کرد، آگاهی از این مدل رفتاری-زیستی به ما کمک می‌کند تا نه‌تنها خودمان، بلکه شریک زندگی‌مان را از آسیب‌های استرس حفظ کنیم. هر زمان که ما تصمیم می‌گیریم به‌جای واکنش‌های منفی (مثل عصبانیت یا انزوا)، به‌طور سالم با استرسمان برخورد کنیم، در واقع از سلامت روانی و جسمی اطرافیان‌مان نیز مراقبت کرده‌ایم.
مرزهای روانی سالم بسازید: با همدلی همراه باشید، اما مراقب باشید که بار عاطفی دیگران را به دوش نکشید.
مراقبت از خود را جدی بگیرید: استراحت، مدیتیشن، خواب کافی و ورزش به شما کمک می‌کنند تا تاب‌آوری بیشتری در برابر استرس اطرافیان داشته باشید.
دور شدن از منابع استرس‌زا در مواقع ضروری: گاهی لازم است موقتاً از فضای پرتنش فاصله بگیرید تا تعادل روانی خود را حفظ کنید.
بنابراین استرس فقط مسأله‌ای فردی نیست؛ در روابط عاطفی، نوع واکنش ما به فشارهای زندگی، می‌تواند شریک زندگی‌مان را نیز بیمار کند. شناخت مدل دوگانه‌ی استرس و مدیریت آگاهانه آن، گامی مهم در جهت حفظ سلامت روانی و جسمانی هر دو نفر در یک رابطه است.
اگر خواستی، می‌تونم نسخه‌ی خلاصه، پست اینستاگرامی، یا عنوان‌های جذاب هم برات تنظیم کنم. فقط بگو کجا می‌خوایش.
پایان/*
اندیشه معاصر را در ایتا، روبیکا، پیام رسان بله و تلگرام دنبال کنید.
نویسنده : جواد آل حبیب
